News Continuous Bureau | Mumbai
નીતિ આયોગે નિકાસ તૈયારી સૂચકાંક ૨૦૨૧ની બીજી આવૃત્તિ બહાર પાડી છે. ગુજરાત સતત બીજી વખત આ ઈન્ડેક્સમાં ટોચ પર છે. ઈન્ડેક્સ મુજબ ગુજરાતની નિકાસ તૈયારી ૭૮.૮૬ પર છે. આ પછી મહારાષ્ટ્ર ૭૭.૧૪ પોઈન્ટ સાથે બીજા સ્થાને છે. ગત વખતે પણ મહારાષ્ટ્ર ઈન્ડેક્સમાં બીજા સ્થાને હતું. આ ઈન્ડેક્સમાં કર્ણાટક ત્રીજા અને તમિલનાડુ ચોથા ક્રમે છે. આ પછી યાદીમાં હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ અને મધ્ય પ્રદેશ છે. આ સિવાય પંજાબ, આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગાણા પણ ટોપ ૧૦માં સામેલ છે.
કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં દિલ્હી ઈન્ડેક્સમાં પ્રથમ ક્રમે છે. આ યાદીમાં દિલ્હી પછી ગોવા, જમ્મુ અને કાશ્મીર, ચંદીગઢ અને પુડુચેરીનો નંબર આવે છે. જ્યારે, હિમાલયમાં સ્થિત રાજ્યોમાં ઉત્તરાખંડ, હિમાચલ પ્રદેશ, ત્રિપુરા, સિક્કિમ અને મણિપુર ટોચના પાંચમાં છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : યુક્રેન પર કેમિકલ હુમલાને લઈને રશિયાની મુશ્કેલી વધી, આ મોટા સંગઠને આપી જવાબી કાર્યવાહીની ચેતવણી; જાણો વિગતે
નિકાસ તૈયારી સૂચકાંકમાં, નિકાસ અંગે રાજ્યોની ક્ષમતા અને કામગીરીનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે. આ ઈન્ડેક્સ એનઆઈટીઆઈ આયોગ દ્વારા ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કોમ્પિટિટિવનેસ સાથે મળીને તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તે ભારતની નિકાસ સિદ્ધિઓનું વિગતવાર વિશ્લેષણ રજૂ કરે છે. આ ઇન્ડેક્સનો ઉપયોગ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના તેમના સાથીદારો વચ્ચેના પ્રદર્શનનું વિશ્લેષણ કરવા અને નીતિ પ્રણાલીઓ વિકસાવીને મોટા પાયે નિકાસ વૃદ્ધિને આગળ વધારવા માટે સંભવિત પડકારો માટે કરવામાં આવે છે.
આ સૂચકાંકમાં રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ચાર મુખ્ય સિદ્ધાંતોના આધારે રેન્કિંગ આપવામાં આવે છે. જે નીતિ, વ્યવસાયની ઇકોસિસ્ટમ, નિકાસની ઇકોસિસ્ટમ અને નિકાસની કામગીરી છે. ૧૧ અન્ય સિદ્ધાંતો પણ છે, જેમાં નિકાસ પ્રોત્સાહન નીતિ, સંસ્થાકીય માળખું, વ્યવસાયિક વાતાવરણ, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, પરિવહનની કનેક્ટિવિટી, ફાઇનાન્સની ઍક્સેસ, નિકાસ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, વેપારમાં સમર્થન, આરએન્ડડી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, નિકાસ વૈવિધ્યકરણનો સમાવેશ થાય છે.
વર્ષ ૨૦૨૧ માટેના સૂચકાંક અનુસાર, ભારતની નિકાસ માટેના મુખ્ય પડકારોમાં નિકાસ માળખામાં પ્રાદેશિક તફાવતો, નબળા વેપાર સમર્થન અને રાજ્યો વચ્ચે વૃદ્ધિની સમસ્યાઓ, આર એન્ડ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો અભાવ સામેલ છે. શુક્રવારે આ ઇન્ડેક્સ બહાર પાડતા, નીતિ આયોગના ઉપાધ્યક્ષ રાજીવ કુમારે કહ્યું કે તે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને નિકાસ માટે યોગ્ય નીતિઓનું આયોજન અને અમલ કરવામાં મદદ કરશે.
Join Our WhatsApp Community