News Continuous Bureau | Mumbai
Mumbai: ચોમાસાના ( monsoon ) ચાર મહિના પૂરા થવા સાથે, રાજ્યભરના 32 મોટા અને મોટા બંધોના જળાશયોમાં ( reservoirs ) સંગ્રહની સ્થિતિ બહુ સંતોષકારક નથી. આ મોટા જળાશયોમાં માત્ર 79 ટકા જ પાણીનો સંગ્રહ છે. પાછલા વર્ષની સરખામણીમાં લગભગ 20 ટકાની ખોટ છે. રાજ્યના પાંચ જળાશયોમાં સ્ટોક 80 ટકાથી ઓછો છે. જેના કારણે આ વર્ષે રાજ્યમાં પાણીની તંગી જોવા મળી રહી છે.
આ વર્ષે વરસાદી મોસમમાં વરસાદ અસંતુલિત સ્વરૂપે પડ્યો હતો. ડેમ વિસ્તારમાં પણ આ વરસાદ અસમાન રીતે પડ્યો હતો. પરિણામે ડેમોમાં પાણીના સંગ્રહમાં ખોટ રહી હોવાનું કેન્દ્રીય જળ આયોગની ( Central Water Commission ) માહિતીમાં બહાર આવ્યું છે. કમિશન દેશભરના 150 મોટા ડેમોમાં પાણીના સંગ્રહનો ( water storage ) અભ્યાસ કરે છે. તે મુજબ દેશભરના આ ડેમ હાલમાં સરેરાશ 79 ટકા ભરેલા છે. ગયા વર્ષની સરખામણીએ આ ટકાવારી 10 ટકા ઓછી છે. દસ વર્ષની સરેરાશની સરખામણીમાં તેમાં 6 ટકાની ખાધ છે. આ 150 ડેમમાં રાજ્યના 32 ડેમનો સમાવેશ થાય છે. આ 32 ડેમના જળાશયોમાં સરેરાશ પાણીનો સંગ્રહ રાષ્ટ્રીય સરેરાશ કરતા વધુ હોવા છતાં, ચોમાસું સમાપ્ત થઈ ગયું છે તે હવે ચિંતાજનક સ્તરે છે.
રાજ્યના આ ડેમોના જળાશયોમાં હાલમાં 1500.065 કરોડ ઘનમીટર પાણીનો જથ્થો છે. ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરના અંતે આ સ્ટોક 1800.89 ક્યુબિક મીટર હતો. તો દસ વર્ષની સરેરાશ 1600.36 ઘન મીટર છે. આ મુજબ હાલમાં આ ડેમ 79 ટકા ભરેલો છે જ્યારે ગત વર્ષે 99 ટકા ભરાયો હતો. સપ્ટેમ્બરના અંતે દસ વર્ષની સરેરાશ 85 ટકા છે.
ડેમ હાલમાં સરેરાશ 79 ટકા ભરેલા…
80 ટકાથી ઓછા જળાશય સંગ્રહવાળા ડેમને ક્રિટિકલ કેટેગરીમાં અને 50 ટકાથી ઓછા સ્ટોરેજવાળા ડેમને ક્રિટિકલ કેટેગરીમાં ગણવામાં આવે છે. આ મુજબ રાજ્યના નવ જેટલા ડેમોના જળાશયોમાં સ્ટોક 80 ટકાથી નીચે છે અને બે ડેમોમાં 50 ટકાથી ઓછો સ્ટોક છે. 11 ડેમમાં જયકવાડી, ઉજની, ઇસાપુર, યેલદરી, ગીરણા, અપર તાપી, ધોમ, માણેકડોહ, ખરમોડી, કંહેર અને બારવીનો સમાવેશ થાય છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : NPS Scheme : દર મહિને 50 હજાર પેન્શન જોઈએ છે, તો દરરોજ ફક્ત આ રકમ જમા કરો અને ટેન્શન ફ્રી રહો.. જાણો શું છે આ સમગ્ર સ્કીમ.. વાંચો વિગતે અહીં..
અત્યંત ભયજનક ભીમા નદી પરનો ઉજાની ડેમ દક્ષિણ-પૂર્વ મહારાષ્ટ્રને પાણી પુરો પાડે છે. છત્રપતિ સંભાજીનગર જિલ્લામાં ગોદાવરી નદી પર આવેલ જયકવાડી ડેમ મરાઠવાડાનું જીવન રત્ન છે. જો કે આ બંને ડેમની હાલત દયનીય છે. ઉજનીમાં સ્ટોક માત્ર 30 ટકા છે જ્યારે જયકવાડીમાં સ્ટોક માત્ર 40 ટકા છે. ઉત્તર મહારાષ્ટ્ર, પશ્ચિમ મહારાષ્ટ્રના ભાગો અને મરાઠવાડામાં હાલમાં આ બેસિનમાં માત્ર 74.37 ટકા જ પાણી ઉપલબ્ધ છે. ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરના અંતે, બેસિનમાં 82.91 ટકા પાણીનો સંગ્રહ હતો. આ બેસિનમાં દસ વર્ષની સરેરાશ 70.79 ટકા છે.
ઉજની : 35 ટકા
જયકવાડી : 40 ટકા
ડેમ જેમાં 50 થી 80 ટકા સ્ટોક છે
ઇસાપુર : 79 ટકા
યેલદરી : 62 ટકા
ગીરણા : 55 ટકા
અપર તાપી : 73 ટકા
ધોમ : 71 ટકા
માણિકડોહ : 78 ટકા
ખરમોડી : 56 ટકા
કંહેર : 80 ટકા
વીર : 54 ટકા
100 ટક્કા પુર્ણ ડેમ અપર વૈત્રાણા, ભાતસા, દૂધગંગા, ડીંભે, ભંડારદરા, બારવી, ચાસકમાન, પાનશેત અને ભામા આસ વગેરે છે.