402
Join Our WhatsApp Community
News Continuous Bureau | Mumbai
દેશની સૌથી મૂલ્યવાન કંપની રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડના ચેરમેન મુકેશ અંબાણી આજે 66 વર્ષના થયા. તેમનો જન્મ 19 એપ્રિલ 1957ના રોજ ભારતની બહાર યમનમાં થયો હતો. એશિયાના સૌથી અમીર અને વિશ્વના ટોચના અબજોપતિઓની યાદીમાં 13માં સ્થાન પર બિરાજમાન મુકેશ અંબાણીના નેતૃત્વમાં રિલાયન્સ ગ્રુપ સતત નવા કીર્તિમાન સ્થાપી રહ્યું છે. RILનું માર્કેટ કેપ હાલમાં રૂ. 15 લાખ કરોડથી વધુ છે અને આ હિસાબે તે વિશ્વની સૌથી મૂલ્યવાન 50 કંપનીઓમાં સામેલ છે. પિતા ધીરુભાઈ અંબાણીના અવસાન બાદ મુકેશ અંબાણીએ રિલાયન્સની બાગડોર સંભાળી અને તેને ખૂબ જ ઉંચાઈ પર લઈ ગયા. ચાલો તેની બિઝનેસ સફર પર એક નજર કરીએ.
એશિયા ફોર્બ્સે તાજેતરમાં જ 2023 ની અબજોપતિઓની યાદી બહાર પાડી હતી અને મુકેશ અંબાણીને એશિયાના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ તરીકે તાજ પહેરાવવામાં આવ્યો હતો. ફોર્બ્સના રિયલ ટાઈમ બિલિયોનેર્સ ઈન્ડેક્સ મુજબ, મુકેશ અંબાણી $84.1 બિલિયનની નેટ વર્થ સાથે વિશ્વના ટોચના અબજોપતિઓની યાદીમાં 13મું સ્થાન ધરાવે છે. ગત વર્ષ સુધી લાંબા સમયથી અંબાણી આ યાદીમાં ટોપ-10માં સામેલ હતા. મુકેશ અંબાણીની આ સ્થાન સુધી પહોંચવાની સફર ઘણી રસપ્રદ રહી છે. જ્યાંથી તેમના પિતા સ્વર્ગસ્થ ધીરુભાઈ અંબાણીએ રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ છોડી દીધી હતી, અંબાણીએ તેને એવા સ્થાન પર લઈ ગયા જ્યાં દેશ અને દુનિયાની મોટી કંપનીઓ ઘણી પાછળ રહી ગઈ.
મુકેશ અંબાણીએ બિઝનેસની વચ્ચે અભ્યાસ છોડી દીધો હતો અને તેમણે બોમ્બે યુનિવર્સિટીમાંથી કેમિકલ એન્જિનિયરિંગમાં ગ્રેજ્યુએશનની ડિગ્રી મેળવી છે. આ પછી તેણે સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીમાં એડમિશન પણ લીધું, પરંતુ અભ્યાસ અધવચ્ચે જ છોડીને તેણે પોતાના પિતા સાથે બિઝનેસ શેર કરવાનું શરૂ કર્યું. મુકેશ અંબાણીએ 1981માં પિતા ધીરુભાઈ અંબાણી સાથે રિલાયન્સ ગ્રુપમાં એન્ટ્રી લીધી હતી. આ પછી, 1985 માં કંપનીનું નામ રિલાયન્સ ટેક્સટાઇલ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડથી બદલીને રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ કરવામાં આવ્યું. તેમના પિતા સાથે ખભે ખભા મિલાવીને ચાલતા, મુકેશ અંબાણીએ પેટ્રોલિયમ સિવાય ટેલિકોમ સેક્ટરમાં પણ પોતાના પગલાં આગળ કર્યા અને રિલાયન્સ કોમ્યુનિકેશન્સ લિમિટેડની સ્થાપના કરી.
પિતાના મૃત્યુ પછી કમાન સંભાળી
6 જુલાઈ, 2002ના રોજ, ધીરુભાઈ અંબાણીના મૃત્યુ પછી, મુકેશ અંબાણીએ રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝની કમાન સંભાળી. જોકે, પિતાના અવસાન પછી તરત જ તેમની અને નાના ભાઈ અનિલ અંબાણી વચ્ચે મિલકતને લઈને વિવાદ શરૂ થયો અને આ વિવાદ ભાગલા સુધી પહોંચ્યો. અંબાણી પરિવારમાં વિભાજનના ભાગરૂપે, રિલાયન્સ ઈન્ફોકોમ નાના ભાઈ અનિલ અંબાણી પાસે ગઈ, જ્યારે રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ મુકેશ અંબાણી પાસે ગઈ.
75,000 કરોડની કંપની આજે સૌથી મૂલ્યવાન છે
જ્યારે મુકેશ અંબાણીએ રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝની બાગડોર સંભાળી ત્યારે વર્ષ 2002માં તેની માર્કેટ મૂડી માત્ર રૂ. 75,000 કરોડ હતી. આ પછી મુકેશ અંબાણીએ પોતાની મહેનત અને સમર્પણથી રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝને દેશની સૌથી મોટી કંપની બનાવી. છેલ્લા વર્ષ 2022માં રિલાયન્સ 19 લાખ કરોડ એમકેપ સાથે દેશની પ્રથમ કંપની બની હતી. જો કે, ત્યારથી તેની બજાર કિંમત ઘટી છે, પરંતુ તેમ છતાં તે હાલમાં 15 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે. મુકેશ અંબાણીએ પોતાની ક્ષમતાના બળ પર રિલાયન્સને ઘણી ઊંચાઈઓ પર લઈ ગયા.
દરેક સેક્ટરમાં મુકેશ અંબાણીની એન્ટ્રી
રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝની બાગડોર સંભાળ્યા બાદ મુકેશ અંબાણીએ માત્ર પેટ્રોલિયમ જ નહીં પરંતુ રિટેલ, લાઈફ સાયન્સ, લોજિસ્ટિક્સ, ટેલિકોમ અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના ક્ષેત્રમાં પણ જોરદાર દસ્તક આપી હતી. તેમની રિલાયન્સ રિટેલ ભારતની સૌથી મોટી રિટેલ બિઝનેસ કંપની છે અને તેના પોર્ટફોલિયોને સતત વિસ્તરી રહી છે. આ સિવાય 2016માં અંબાણીએ લોન્ચ કરેલી રિલાયન્સ જિયો આ સેક્ટરની સૌથી મોટી કંપની તરીકે ઉભરી હતી.
મુકેશ અંબાણીની વ્યાપારિક સમજણને કારણે, રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ (RIL LTD) એ માત્ર 58 દિવસમાં Jio પ્લેટફોર્મના એક ક્વાર્ટર કરતા પણ ઓછા વેચાણ દ્વારા રૂ. 1.15 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા અને રાઇટ્સ ઇશ્યૂ દ્વારા રૂ. 52,124.20 કરોડ એકત્ર કર્યા. આના કારણે કંપની નિર્ધારિત સમયના નવ મહિના પહેલા સંપૂર્ણપણે દેવા મુક્ત થઈ ગઈ. રિલાયન્સ પર 31 માર્ચ, 2020ના અંતે રૂ. 1,61,035 કરોડનું દેવું હતું અને કંપનીએ 31 માર્ચ, 2021 સુધીમાં ચૂકવવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું હતું. મુકેશ અંબાણીએ નવ મહિના પહેલા તેને દેવા મુક્ત બનાવ્યું હતું અને જિયોએ તેમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.
રિલાયન્સ ગ્રુપમાં સક્રિય ત્રણેય બાળકો
હવે મુકેશ અંબાણીએ તેમના ત્રણ બાળકોને મોટી જવાબદારીઓ સોંપી છે. મુકેશ અંબાણીના મોટા પુત્ર આકાશ અંબાણી રિલાયન્સ જિયોનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે, જ્યારે તેમની જોડિયા બહેન અને મુકેશ-નીતા અંબાણીની પુત્રી ઈશા અંબાણી રિલાયન્સ રિટેલને નવી ઊંચાઈ પર લઈ જવા માટે એક પછી એક સોદા કરતી જોવા મળે છે. અંબાણી પરિવારના નાના પુત્ર અનંત અંબાણી અંબાણી ગ્રૂપની ન્યૂ એનર્જીનો હવાલો સંભાળે છે.
