અમેરિકાએ ‘ઈન્ટરનેશનલ રિલિજિયસ ફ્રીડમ’ પર નવો રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે. આ રિપોર્ટમાં રશિયા, ભારત, ચીન અને સાઉદી અરેબિયા સહિત ઘણા દેશોમાં ધાર્મિક સમુદાયોની દુર્દશાનો દાવો કરવામાં આવ્યો છે.
રિપોર્ટમાં ભારતમાં ધાર્મિક સ્વતંત્રતા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે ઘણા રાજ્યોમાં ધર્માંતરણ પર કાયદાકીય પ્રતિબંધ છે. મુસ્લિમોને સતત નિશાન બનાવવામાં આવે છે અને તેમની સાથે ભેદભાવ કરવામાં આવે છે.
ભારતે અમેરિકી સરકારના આ અહેવાલને ફગાવી દીધો છે. ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા અરિંદમ બાગચીએ તેને ‘દોષપૂર્ણ’, ‘પ્રેરિત’ અને ‘પક્ષપાતી’ ગણાવ્યું છે.
યુએસ કમિશન ઓન રિલિજિયસ ફ્રીડમ (યુએસસીઆઈઆરએફ) દર વર્ષે એક રિપોર્ટ બહાર પાડે છે. અને દર વખતે તેના રિપોર્ટ પર વિવાદ શરૂ થઈ જાય છે. ગયા વર્ષે પણ ભારતે આ અહેવાલને ‘પક્ષપાતી’ અને ‘ખોટો’ ગણાવ્યો હતો.

પરંતુ આ રિપોર્ટમાં શું હોય છે?

કાયદા દ્વારા, દર વર્ષે યુએસ સરકારે ગૃહમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ધાર્મિક સ્વતંત્રતા પર અહેવાલ રજૂ કરવાનો હોય છે. આ કાયદા પર 1998માં તત્કાલિન રાષ્ટ્રપતિ બિલ ક્લિન્ટને હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
આવું કરવાનો હેતુ સમગ્ર વિશ્વમાં ધાર્મિક સ્વતંત્રતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ રિપોર્ટ વોશિંગ્ટન સ્થિત ઓફિસ ઓફ ઈન્ટરનેશનલ રિલિજિયસ ફ્રીડમ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.
આ માટે સરકારી અધિકારીઓ, ધાર્મિક જૂથો, એનજીઓ, માનવાધિકાર કાર્યકરો, મીડિયા રિપોર્ટ્સ અને અન્ય સ્થળોએથી માહિતી એકત્રિત કરવામાં આવે છે.
– આ રિપોર્ટમાં દુનિયાભરના દેશોમાં ધાર્મિક સ્વતંત્રતા વિશે માહિતી આપવામાં આવી છે. તે જણાવે છે કે તે દેશોમાં રહેતા ધાર્મિક સમુદાયના લોકો સાથે કેવું વર્તન કરવામાં આવે છે. તેમને તેમના રીત-રિવાજો અને પરંપરાઓનું પાલન કરવાની કેટલી સ્વતંત્રતા છે?

આ રિપોર્ટમાં ભારત વિશે શું છે?

ભારતને લઈને આ રિપોર્ટમાં સત્તારૂઢ ભાજપ પર નિશાન સાધવામાં આવ્યું છે. આમાં ભાજપના નેતાઓના નિવેદનોનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે અને તેમના નિવેદનોને ભાગલા પાડનારા ગણાવ્યા છે.
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતનું બંધારણ દરેક વ્યક્તિને પોતાના ધર્મનું પાલન કરવાનો અને તેનો પ્રચાર કરવાનો અધિકાર આપે છે. પરંતુ 28 માંથી 13 રાજ્યો એવા છે જ્યાં ધર્મ પરિવર્તન પર પ્રતિબંધ લગાવતો કાયદો છે. કેટલાક રાજ્યોમાં લગ્ન માટે ધર્મ બદલવા પર સજાની જોગવાઈ પણ છે. જો કે, કેટલાક રાજ્યોની અદાલતોએ આવા કેસોને ફગાવી દીધા છે.
રિપોર્ટમાં ગુજરાતની ઘટનાનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે જેમાં સાદા કપડામાં પોલીસકર્મીઓ ચાર મુસ્લિમ યુવકોને ખેંચતા જોવા મળ્યા હતા. આ ઘટના ઓક્ટોબરમાં બની હતી અને આરોપ છે કે આ મુસ્લિમ યુવકોએ નમાજ પઢવા માટે હિન્દુઓ પર કથિત રીતે હુમલો કર્યો હતો.
ગયા વર્ષે એપ્રિલમાં ખરગોનમાં સાંપ્રદાયિક હિંસા બાદ મધ્યપ્રદેશ સરકારે મુસ્લિમોના ઘર અને દુકાનો પર બુલડોઝર ચલાવ્યું હતું. રિપોર્ટમાં આ વાતનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.

આ સમાચાર પણ વાંચો : ઉદ્ધવ ઠાકરેઃ ઉદ્ધવ ઠાકરે ફરી પક્ષના વડા બનશે! ઠાકરે શિવસેના જૂથની બેઠકમાં ફરીથી ચૂંટણી થવાની સંભાવના છે

દરેક રાજ્યમાં કંઈક થયું

– ઘણા રાજ્યોમાં પોલીસે બળજબરીથી ધર્માંતરણના આરોપમાં ખ્રિસ્તીઓની ધરપકડ કરી હતી. ઈન્ડિયન અમેરિકન મુસ્લિમ કાઉન્સિલ નામના એનજીઓએ દાવો કર્યો હતો કે ધર્માંતરણ વિરોધી કાયદા દ્વારા ખ્રિસ્તીઓને પણ નિશાન બનાવવામાં આવી રહ્યા છે.
– આ રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે ગયા વર્ષે ઓગસ્ટમાં શ્રીનગરમાં પોલીસે મોહરમ પર જુલૂસ કાઢી રહેલા શિયા મુસ્લિમોની ધરપકડ કરી હતી. તેમના પર પરવાનગી વગર સરઘસ કાઢવાનો આરોપ હતો.
– યુપીના દુલ્હેપુરમાં પોલીસે ઘરે સામૂહિક રીતે નમાજ પઢવા બદલ અનેક મુસ્લિમોની ધરપકડ કરી હતી.
– હરિયાણા અને કર્ણાટકમાં પણ ધર્માંતરણ વિરોધી કાયદો બનાવ્યો અને તેને બિન-હિંદુઓ પર લાગુ કરવાનું શરૂ કર્યું. હિમાચલમાં પણ આવો કાયદો બનાવવામાં આવ્યો હતો, જેને ખ્રિસ્તીઓએ હાઈકોર્ટમાં પડકાર્યો હતો.
એપ્રિલમાં સેંકડો ભૂતપૂર્વ સરકારી અધિકારીઓએ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને ખુલ્લો પત્ર લખ્યો હતો. તેમાં તેમણે લખ્યું છે કે આસામ, દિલ્હી, ગુજરાત, હરિયાણા, કર્ણાટક, મધ્યપ્રદેશ, ઉત્તર પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડમાં લઘુમતી સમુદાયો સાથે ખાસ કરીને મુસ્લિમો સાથે ભેદભાવ કરવામાં આવી રહ્યો છે અને આવું કરવું બંધારણને ‘નબળું’ કરવાનું છે.
જૂનમાં, ભાજપ પ્રવક્તા નુપુર શર્મા અને નવીન જિંદાલે ટીવી પર પ્રોફેટ મોહમ્મદ વિશે ટિપ્પણી કર્યા પછી દેશભરમાં હિંસા ફાટી નીકળી હતી. જ્યારે ભાજપે નુપુર શર્માને સસ્પેન્ડ કર્યા ત્યારે જિંદાલને પાર્ટીમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા.
-રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન લઘુમતી સમુદાયોની હત્યા, હુમલા અને ડરાવવાની અનેક ઘટનાઓ સામે આવી છે.
– ગૌહત્યા અને ગૌમાંસની દાણચોરીના આરોપમાં મુસ્લિમોને માર મારવામાં આવ્યા હતા. આ ઉપરાંત હિન્દુ મહિલાઓના બળજબરીથી ધર્મ પરિવર્તનના આરોપમાં ઘણા મુસ્લિમ યુવકોને પણ માર મારવામાં આવ્યો હતો.
ખ્રિસ્તીઓ પર પણ હુમલા થયા અને ચર્ચમાં તોડફોડની ઘટનાઓ પણ સામે આવી. યુનાઈટેડ ક્રિશ્ચિયન ફોરમ નામના એનજીઓએ પોતાના રિપોર્ટમાં દાવો કર્યો છે કે 2022માં દેશભરમાં 511 ઈસાઈ વિરોધી ઘટનાઓ બની હતી.

ઉશ્કેરણીજનક નિવેદનોનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે

અમેરિકાના આ રિપોર્ટમાં ધાર્મિક નેતાઓ અને રાજનેતાઓ દ્વારા આપવામાં આવેલા ઉશ્કેરણીજનક નિવેદનોનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.
ઉદાહરણ તરીકે, કટ્ટરપંથી હિંદુ નેતા યતિ નરસિમ્હાનંદ સરસ્વતીએ હિંદુઓને ધાર્મિક પરિવર્તન અને મુસ્લિમ શાસન સામે ‘શસ્ત્રો ઉપાડવાની’ અપીલ કરી હતી.
– બીજેપી નેતા હરિભૂષણ ઠાકુર બચૌલે કહ્યું કે મુસ્લિમોને સળગાવી દેવા જોઈએ. કેરળના પૂર્વ ધારાસભ્ય પીસી જ્યોર્જે હિન્દુઓ અને ખ્રિસ્તીઓને મુસ્લિમ રેસ્ટોરન્ટમાં ભોજન ન કરવાની અપીલ કરી હતી. રાજસ્થાનમાં ભાજપના પૂર્વ ધારાસભ્ય જ્ઞાનદેવ આહુજાએ ગૌહત્યાની શંકામાં હિન્દુઓને મુસ્લિમોને મારવા માટેaપ્રોત્સાહિત કર્યા હતા.

આ સમાચાર પણ વાંચો : એવરેસ્ટ સર કરનાર કોંગ્રેસમાં જોડાઈ, મધ્ય પ્રદેશ સરકારે એમ્બેસેટર પદ પરથી હટાવી દીધી .

રિપોર્ટ પર ભારતે શું કહ્યું

– ભારતે અમેરિકી સરકારના આ રિપોર્ટને ‘પ્રેરિત’ અને ‘પક્ષપાતી’ ગણાવીને નકારી કાઢ્યો છે.
– વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા અરિંદમ બાગચીએ કહ્યું કે અફસોસની વાત છે કે આ રિપોર્ટ ‘ખોટી માહિતી અને ભૂલભરેલી સમજણ’ પર આધારિત છે.
તેમણે કહ્યું કે કેટલાક અમેરિકી અધિકારીઓએ પ્રેરિત અને પક્ષપાતી રીતે ટિપ્પણી કરી છે, જે આવા અહેવાલોની વિશ્વસનીયતાને નબળી પાડે છે.

અમેરિકામાં ધાર્મિક સ્વતંત્રતા કેટલી છે?

નવાઈની વાત એ છે કે દુનિયાભરના દેશોમાં ધાર્મિક સ્વતંત્રતા અંગેના અહેવાલો જારી કરનાર અમેરિકા પોતાની વાત નથી કહેતું.
ઇન્ટરનેશનલ રિલિજિયસ ફ્રીડમ રિપોર્ટમાં 200 દેશોની માહિતી છે, પરંતુ તેમાં અમેરિકાનો ઉલ્લેખ સુદ્ધાં નથી.
જો કે, અમેરિકી તપાસ એજન્સી એફબીઆઈના રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે અમેરિકામાં લઘુમતી સમુદાયો વિરુદ્ધ ‘હેટ ક્રાઈમ’માં વધારો થયો છે.
એફબીઆઈના રિપોર્ટ અનુસાર, 2021માં અમેરિકામાં સાત હજારથી વધુ હેટ ક્રાઈમ થયા હતા. તેમાંથી એક હજારથી વધુ ધાર્મિક આધાર પર હતા.
અપ્રિય ગુનાઓનો ભોગ બનેલા મોટા ભાગના યહૂદીઓ છે. 2021 માં, યહૂદીઓ વિરુદ્ધ દ્વેષપૂર્ણ અપરાધોના 324 કેસ નોંધાયા હતા. તે જ સમયે, શીખો વિરુદ્ધ 214 કેસ નોંધાયા હતા.
આ સિવાય મુસ્લિમો વિરુદ્ધ 96, કેથોલિક વિરુદ્ધ 62, બૌદ્ધ વિરુદ્ધ 29 અને હિંદુઓ વિરુદ્ધ 10 કેસ નોંધાયા છે.
ધાર્મિક આધાર પર 10 વર્ષમાં હેટ ક્રાઇમના 12,738 કેસ નોંધાયા છે. તેમાંથી 7,243 કેસ યહૂદીઓ વિરુદ્ધ હતા. જ્યારે, મુસ્લિમો વિરુદ્ધ 1,866, શીખો વિરુદ્ધ 431 અને હિંદુઓ વિરુદ્ધ 64 કેસ નોંધાયા છે.

કેટલાક ઉદાહરણો જે અમેરિકામાં લઘુમતીઓની સ્થિતિ દર્શાવે છે

જુલાઈ 2019 માં, ન્યૂયોર્કમાં એક હિંદુ પૂજારીને માર મારવામાં આવ્યો કારણ કે તેણે ધાર્મિક વસ્ત્રો પહેર્યા હતા.
કેન્ટુકીમાં 2019માં જ સ્વામિનારાયણ મંદિર પર હુમલો થયો હતો. હુમલાખોરોએ મૂર્તિને કાળી કરી નાખી હતી. મંદિરની દિવાલો પર પણ લખ્યું હતું કે, ‘ઈસુ એકમાત્ર ભગવાન છે’.
એપ્રિલ 2022 માં, ન્યુ જર્સીના હાઇલેન્ડ પાર્કમાં કેટલાક લોકોએ હિજાબ પહેરેલી મહિલાનું ચિત્ર સ્પ્રે પેઇન્ટ કર્યું હતું. નવેમ્બરમાં મેનહટનમાં એક વ્યક્તિએ મુસ્લિમ મહિલાના ચહેરા પર મુક્કો માર્યો હતો.
– જાન્યુઆરી 2017માં એક વ્યક્તિએ એરલાઈનમાં કામ કરતા મુસ્લિમ વર્કરને લાત મારી અને બૂમો પાડી, ‘હવે આ રહ્યો ટ્રમ્પ. તે તમારા બધાથી છૂટકારો અપાવશે.
– એપ્રિલ 2015માં નોર્થ ટેક્સાસમાં એક મંદિરમાં તોડફોડ કરવામાં આવી હતી અને તેની દિવાલો પર અભદ્ર તસવીરો બનાવવામાં આવી હતી. અગાઉ આ જ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં કેન્ટ અને સિએટલમાં પણ મંદિરને નુકસાન થયું હતું.

આ સમાચાર પણ વાંચો: Mumbai Attack: મુંબઈ 26/11 આતંકી હુમલાના 15 વર્ષ બાદ મળી મોટી સફળતા, આ આરોપી બિઝનેસમેનને લવાશે ભારત કોર્ટે આપી દીધી મંજૂરી

હેટ ક્રાઇમ

લઘુમતી મામલે ભારતને જ્ઞાન આપનાર અમેરિકામાં લઘુમતીઓ ખુદ ‘હેટ ક્રાઇમ’નો શિકાર છે, જુઓ આ આંકડા