News Continuous Bureau | Mumbai
ભારતમાં દર વર્ષે 22 ડિસેમ્બરે રાષ્ટ્રીય ગણિત દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ મહાન ગણિતશાસ્ત્રી શ્રીનિવાસ રામાનુજનના જન્મદિવસ નિમિત્તે ઉજવવામાં આવે છે, જેને ગણિતના જાદુગર કહેવામાં આવે છે. ખૂબ જ ઓછા સમયમાં આ દુનિયામાંથી વિદાય લેનાર રામાનુજને પોતાના કામથી ગાણિતિક ઈતિહાસમાં પોતાનું નામ અમર કરી દીધું. 2012માં તત્કાલિન વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહે રામાનુજનના જીવન અને સિદ્ધિઓના સન્માન માટે 22 ડિસેમ્બરને રાષ્ટ્રીય ગણિત દિવસ તરીકે જાહેર કર્યો હતો.
વાંચો – 10 મોટી વાતો
શ્રીનિવાસ રામાનુજનનો જન્મ 22 ડિસેમ્બર, 1887ના રોજ તમિલનાડુના ઈરોડ ગામમાં એક બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. મહાન ગણિતશાસ્ત્રી રામાનુજનનું 32 વર્ષની વયે અવસાન થયું. તેમની નાની ઉંમર સુધી, તેમણે વિશ્વને લગભગ 3500 ગણિતના સૂત્રો આપ્યા હતા.
શ્રીનિવાસની માતાનું નામ કોમલતમમલ અને પિતાનું નામ શ્રીનિવાસ આયંગર હતું. રામાનુજનના જન્મ પછી, તેમનો આખો પરિવાર કુંભકોનમમાં સ્થાયી થયો, જ્યાં રામાનુજન તેમના પિતા સાથે કાપડની દુકાનમાં કામ કરવા લાગ્યા.
15 વર્ષની ઉંમરે, રામાનુજને ગણિતનું ખૂબ જૂનું પુસ્તક ‘એ સિનોપ્સિસ ઑફ એલિમેન્ટરી રિઝલ્ટ્સ ઇન પ્યોર એન્ડ એપ્લાઇડ મેથેમેટિક્સ’ પૂરું કર્યું હતું. આ પુસ્તકમાં હજારો પ્રમેય હતા, જે તેમને સંપૂર્ણ રીતે યાદ હતા. તેમની પ્રતિભાને કારણે જ તેમને કુંભકોનમની સરકારી આર્ટસ કોલેજમાં તેમના વધુ અભ્યાસ માટે શિષ્યવૃત્તિ મળી.
આ સમાચાર પણ વાંચો: સંસદમાં આજે પણ હંગામો, સંસદની કાર્યવાહી પહેલા ખડગેએ કરી વિપક્ષની બેઠક
રામાનુજન બધા વિષયોનો અભ્યાસ કરતા હતા, પરંતુ તેમનું મન માત્ર ગણિતમાં જ હતું. તેઓ અન્ય વિષયો યાદ રાખી શકતા ન હતા, જેના કારણે તેમને પહેલા સરકારી કોલેજ અને પછી મદ્રાસ યુનિવર્સિટીની શિષ્યવૃત્તિ ગુમાવવી પડી હતી. જો કે, આ પછી પણ રામાનુજનનો ગણિત પ્રત્યેનો લગાવ ઓછો થયો ન હતો.
વર્ષ 1911માં, રામાનુજનનું 17 પાનાનું પેપર ઇન્ડિયન મેથેમેટિકલ સોસાયટીના જર્નલમાં પ્રકાશિત થયું હતું, જે બર્નૌલી નંબરો પર આધારિત હતું. આ દરમિયાન, 1912 માં, રામાનુજને મદ્રાસ પોર્ટ ટ્રસ્ટમાં ક્લાર્ક તરીકે પણ કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. તે 1913 માં હાર્ડીને મળ્યો, ત્યારબાદ તે ટ્રિનિટી કોલેજ ગયો. 1916 માં, રામાનુજને તેમની બેચલર ઓફ સાયન્સ (BSc) ડિગ્રી પ્રાપ્ત કરી.
રામાનુજન 1917માં લંડન મેથેમેટિકલ સોસાયટીમાં ચૂંટાયા હતા. ટ્રિનિટી કોલેજના ફેલો તરીકે ચૂંટાયેલા તેઓ પ્રથમ ભારતીય પણ હતા. 1918 માં, તેઓ તેમની પ્રતિભાને કારણે લંડનની રોયલ સોસાયટીના સભ્ય પણ બન્યા.
તે સમયે ભારતીયોને ખૂબ જ તુચ્છ ગણવામાં આવતા હતા. આવા સમયમાં કોઈ ભારતીય માટે રોયલ સોસાયટીના સભ્ય બનવું એ મોટી વાત હતી. રોયલ સોસાયટીના અત્યાર સુધીના ઈતિહાસમાં રામાનુજન જિંતા નાની ઉંમરમાં સભ્ય બન્યા ન હતા.
રોયલ સોસાયટીના સભ્યપદ પછી, તેઓ ટ્રિનિટી કોલેજની ફેલોશિપ મેળવનાર પ્રથમ ભારતીય પણ બન્યા. રામાનુજન બ્રિટનમાં રહીને ગણિતમાં નવા સંશોધનો કરવામાં વ્યસ્ત હતા. પરંતુ બ્રિટનનું ઠંડુ અને ભીનું હવામાન તેમને અનુકૂળ ન હતું.
આ સમાચાર પણ વાંચો: E Bike in Mumbai : ‘બેસ્ટ’ બસ સ્ટોપની નજીકના મુસાફરો માટે ‘ઈલેક્ટ્રિક બાઈક’ સેવા, માત્ર રૂ. 20માં સવારી, જાણો અહીં ક્યાં નોંધણી કરાવવી?
વર્ષ 1917માં જ્યારે તેમનું મેડિકલ કરાવ્યું ત્યારે ખબર પડી કે તેમને ટીબી છે. તેમની તબિયત જોઈને ડોક્ટરોએ તેમને ભારત પાછા ફરવાનું કહ્યું. 1919માં જ્યારે તેમની હાલત ખરાબ થઈ ત્યારે તેઓ ભારત પાછા ફર્યા.
ગણિતના જાદુગરનું 26 એપ્રિલ 1920ના રોજ 32 વર્ષની નાની વયે અવસાન થયું હતું. આ બીમારી દરમિયાન પણ રામાનુજને ગણિત સાથેનો તેમનો સંબંધ તોડ્યો ન હતો. તે પથારી પર સૂઈને પ્રમેય લખતો હતો. જ્યારે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે તે કહેતો કે આ પ્રમેય તેને સપનામાં આવ્યા હતા.
