News Continuous Bureau | Mumbai

2000 Rupee Notes: ભારતીય રિઝર્વ બેંકે ( RBI  ) 19 મે 2023 ના રોજ ચલણમાંથી ( currency ) 2000 રૂપિયાની નોટો પાછી ખેંચવાની જાહેરાત કરી છે. ત્યાર બાદ આ નોટો બેંકો, પોસ્ટ ઓફિસ અને હવે રિઝર્વ બેંકમાં જમા કરાવવાની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે. વર્ષ 2016માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટો બંધ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. ત્યારબાદ 2000 રૂપિયાની નોટ બહાર પાડવામાં આવી. દરમિયાન એવી માહિતી પ્રકાશમાં આવી છે કે RBI એ 2000 રૂપિયાની નોટો પર ઘણા પૈસા ખર્ચ્યા છે જે સાત વર્ષથી ઓછા સમયથી ચલણમાં છે.

2000ની નોટ છાપવા પાછળ 17 હજાર 688 કરોડ રૂપિયા ખર્ચાયા

કેન્દ્ર સરકારે ( Central Govt ) આજે સંસદમાં આ અંગેની માહિતી આપી હતી. ( Parliament ) સંસદનું શિયાળુ સત્ર ( Winter Session ) આજથી શરૂ થયું છે. શિયાળુ સત્રના પહેલા દિવસે લોકસભામાં નાણામંત્રી સમક્ષ 2000 રૂપિયાની નોટ છાપવા અંગે પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો હતો. નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ ( Pankaj Chaudhary ) સંસદમાં આ પ્રશ્નનો લેખિત જવાબ આપ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે 2,000 રૂપિયાની નોટ છાપવા પાછળ કુલ 17,688 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થયો છે.

શા માટે ચલણમાંથી નોટો પાછી ખેંચી લેવામાં આવી?

કોંગ્રેસના લોકસભા સાંસદ મનીષ તિવારીએ RBI અને સરકારને 2000 રૂપિયાની નોટો બંધ કરવા પાછળના કારણ અંગે સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. આ પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં નાણા રાજ્ય મંત્રીએ કહ્યું કે 19 મે, 2023ના રોજ આરબીઆઈએ ‘ક્લીન નોટ પોલિસી’ હેઠળ આ નિર્ણય લીધો હતો. કરન્સી મેનેજમેન્ટ ઓપરેશન મુજબ, 19 મે 2023ના રોજ 2000 રૂપિયાની નોટ ચલણમાંથી પાછી ખેંચી લેવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે 2000 રૂપિયાની 89 ટકાથી વધુ નોટ માર્ચ 2017 પહેલા જારી કરવામાં આવી હતી અને આ નોટોના 4-5 વર્ષ પૂરા થઈ ગયા છે. નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ કહ્યું કે સામાન્ય લોકોની માંગને પહોંચી વળવા માટે અન્ય મૂલ્યોની બેંક નોટો પૂરતી છે.

આ સમાચાર પણ વાંચો :  Assembly Election Results 2023: બમ્પર જીત વચ્ચે સાંસદોની થઈ કસોટી, હવે મોદી કેબિનેટમાં ફેરફારની તૈયારીઓ; આ નામો છે રેસમાં..

7.40 લાખ કરોડની નોટોનો પુરવઠો

નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ કહ્યું કે આરબીઆઈએ 2016-17થી 2018-19ના સમયગાળા દરમિયાન રૂ. 7.40 લાખ કરોડની નોટો રજૂ કરી છે. હવે 19મી મે 2023ના રોજ આરબીઆઈએ બેંકિંગ સિસ્ટમમાંથી 2000 રૂપિયાની નોટો પાછી ખેંચવાની જાહેરાત કરી છે. તે સમયે બેંકિંગ સિસ્ટમમાં 3.56 લાખ કરોડ રૂપિયાની નોટો હતી. 30 નવેમ્બર સુધીમાં 3.46 લાખ કરોડ રૂપિયાની નોટો બજારમાં પરત આવી છે. તો હજુ સુધી 9760 કરોડ રૂપિયાની નોટો બેંક સુધી પહોંચી નથી.