News Continuous Bureau | Mumbai
Chabahar Port: ચાબહાર પોર્ટના વિકાસ અને સંચાલનને લઈને ઈરાન ( Iran ) અને ભારત વચ્ચે સમજૂતી થઈ છે. આ કરાર માટે વાટાઘાટો 2003માં શરૂ થઈ હતી. ભારતને 10 વર્ષ માટે ઈરાનના ચાબહાર બંદરનો ઉપયોગ કરવાનો અધિકાર મળ્યો છે. ભારત આ બંદરનો વિકાસ કરશે અને 10 વર્ષ સુધી તેનું સંચાલન કરશે. પાકિસ્તાન સાથેની ઈરાનની દક્ષિણ-પશ્ચિમ સરહદ પર સ્થિત ચાબહાર બંદર દરિયાઈ વેપાર માટે મહત્વપૂર્ણ અને વ્યૂહાત્મક સ્થળ માનવામાં આવે છે. ઈરાનના શહેરી વિકાસ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે કરાર હેઠળ, ભારતની ઈન્ડિયા પોર્ટ્સ ગ્લોબલ લિમિટેડ ( IPGL ) કંપની ચાબહારમાં $370 મિલિયનનું રોકાણ કરશે અને પોર્ટના માળખાકીય વિકાસ” માટે વ્યૂહાત્મક સાધનો પ્રદાન કરશે. સોમવારે ભારતના શિપિંગ મંત્રી સર્બાનંદ સોનોવાલ અને ઈરાનના શહેરી વિકાસ મંત્રી મેહરદાદ બજારપાશે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
ચાબહાર પોર્ટના શાહિદ બેહેશ્તી ટર્મિનલના ( shahid beheshti terminal ) લાંબા ગાળાના સંચાલન માટે બંદરો, શિપિંગ અને જળમાર્ગ મંત્રી સર્બાનંદ સોનોવાલની હાજરીમાં ઈન્ડિયા પોર્ટ્સ ગ્લોબલ લિમિટેડ (IPGL) અને ઈરાનના પોર્ટ્સ અને મેરીટાઇમ ઓર્ગેનાઈઝેશન ( Ports and Maritime Organization ) દ્વારા કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. આમાં IPGL લગભગ $120 મિલિયનનું રોકાણ કરશે, જ્યારે $250 મિલિયનની રકમ લોન તરીકે એકત્ર કરવામાં આવશે. આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે ભારત વિદેશમાં સ્થિત પોર્ટનું સંચાલન સંભાળશે.
Chabahar Port: ચાબહાર આ ક્ષેત્રમાં પરિવહનના વિકાસ માટે એક મહત્વપૂર્ણ કેન્દ્ર બની શકે છે..
બજારપાશે આ પ્રસંગે જણાવ્યું હતું કે, ચાબહાર આ ક્ષેત્રમાં પરિવહનના વિકાસ માટે એક મહત્વપૂર્ણ કેન્દ્ર બની શકે છે અને અમે આ કરારથી ખૂબ જ ખુશ છીએ અને અમને ભારત પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ છે. પ્રવેશ અંગે બંને દેશોના હિતોને ધ્યાનમાં રાખીને, ચાબહાર બંદરનો તમામ સંભવિત વિકાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Water Cut: તોફાની વરસાદને કારણે પવઇમાં પાવર સબસ્ટેશનમાં નુકસાન, કુર્લા, સાયન, ચુનાભટ્ટીમાં પાણી પુરવઠો ખોરવાયો…
તેમણે વધુમાં કહ્યું હતું કે, આ લાંબા ગાળાની સમજૂતી ભારત ( India ) અને ઈરાન વચ્ચે શાશ્વત વિશ્વાસ અને અસરકારક ભાગીદારીનું પ્રતિક છે. 2003થી પ્રયાસો ચાલી રહ્યા હતા. ભારત અને ઈરાન વચ્ચે લગભગ 20 વર્ષથી આ કરાર પર વાટાઘાટો ચાલી રહી હતી. 2003માં ઈરાન ભારત ઓગસ્ટ 2012માં ચાબહાર પોર્ટના વિકાસને લઈને ભારત, ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાનના પ્રતિનિધિઓ વચ્ચે એક બેઠક યોજાઈ હતી, ત્યારબાદ જાન્યુઆરી 2013માં ભારત ચાબહારમાં 100 મિલિયન ડોલરનું રોકાણ કરવા માટે સંમત થયું હતું, પરંતુ ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને તત્કાલીન ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ હસન રુહાનીની હાજરીમાં આ કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં સંભવિત બન્યું ન હતું અને ઈરાન અને અમેરિકા વચ્ચેનો ઐતિહાસિક પરમાણુ કરાર 2018માં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના રાષ્ટ્રપતિ બન્યા બાદ તૂટી ગયો હતો અને અમેરિકાએ વેપાર પર પ્રતિબંધો લગાવ્યા હતા.
Chabahar Port: ચાબહારમાં કાર્યરત કંપનીઓને અમેરિકન પ્રતિબંધોથી કોઈ રાહત નહીં મળે…
સોમવારે અમેરિકાએ ફરી એકવાર આ કરારને લઈને કડક વલણ દાખવ્યું હતું. ત્યાંના વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું કે ચાબહારમાં કાર્યરત કંપનીઓને અમેરિકન પ્રતિબંધોથી કોઈ રાહત નહીં મળે. વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા વેદાંત પટેલે આ અંગે નિવેદન આપતા જણાવ્યું હતું કે, આ અમેરિકા સંબંધિત મામલો હોવાથી, ઈરાન પર લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધો ચાલુ રહેશે. ઈરાન સાથે વ્યાપાર કરતી દરેક કંપની, પછી ભલે તે ગમે ત્યાંની હોય, આ બાબતથી વાકેફ રહેવું જોઈએ.
નોંધનીય છે કે, ચાબહાર પોર્ટના કરારથી ભારતને અફઘાનિસ્તાન જવાનો સીધો માર્ગ મળશે અને તેને પાકિસ્તાન પર નિર્ભર રહેવું નહીં પડે. હાલમાં ભારતે અફઘાનિસ્તાનમાં માલ મોકલવો હોય તો તેની ટ્રકોને પાકિસ્તાનમાંથી પસાર થવું પડે છે. બંને દેશો વચ્ચેનો તણાવ અવારનવાર આમાં અવરોધ બની જાય છે. ચાબહાર પોર્ટથી અફઘાનિસ્તાનને પણ ફાયદો થશે અને તેની પાકિસ્તાન પરની નિર્ભરતા ઘટશે. આનાથી અફઘાન રાજનીતિ પર પાકિસ્તાનનો પ્રભાવ ઓછો થશે, જેનો ભારતને વ્યૂહાત્મક રીતે ફાયદો થઈ શકે છે. ચાબહાર બંદર પાકિસ્તાનના ગ્વાદર બંદરથી માત્ર 72 કિલોમીટર દૂર આવેલું છે. ગ્વાદર પાકિસ્તાનનું એક બંદર છે જે ચીન દ્વારા વિકસાવવામાં આવી રહ્યું છે. આના માધ્યમથી ચીન અરબી સમુદ્ર ક્ષેત્રમાં પોતાની હાજરી વધારવા માંગે છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : State Bank Jobs : સ્ટેટ બેંકની મોટી જાહેરાત, આ નાણાકીય વર્ષમાં સ્ટેટ બેંક 15,000 લોકોની ભરતી કરશે..
