News Continuous Bureau | Mumbai
Henley Passport Index 2025 : હેનલે પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ ૨૦૨૫ મુજબ, ભારતીય પાસપોર્ટે ૮૫મા ક્રમેથી ૭૭મા ક્રમે પહોંચીને નોંધપાત્ર સુધારો દર્શાવ્યો છે. ભારતીય નાગરિકો હવે ૫૯ દેશોમાં વીઝા-મુક્ત અથવા વીઝા-ઓન-અરાઇવલ સુવિધાનો લાભ લઈ શકશે.
Henley Passport Index 2025 : ભારતીય પાસપોર્ટનો ઉદય: વૈશ્વિક ગતિશીલતામાં ૭૭મો ક્રમ હાંસલ.
હેનલે પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ ૨૦૨૫ (Henley Passport Index 2025) ના અહેવાલ મુજબ, ભારતીય પાસપોર્ટે (Indian Passport) લાંબી છલાંગ લગાવીને ૮૫મા ક્રમેથી ૭૭મા ક્રમે (77th Rank) સ્થાન મેળવ્યું છે. આ ગતિ ભારતની પ્રવાસી શક્તિમાં આઠ ક્રમનો મોટો ઉછાળો દર્શાવે છે. જોકે, ગયા વર્ષે ભારતનો રેન્ક ૯૦થી પણ નીચે ગયો હતો, પરંતુ આ વર્ષે માત્ર બે નવા વીઝા-મુક્ત (Visa Free) દેશોની યાદીમાં ઉમેરાવાથી સ્થિતિમાં સુધારો થયો છે. ભારત ફરીથી ગતિશીલતામાં (Mobility) વૃદ્ધિ તરફ આગળ વધ્યું છે.
હવે ભારતીય પાસપોર્ટથી કુલ ૫૯ દેશોમાં (59 Countries) વીઝા-મુક્ત અથવા આગમન-પર-વીઝા (Visa-on-Arrival – VOA) મળે છે. આમાં મલેશિયા (Malaysia), ઇન્ડોનેશિયા (Indonesia), માલદીવ (Maldives), થાઈલેન્ડ (Thailand) જેવા દેશોનો સમાવેશ થાય છે, જે ભારતીય પાસપોર્ટ ધારકોને વીઝા-મુક્ત પ્રવેશ પ્રદાન કરે છે. જ્યારે, શ્રીલંકા (Sri Lanka), મકાઉ (Macau) અને મ્યાનમાર (Myanmar) જેવા દેશો આગમન-પર-વીઝા (VOA) ની સુવિધા આપે છે.
Henley Passport Index 2025 : વૈશ્વિક પાસપોર્ટ રેન્કિંગ અને અન્ય દેશોની પ્રગતિ
વૈશ્વિક રેન્કિંગમાં સિંગાપોર ટોચ પર:
આ ઇન્ડેક્સમાં સિંગાપોર (Singapore) ટોચ પર છે, ત્યારબાદ જાપાન (Japan) અને દક્ષિણ કોરિયા (South Korea) છે. યુરોપિયન દેશોમાં ડેનમાર્ક (Denmark), જર્મની (Germany), ફ્રાન્સ (France) જેવા પાસપોર્ટ સમાન લાભ આપે છે. બીજી તરફ, અફઘાનિસ્તાન (Afghanistan) સૌથી નબળો પાસપોર્ટ ધરાવે છે — તેના નાગરિકો માત્ર ૨૫ દેશોમાં વીઝા વિના જઈ શકે છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Mukesh Ambani Russian oil : ઓત્તારી, રિલાયન્સને 66,000 કરોડનું નુકસાન. શેર થયા ધડામ.. આ છે કારણ
ઇન્ડેક્સ અનુસાર, બ્રિટન (UK) અને અમેરિકા (USA) અનુક્રમે ૬ઠા અને ૧૦મા સ્થાને જળવાઈ રહ્યા છે, પરંતુ તેમની રેન્કમાં થોડો ઘટાડો થયો છે. ચીને (China) થોડી ઝડપ દર્શાવી છે અને હવે ૯૪મા ક્રમેથી ઉપર (૬૦મા ક્રમે) પહોંચી ગયું છે. સાઉદી અરેબિયાએ (Saudi Arabia) પણ ચાર નવા વીઝા-મુક્ત ગંતવ્યો ઉમેર્યા છે, જે ગતિશીલતામાં નોંધપાત્ર વધારો દર્શાવે છે.
Henley Passport Index 2025 : ભારત વિરુદ્ધ પડોશી દેશો અને ભવિષ્યના સવાલો
- ચીન: ૬૦મો સ્થાન (૨૦૧૫માં ૯૪મા ક્રમેથી છલાંગ)
- પાકિસ્તાન (Pakistan): ૧૦૬મો સ્થાન
- બાંગ્લાદેશ (Bangladesh): ૧૦૧મો સ્થાન
- નેપાળ (Nepal): ૯૭મો સ્થાન
ભારતનું સ્થાન અને સળગતા સવાલો:
- શું ભારતની ‘ડિપ્લોમેટિક પાસપોર્ટ પોલિસી’ (Diplomatic Passport Policy) આગામી સમયમાં વધુ વીઝા-મુક્ત દેશોની સંખ્યા વધારી શકે છે?
- શું વીઝા-મુક્ત યાત્રાથી પ્રવાસન (Tourism) અને ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સને (Startups) ફાયદો થશે?
આ મામલે નિષ્ણાતોની રાય:
હેનલે એન્ડ પાર્ટનર્સના સીઈઓ ડો. જુએર્ગ સ્ટીફન (Dr. Juerg Steffen) એ કહ્યું છે કે, “પાસપોર્ટ હવે ફક્ત યાત્રાના દસ્તાવેજ નથી, પરંતુ કૂટનીતિક શક્તિનું (Diplomatic Power) પ્રતીક બની ચૂક્યો છે.” આ દર્શાવે છે કે પાસપોર્ટની શક્તિ એ કોઈ દેશના વૈશ્વિક સંબંધો અને પ્રભાવનું સીધું પ્રતિબિંબ છે. આ વર્તમાન ગતિશીલતા ભારતીય નાગરિકો માટે વૈશ્વિક સ્તરે વધુ તકો ઊભી કરી શકે છે.