News Continuous Bureau | Mumbai
Digital Payment: ભારતમાં છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં લોકોની પેમેન્ટ કરવાની રીતમાં મોટો ફેરફાર થયો છે. દેશ ધીરે ધીરે કેશલેસ ઈકોનોમી તરફ હવે આગળ વધી રહ્યો છે. તાજેતરનો અહેવાલ દર્શાવે છે કે છેલ્લા 6 વર્ષમાં રિટેલ ડિજિટલ પેમેન્ટ્સમાં 100 ટકાથી વધુની વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી. રિપોર્ટમાં અનુમાન લગાવવામાં આવ્યું છે કે આગામી 6 વર્ષમાં દેશમાં ડિજિટલ રિટેલ પેમેન્ટમાં ( Digital Retail Payments ) પણ 100 ટકા વૃદ્ધિ થઈ શકે છે.
કીર્ની અને એમેઝોન પેના સંયુક્ત અહેવાલ ‘હાઉ અર્બન ઈન્ડિયા પેજ’ ને ટાંકીને સમાચાર એજન્સી પીટીઆઈએ જણાવ્યું છે કે વર્ષ 2030 સુધીમાં ભારતમાં રિટેલ ડિજિટલ પેમેન્ટ વર્તમાન સ્તરથી બમણું થઈને $7 ટ્રિલિયન સુધી પહોંચી શકે છે. રિપોર્ટ અનુસાર, છેલ્લા 6 વર્ષમાં એટલે કે 2018 થી 2024 દરમિયાન દેશમાં UPI પેમેન્ટમાં ( UPI Payment ) 138 ટકાનો વધારો થયો હતો.
Digital Payment: નાણાકીય વર્ષ 2017-18માં ભારતમાં $300 બિલિયનની રિટેલ પેમેન્ટ ડિજિટલ રીતે કરવામાં આવી રહી હતી…
રિપોર્ટ અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2017-18માં ભારતમાં $300 બિલિયનની રિટેલ પેમેન્ટ ડિજિટલ રીતે કરવામાં આવી રહી હતી. તો નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં તેમની કિંમત વધીને $3.6 ટ્રિલિયન થઈ ગઈ હતી. આના પરથી આપણે કલ્પના કરી શકીએ છીએ કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં દેશમાં ડિજિટલ પેમેન્ટની સ્વીકૃતિ કેવી રીતે વધી છે અને હવે લોકો મોટા પાયે ડિજિટલ રિટેલ પેમેન્ટ કરી રહ્યા છે.
ભારતમાં ડિજિટલ રિટેલ પેમેન્ટ્સનો વ્યાપ એ હકીકત પરથી જાણી શકાય છે કે 2022 માં, વિશ્વભરમાં કરવામાં આવેલી આવી તમામ ડિજિટલ ચુકવણીઓમાંથી લગભગ અડધી ચૂકવણી એકલા ભારતમાં કરવામાં આવી હતી. રિપોર્ટ અનુસાર, 2022માં વૈશ્વિક ડિજિટલ પેમેન્ટ વોલ્યુમમાં એકલા ભારતે 46 ટકા યોગદાન આપ્યું છે. UPI ઉપરાંત, ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટના માધ્યમોમાં કાર્ડ્સ અને ડિજિટલ વૉલેટ્સ દ્વારા વ્યવહારોનો પણ સમાવેશ થાય છે. જો કે, તેઓ ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનના ( Digital Transactions ) મૂલ્યમાં માત્ર 10 ટકા યોગદાન આપી શકે છે.
Digital Payment: UPIની શરૂઆત ભારતમાં વર્ષ 2016માં કરવામાં આવી હતી…
ઉલ્લેખનીય છે કે, UPIની શરૂઆત ભારતમાં વર્ષ 2016માં કરવામાં આવી હતી. નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા ( NPCI ) એ તેને વિકસાવ્યું છે. તે આંખના પલકારામાં એક બેંક ખાતામાંથી બીજા ખાતામાં નાણાં ટ્રાન્સફર કરવાની સુવિધા પૂરી પાડે છે. સમગ્ર વિશ્વમાં હાલ UPIની પ્રશંસા થઈ રહી છે. ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટને આગળ વધારવામાં UPIનું સૌથી મોટું યોગદાન રહ્યું છે.
ભારતનું ઈ-કોમર્સ માર્કેટ પણ ડિજિટલ ઈકોનોમીમાં હવે વધી રહ્યું છે. રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2022માં ભારતના ઈ-કોમર્સ માર્કેટનું ( e-commerce market ) કદ $75 બિલિયનથી $80 બિલિયન હતું. વર્ષ 2030 સુધીમાં તેમાં 21 ટકાનો વધારો થઈ શકે છે.