News Continuous Bureau | Mumbai
Ram Navami 2024: આજે દેશના વિવિધ ભાગોમાં રામ નવમીનો તહેવાર ભક્તિ અને ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુની સાથે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ દેશવાસીઓને રામ નવમીની શુભેચ્છા પાઠવી છે.
ધાર્મિક પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર ભગવાન રામનો જન્મ ચૈત્ર શુક્લ પક્ષની નવમી તિથિના થયો હતો. આ વર્ષે રામ નવમીનો તહેવાર કંઈક ખાસ છે. આ વર્ષે અયોધ્યામાં પણ રામલલાની વિશેષ પૂજા કરવામાં આવશે. રામ કણકણમાં છે. ભગવાન રામનું આપણા બંધારણ સાથે પણ ખાસ જોડાણ છે. રામનવમી નિમિત્તે અમે આપણા બંધારણની મૂળ નકલમાં બનાવેલ રામનું ચિત્ર અને તેના વિશેની માહિતી આપી રહ્યા છીએ. જે બંધારણની આ મૂળ નકલ સંસદમાં સચવાયેલી છે.
Ram Navami 2024: ચિત્ર બંધારણના ભાગ 3 માં છે
આપણા ભારત દેશના બંધારણની મૂળ નકલમાં, પ્રકરણની શરૂઆતમાં મૂળભૂત અધિકારો સાથે સંબંધિત એક ચિત્ર છે. આ ચિત્ર મર્યાદા પુરુષોત્તમ ભગવાન શ્રી રામ, માતા સીતા અને ભાઈ લક્ષ્મણનું છે. કહેવાય છે કે આ ચિત્ર લંકામાં રાવણને હરાવીને અયોધ્યા પરત ફરવાનું છે. શ્રી રામ ભારતના સાંસ્કૃતિક, નૈતિક અને રાજકીય મૂલ્યોના આદર્શ રહ્યા છે. તેમનું વ્યક્તિત્વ અને જીવનના સિદ્ધાંતો આપણા બંધારણીય મૂલ્યો સાથે સુસંગત છે. એવું કહેવાય છે કે જ્યારે દેશનું બંધારણ લખવાના અંતિમ તબક્કામાં હતું ત્યારે તેની મૂળ નકલમાં કલાકૃતિઓ વિશે ચર્ચા થઈ હતી.
Ram Navami 2024: બંધારણના પાના પર 22 ચિત્રો ( Portrait )
જ્યારે બંધારણ લખવામાં આવ્યું ત્યારે તેના પૃષ્ઠો પર ઘણી ખાલી જગ્યાઓ હતી. આવી સ્થિતિમાં આ જગ્યાઓ પર ચિત્રો બનાવવા સર્વસંમતિથી નિર્ણય લેવાયો હતો. આ ચિત્રો બનાવવાની જવાબદારી તે સમયના પ્રખ્યાત ચિત્રકાર અને શાંતિ નિકેતન સાથે સંકળાયેલા નંદલાલ બોઝને આપવામાં આવી હતી. નંદલાલ બોઝ અને તેમના શિષ્યોએ 22 ચિત્રો ઉપરાંત બંધારણના પાનાની કિનારીઓ પણ ડિઝાઇન કરી હતી. બંધારણનો મુસદ્દો તૈયાર કરવામાં બે વર્ષ, 11 મહિના અને 18 દિવસનો સમય લાગ્યો હતો. જોકે, તેને લખવામાં છ મહિના લાગ્યા હતા. 24 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ બંધારણ સભાના 284 સભ્યોએ બંધારણ પર હસ્તાક્ષર કર્યા. મૂળ બંધારણમાં દસ પેજ પર તમામ લોકોની સહી છે.
લગભગ 800 વર્ષના વિદેશી શાસકો પછી આ પ્રથમ વખત હતો જ્યારે સમગ્ર રાષ્ટ્રને સ્વરાજ મળ્યું હતું. મૂળભૂત અધિકારો લાગુ થતાંની સાથે જ તમામ નાગરિકોને દેશમાં વિવિધ પ્રકારના ભેદભાવોમાંથી મુક્તિ મળી. અનુચ્છેદ 14માં સમાનતાના અધિકાર મુજબ, દરેક વ્યક્તિ, પછી ભલે તે અમીર હોય કે ગરીબ, શક્તિશાળી હોય કે નબળા, બંધારણ અને કાયદા સમક્ષ સમાન છે.
સમાનતાનો અધિકાર એ પણ કહે છે કે કોઈપણ વિવાદના કિસ્સામાં, દરેક વ્યક્તિને ન્યાયિક પ્રક્રિયામાં પોતાનો પક્ષ રજૂ કરવાનો સંપૂર્ણ અધિકાર છે. ભારતનું બંધારણ કોઈને આધીન નથી પરંતુ તેના નાગરિકોના અધિકારોનું સ્વતંત્ર અને સાર્વત્રિક રક્ષક છે.
Ram Navami 2024: રંગભેદ અથવા વંશીય ભેદભાવને નકારીને, રઘુનંદને ભીલની શબરીના એઠાં બોર ખાધા
શ્રી રામનું દયાળુ અને ન્યાયી વ્યક્તિત્વ જાણીતું છે, અને તેમની રામ-રાજ્યની દ્રષ્ટિ પણ માનવ જીવનના આ મૂલ્યોને આત્મસાત કરે છે. વિવિધ રામાયણ અને લોકકથાઓમાં, આપણે લોકો પ્રત્યે શ્રી રામની અનન્ય અને માનવીય લાગણીઓ જોઈએ છીએ, જે આપણા વર્તમાન બંધારણના મૂલ્યો સમાન છે. તે સમયે શ્રી રામે કોઈપણ જાતિના ભેદભાવ વિના નિષાદરાજ સાથે મિત્રતા કરી. તેમને તેમના અન્ય શાહી મિત્રો જેવો જ આદર આપવામાં આવ્યો હતો. રંગભેદ અથવા વંશીય ભેદભાવને નકારીને, રઘુનંદને ભીલની શબરી માતાના એઠાં બોર ખાધા હતા. એક રાજા તરીકે, તેઓ તેમની પ્રજાના અધિકારોના રક્ષક હતા, તેમની સાથે સમાનતા ધરાવતા હતા.
યુદ્ધમાં તેમના દુશ્મનો અને માનવ સ્વભાવના વિરોધીઓ (રાવણ અને તાડકા) ને માર્યા પછી, તેમણે તેમના માટે આદરણીય અંતિમ સંસ્કારની ખાતરી આપી. જ્યારે શ્રી રામને ખબર પડી કે મહારાજા દશરથે તેમના રાજ્યાભિષેકની જાહેરાત કરી છે, ત્યારે આ સાંભળીને તેમનો પહેલો પ્રશ્ન એ હતો કે તેમના ત્રણ ભાઈઓ માટે શું સુનિશ્ચિત કરવામાં આવ્યું છે? તેમનું માનવું હતું કે તેમના ભાઈઓનો પણ અયોધ્યા રાજ્ય પર સમાન અધિકાર છે અને તેમને પણ સમાન અધિકાર મળવો જોઈએ.
Ram Navami 2024:. યુદ્ધના સંજોગોમાં પણ તેમણે દુશ્મન રાજ્યમાંથી આવેલા અનુયાયીઓને આશ્રય આપ્યો
અન્ય એક ઘટના અનુસાર, કરુણાનિધન શ્રી રામે નપુંસકોની તેમના પ્રત્યેની નિષ્ઠા અને નિષ્ઠા જોઈને તેમને વરદાન આપ્યું હતું. યુદ્ધના સંજોગોમાં પણ તેમણે દુશ્મન રાજ્યમાંથી આવેલા અનુયાયીઓને આશ્રય આપ્યો અને તેમની સુરક્ષાની ખાતરી આપી. જ્યારે વિભીષણ શ્રી રામને મળવા આવ્યા ત્યારે સુગ્રીવે તેમને ચેતવણી આપી કે વિભીષણ શત્રુનો ભાઈ છે. ત્યારે ભગવાન શ્રી રામે વાલીને સમજાવ્યું કે ન્યાય મેળવવા તેમની પાસે આવનાર દરેક વ્યક્તિની વાત સાંભળવી અને તેનું રક્ષણ કરવું એ તેમનો સ્વભાવ અને ધર્મ બંને છે.
તે સમયની પ્રણાલી પ્રમાણે તેઓ પોતે પણ પોતાના રાજધર્મ અને માનવધર્મથી બંધાયેલા હતા, જેને તમે આજના ‘રૂલ ઓફ લો’ સાથે સરખાવી શકો. શક્તિશાળી, લોકપ્રિય અને એક રાજ્યના રાજા હોવા છતાં, શ્રી રામે ક્યારેય નિર્ધારિત નિયમોનું ઉલ્લંઘન કર્યું નથી કે પોતાને ધર્મથી ઉપર રાખ્યા નથી. રાજાની હાજરીમાં સુશાસન એ રાજાના કૌશલ્યની સફળતા છે. પરંતુ ‘રાજ્ય’ની સફળતા રાજાના ‘શાસન’ના સમયગાળાની સફળતાથી અલગ છે. રામ શાસનનો અર્થ છે લોકોમાં સુરક્ષિત, સમૃદ્ધ, પ્રગતિશીલ અને સકારાત્મક રાજ્યની સ્થાપના. એ જ રીતે, આપણા બંધારણે પણ ભારતને વ્યક્તિગત-કેન્દ્રિત ‘રાજ’ પૂરતું સીમિત રાખ્યું નથી. તેના બદલે, બંધારણ ‘લોક-કેન્દ્રિત’ રાજ્યની સ્થાપના કરે છે. એક સકારાત્મક અને પ્રગતિશીલ રાજ્ય જેની દ્રષ્ટિ રામના આદર્શોનું પ્રતિબિંબ છે.
ભારતના સાંસ્કૃતિક, નૈતિક અને રાજકીય મૂલ્યોના આદર્શ એવા શ્રી રામનું વ્યક્તિત્વ અને જીવન સિંદ્ધાંત આપણા બંધારણીય મૂલ્યો સમાન છે તે સ્વીકારવું ખોટું નહીં હોય.