News Continuous Bureau | Mumbai
Lok Sabha Election: સરેરાશ, ભારત જેવા વિશાળ દેશમાં દર છ મહિને ક્યાંક ને ક્યાંક ચૂંટણી યોજાય છે. લોકસભાની ચૂંટણીમાં 1.5 થી 2 લાખ કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થવાનો અંદાજ છે. પંચાયત, મહાનગરપાલિકા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીથી લઈને લોકસભા ચૂંટણી સુધી દર વર્ષે સરેરાશ 70 હજાર કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે. ચૂંટણી પ્રબંધન સાથે જોડાયેલા નવ નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર, કંપનીઓના બિઝનેસના સંદર્ભમાં વાર્ષિક ચૂંટણી બજાર ઓછામાં ઓછું 45 હજાર કરોડ રૂપિયાનું છે. એટલે કે 70 હજાર કરોડ રૂપિયાની આ રકમનો સૌથી મોટો હિસ્સો ચૂંટણી પ્રચાર માટે છે.
આ ચૂંટણીમાં પ્રથમ વખત આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સનો ( Artificial Intelligence ) ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. AI સેવાઓ ( AI Services ) સામાન્ય સેવાઓ કરતાં પાંચ ગણી મોંઘી છે, પરંતુ મતદારો સુધી તેમની પહોંચ અને જોડાણ વધુ અસરકારક છે. દરેક મતદાર ( voter ) સાથે વ્યક્તિગત રીતે જોડાવા માટે AI સૌથી શક્તિશાળી માધ્યમ બની ગયું છે. આ ત્રણ ભાગોમાં સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવાય છે.
વૉઇસ ક્લોનિંગ: નેતાનો અવાજ ક્લોન કરવામાં આવે છે. આમાં નેતાજી મતદારોનું નામ લઈને પોતાનો મેસેજ આપે છે. આને પર્સનલાઇઝ્ડ કન્વેયન્સિંગ કહેવામાં આવે છે. કોલ સેન્ટર પર કૉલ કરવાનો ખર્ચ 30 પૈસા પ્રતિ મિનિટ છે. AI સેન્ટરથી આ ખર્ચ દોઢ રૂપિયા પ્રતિ મિનિટ સુધીનો છે.
વિડિયો ક્લોનિંગ: દક્ષિણ ભારતમાં તાજેતરમાં યોજાયેલી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ( assembly elections ) આ ટેકનિકનો ઉપયોગ કરીને ત્રણ ભાષણો આપવામાં આવ્યા હતા. પછી અન્ય રાજ્યોના નેતાઓએ પણ આનો ઉપયોગ કર્યો. આ માટે AI નેતાના વીડિયો અને ઓડિયો ક્લિપિંગ્સ લઈને બોડી લેંગ્વેજનો અભ્યાસ કરે છે. પછી નેતાની AI ઇમેજ બનાવવામાં આવે છે. આ તસવીર દ્વારા કોઈપણ ઈચ્છિત ભાષણ આપી શકાય છે. સોશિયલ મીડિયા દ્વારા પ્રમોશન માટે આ ટેકનિક ઘણી અસરકારક છે. AI ઇમેજની કિંમત 5 લાખ રૂપિયાથી લઈને 1 કરોડ રૂપિયા સુધીની હોય છે.
કાર્યકરો માટે: કાર્યકરોમાં તેમના નેતા સાથેનો ફોટો વાયરલ કરવાનો ક્રેઝ છે. જેના કારણે તેઓ પાર્ટી સાથે જોડાયેલા પોતાને અનુભવે છે. નેતા સાથે સેલ્ફી લેવાથી ચૂંટણી પ્રચારમાં વધું ઉર્જા મળે છે. AIએ આ માટે એક રસ્તો પણ શોધી કાઢ્યો છે. ક્રિએટિવ ટૂલ દ્વારા એક ક્લિકથી દસથી વધુ બેકગ્રાઉન્ડ બનાવી શકાય છે. આ હાલ કાર્યકરોમાં સૌથી વધુ લોકપ્રિય છે અને ખર્ચ પણ દર મહિને માત્ર એક હજાર રૂપિયા છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Sidhu moose wala: સિદ્ધુ મુંઝવાળા ના ઘરમાં આવી ખુશી સિંગર ની માતા એ આપ્યો પુત્રને જન્મ, હોસ્પિટલ નો વાયરલ થયો વિડીયો
ચૂંટણીમાં ડેટા મોટી ભૂમિકા ભજવે છે. તેથી હાલ 30 થી વધુ સ્ટાર્ટઅપ્સ માત્ર ચૂંટણી ડેટા પર કામ કરી રહ્યા છે. તેઓ બૂથ સ્તર સુધી દેખરેખ માટે રોડમેપ તૈયાર કરે છે. 70થી વધુ એપ્સ દ્વારા લાઈવ મોનિટરિંગ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
– છેલ્લી દસ ચૂંટણીઓને લગતા વન-પોઇન્ટ ડેટાની ખૂબ માંગ છે. આ કારણે દરેક ઘરનો ડેટા રાજકીય પક્ષો પાસે હોય છે. ઉમેદવારો પાસે પહેલેથી જ જનતાની નારાજગી અને તેમની માંગણીઓની યાદી હોય છે. આ સાથે જોડાયેલા લોકોના જણાવ્યા અનુસાર, આ ડેટાની કિંમત 50 હજાર રૂપિયાથી લઈને 20 લાખ રૂપિયા સુધીની હોઈ શકે છે.
– આ વર્ષે પ્રથમ વખત ચૂંટણી એક સંગઠિત ઉદ્યોગ તરીકે ઉભરી આવી. આ વર્ષે ચૂંટણી હાઈટેક બની છે . તેથી તેને સંચાલિત કરવા આજે સ્ટાર્ટઅપની સંખ્યા વધીને 360 થી વધુ થઈ ગઈ છે.
-મોટા સ્ટાર્ટઅપ્સ અને કંપનીઓ માત્ર રાજકીય પક્ષોના મેનેજમેન્ટનું ધ્યાન રાખે છે. નાના-મોટા સહિત કુલ 22 રાજકીય પક્ષો હાલમાં તેમની સેવાઓ લઈ રહ્યા છે.
– તેમજ મધ્યમ સ્તરની કંપનીઓ ધારાસભ્યો અને સાંસદોના વિસ્તારો પર દેખરેખ રાખવા ઉપરાંત, તેમનું કામની બ્રાન્ડ ઇમેજ અને સ્ટોરીને સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ કરવાનું છે.
-એક રીતે આ પર્સનલ કેર કંપનીઓ રિટેલ સેક્ટર જેવી છે. તે એક નેતાનું કામ સંભાળે છે. તેમના પોર્ટફોલિયોનું સંચાલન કરે છે.
ચૂંટણી મેનેજમેન્ટ સાથે જોડાયેલા યુવાનો સ્પષ્ટપણે કહે છે કે અમે મતદારોના મૂડને સમજવાનું સરળ બનાવ્યું છે. પરંતુ, એ પણ સાચું છે કે કોર્પોરેટની જેમ કામ કરવાને કારણે રાજકારણ મોંઘું થઈ ગયું છે. એટલું જ નહીં, એકાધિકાર પણ રચાઈ રહ્યો છે. કોર્પોરેટ રાજકારણમાં જેમના ખિસ્સામાં પૈસા હોય તે જ આ રાજકારણમાં આગળ આવે છે અને રહે છે. એવું પણ માને છે કે આ કન્સલ્ટન્સીએ ભારતીય રાજકારણને વધુ ભ્રષ્ટ બનાવ્યું છે. તેથી આ નવી ટેક્નોલોજી રાજકારણને કયા સ્તર પર લઈ જાય છે. તે જોવુ હાલ રસપ્રદ રહેશે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Toy Business :ભારતીય રમકડાંનું વિશ્વમાં પ્રભુત્વ; ચીન નહીં, હવે ભારત છે રમકડાંનું મોટું બજાર, નિકાસમાં થઈ નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ..