Online Fraud ઓનલાઈન ખરીદીની વધતી જતી લોકપ્રિયતાને કારણે એક તરફ ગ્રાહકોને સુવિધાપૂર્વક વસ્તુઓ મળે છે, તો બીજી તરફ છેતરપિંડીના કિસ્સાઓ પણ વધ્યા છે. આવો જ એક ચોંકાવનારો કિસ્સો સામે આવ્યો છે. બેંગલુરુમાં એક સોફ્ટવેર એન્જિનિયરને ઓનલાઈન ઓર્ડર કરેલા મોંઘા મોબાઈલને બદલે ટાઇલનો ટુકડો મોકલવામાં આવ્યો.આ વ્યક્તિએ દિવાળી સેલ દરમિયાન એમેઝોન એપ પરથી ૧.૮૫ લાખનો Samsung Z Fold સ્માર્ટફોન ખરીદ્યો હતો. પ્રેમાનંદે તેના ક્રેડિટ કાર્ડથી સંપૂર્ણ રકમ ચૂકવી અને નિર્ધારિત તારીખે ડિલિવરી મળી.જ્યારે તેણે બોક્સ ખોલ્યું, ત્યારે તેને મોટો આઘાત લાગ્યો. અંદર તેને ફોન નહીં, પણ ટાઇલનો એક ટુકડો મળ્યો. તેણે સ્પષ્ટતા કરી કે ટાઇલનું વજન ફોન જેટલું જ હતું, તેથી પેકેજ મળવા પર તેને જરાય શંકા નહોતી ગઈ. ડિલિવરી બોક્સ ખોલતી વખતે તેણે હોશિયારીપૂર્વક તેનો આખો વીડિયો રેકોર્ડ કર્યો, જે હવે તેના પક્ષમાં મજબૂત પુરાવો સાબિત થયો છે. ડિલિવરી બોયનો સંપર્ક કરવાના પ્રયાસો નિષ્ફળ રહ્યા, ત્યારબાદ તેણે નેશનલ સાયબર ક્રાઇમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ પર ફરિયાદ નોંધાવી. પ્રેમાનંદે વીડિયો રેકોર્ડિંગ અને ખરીદી સંબંધિત તમામ દસ્તાવેજો પોલીસને સોંપ્યા. તેણે ૧૯ ઓક્ટોબરના રોજ એમેઝોન કસ્ટમર કેરમાં ફરિયાદ નોંધાવી, ત્યારબાદ કંપનીએ તેની સંપૂર્ણ રકમ પરત કરી.
WhatsApp Security મેટા હવે તેના યુઝર્સને ઓનલાઈન ઠગી અને ફ્રોડથી બચાવવા માટે એક મોટું પગલું ભરી રહી છે. કંપનીએ વોટ્સએપ અને મેસેન્જર પર નવા એલર્ટ્સ ઉમેર્યા છે, જે યુઝર્સને સંભવિત સ્કેમ વિશે પહેલેથી જ ચેતવણી આપશે. આ સાથે જ મેટાએ યુઝર્સની એકાઉન્ટ સુરક્ષા માટે નવા ટૂલ્સ અને ફીચર્સ પણ જાહેર કર્યા છે, જે સાયબર ક્રાઇમને રોકવામાં મદદ કરશે.
વિશ્વભરમાં 80 લાખથી વધુ સ્કેમ પકડાયા
મેટાએ માહિતી આપી કે તેણે તાજેતરમાં ફેસબુક અને ઇન્સ્ટાગ્રામ પર મ્યાનમાર, લાઓસ, કંબોડિયા અને યુએઈ જેવા દેશોમાં લગભગ 80 લાખથી વધુ ગુનાહિત સ્કેમ નેટવર્ક્સને પકડીને નાબૂદ કર્યા છે. આ ઠગી મુખ્યત્વે મેસેજિંગ, ડેટિંગ એપ્સ, સોશિયલ મીડિયા અને ક્રિપ્ટો પ્લેટફોર્મ્સ દ્વારા કરવામાં આવી રહી હતી. આ ઉપરાંત, કંપનીએ 21,000 થી વધુ બનાવટી પેજ અને એકાઉન્ટ્સ પર કાર્યવાહી કરી, જે પોતાને કસ્ટમર સપોર્ટ તરીકે રજૂ કરીને લોકોની અંગત માહિતી મેળવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા.
વોટ્સએપ પર સ્ક્રીન શેરિંગ એલર્ટ
મેટા હવે વોટ્સએપ વીડિયો કોલ દરમિયાન સ્ક્રીન શેરિંગ ફીચરમાં એક નવું સુરક્ષા એલર્ટ બતાવશે. જો કોઈ યુઝર કોઈ અજાણ્યા વ્યક્તિ સાથે સ્ક્રીન શેર કરવાનો પ્રયાસ કરશે, તો એપ તરત જ ચેતવણી આપશે: “ફક્ત વિશ્વાસપાત્ર લોકો સાથે જ સ્ક્રીન શેર કરો, કારણ કે તમે ભૂલથી તમારી બેંકની વિગતો અથવા અન્ય સંવેદનશીલ માહિતી શેર કરી શકો છો.” કંપનીનું કહેવું છે કે સ્કેમર્સ અવારનવાર યુઝર્સ પર સ્ક્રીન શેર કરવા માટે દબાણ કરે છે, જેથી તેઓ બેંકિંગ કે વેરિફિકેશન કોડ જેવી ખાનગી માહિતી મેળવી શકે. આ નવું ટૂલ યુઝર્સને શંકાસ્પદ ગતિવિધિઓની ઓળખ કરવામાં મદદ કરશે.
મેસેન્જર પર AI-આધારિત સ્કેમ ડિટેક્શન સિસ્ટમ
મેટા હવે મેસેન્જર પર પણ એક નવી AI-આધારિત સ્કેમ ડિટેક્શન સિસ્ટમનું પરીક્ષણ કરી રહી છે. જ્યારે આ સિસ્ટમ સક્રિય થશે, તો જો કોઈ ચેટમાં સંભવિત ઠગી કે શંકાસ્પદ સંદેશ જોવા મળશે, તો એપ તરત જ યુઝરને ચેતવણી આપશે. સાથે જ, યુઝરને એ વિકલ્પ પણ મળશે કે તેઓ તેમની તાજેતરની ચેટને AI સ્કેમ રિવ્યૂ માટે મોકલી શકે. કંપનીના મતે, “જો કોઈ સંભવિત સ્કેમ જણાશે, તો યુઝર્સને સામાન્ય ઠગીના પેટર્ન ની જાણકારી આપવામાં આવશે અને તેમને બ્લોક અથવા રિપોર્ટ કરવા જેવા પગલાં સૂચવવામાં આવશે.” જોકે, મેટાએ આ ફીચર ક્યારે ઉપલબ્ધ થશે તે અંગે સ્પષ્ટતા કરી નથી.
મેટાએ જણાવ્યું કે તે વિશ્વભરમાં ઓનલાઈન ફ્રોડ જાગૃતિ વધારવા માટે અનેક શૈક્ષણિક પહેલ ચલાવી રહી છે. ભારતમાં કંપનીએ કોમેડી કન્ટેન્ટ ક્રિએટર્સ સાથે ભાગીદારી કરી છે, જેથી સામાન્ય લોકોને મનોરંજક રીતે સ્કેમથી કેવી રીતે બચી શકાય તે જણાવવામાં આવે. આ અભિયાનોમાં ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશન, બ્લોક અને રિપોર્ટ ફીચર જેવા સુરક્ષા ટૂલ્સ પર પણ ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે.
RBI Digital Payments: ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ દેશમાં ડિજિટલ પેમેન્ટ્સને વધુ સુરક્ષિત અને સુવિધાજનક બનાવવા માટે એક મોટું પગલું લેવાની જાહેરાત કરી છે. આરબીઆઈ હવે ઓનલાઈન વ્યવહારો માટે ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશન ને ફરજિયાત કરવા જઈ રહી છે. આ નિયમો ૧ એપ્રિલ, ૨૦૨૬થી લાગુ થશે. આ નિર્ણયનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સાયબર ક્રાઈમ અને ઓનલાઈન છેતરપિંડીના વધતા બનાવોને નિયંત્રિત કરવાનો અને ગ્રાહકોના નાણાંને સુરક્ષા પૂરી પાડવાનો છે. આરબીઆઈ ના આ કડક પગલાંથી હવે ઓનલાઈન લેવડદેવડ કરવી વધુ વિશ્વસનીય બનશે.
શું છે ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશન? કયા નવા વિકલ્પો મળશે?
ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશન એટલે કે નાણાકીય લેવડદેવડની ઓળખ બે અલગ-અલગ પદ્ધતિઓ દ્વારા કરવામાં આવશે. હાલમાં, મોટાભાગના વ્યવહારો માટે એસએમએસ ઓટીપી (વન-ટાઇમ પાસવર્ડ) નો ઉપયોગ થાય છે. હવે આરબીઆઈ એ માહિતી આપી છે કે એસએમએસ ઓટીપી ઉપરાંત અન્ય સુરક્ષિત વિકલ્પોનો ઉપયોગ કરી શકાશે, જેમાં પાસવર્ડ, પાસફ્રેઝ, પિન, ડેબિટ કાર્ડ, સોફ્ટવેર ટોકન, ફિંગરપ્રિન્ટ અથવા બાયોમેટ્રિક્સ જેવા વિકલ્પોનો સમાવેશ થાય છે. આનાથી યુઝર્સને લેવડદેવડ કરવાની વધુ સારી અને સુરક્ષિત રીત મળશે.
RBI Digital Payments: ભારતમાં દૈનિક ઓનલાઈન પેમેન્ટ કરનારાઓની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. શાકભાજીના લારીવાળાથી લઈને મોટી દુકાનો સુધી, દરેક જગ્યાએ ડિજિટલ પેમેન્ટ્સનો સ્વીકાર થઈ રહ્યો છે. જોકે, આ પ્રગતિની સાથે સાથે સાયબર ક્રાઈમની ઘટનાઓમાં પણ વધારો થયો છે. ઘણીવાર લોકો ઓનલાઈન ફ્રોડનો ભોગ બનીને પોતાની મહેનતની કમાણી ગુમાવે છે. આ ઉપરાંત, કેટલાક કિસ્સાઓમાં લોકો ડિજિટલ અરેસ્ટ જેવી પરિસ્થિતિનો સામનો કરે છે, પરંતુ પોલીસને જાણ કરવામાં ખચકાય છે. આ તમામ બાબતોને ધ્યાનમાં રાખીને, આરબીઆઈએ ગ્રાહકોને સુરક્ષિત રાખવા માટે આ કડક પગલું લેવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
નિયમોનું પાલન ન કરનાર ગ્રાહકોનું શું થશે?
આરબીઆઈએ સ્પષ્ટ દિશા નિર્દેશો આપ્યા છે કે જો કોઈ ગ્રાહક ઓનલાઈન પેમેન્ટ દરમિયાન ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશનના આ નવા નિયમોનું પાલન નહીં કરે અને જો તેને કોઈ આર્થિક નુકસાન થશે, તો તે નુકસાનની ભરપાઈ ગ્રાહકે જાતે જ ભોગવવી પડશે. આનો અર્થ એ છે કે બેંકો કે પેમેન્ટ સેવા પ્રદાતાઓ આવા કિસ્સાઓમાં જવાબદાર રહેશે નહીં. તેથી, તમામ ડિજિટલ યુઝર્સે ૧ એપ્રિલ, ૨૦૨૬ પહેલાં નવા નિયમો અને સુરક્ષા પદ્ધતિઓ વિશે જાગૃત થવું અને તેનું પાલન કરવું અનિવાર્ય છે.
News Continuous Bureau | Mumbai પોલીસના જણાવ્યા મુજબ, આ રેકેટમાં સામેલ આરોપીઓ ઝૂંપડપટ્ટી અને મજૂર વિસ્તારોમાં રહેતા ગરીબ લોકોને ₹૭ થી ₹૮ હજારની લાલચ આપતા હતા. આ રકમની લાલચ આપીને તેઓ પાસેથી આધાર કાર્ડ અને પાન કાર્ડ જેવા જરૂરી દસ્તાવેજો લેતા હતા. આ દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ કરીને તેઓ પહેલા સિમ કાર્ડ ખરીદતા અને પછી તે જ દસ્તાવેજો પર બેંક ખાતા ખોલાવતા હતા. આ ખાતાઓને તે જ સિમ કાર્ડ સાથે જોડવામાં આવતા હતા. સૌથી ચોંકાવનારી વાત એ છે કે, આરોપીઓ આ સિમ કાર્ડ અને બેંક ખાતાના દસ્તાવેજો પોતાની પાસે જ રાખતા હતા, જેથી છેતરપિંડીના પૈસા ટ્રાન્સફર કરવા માટે આવતો ઓટીપી તેમને જ મળે. આ રીતે, આરોપીઓએ સામાન્ય લોકોના ખાતાનો ઉપયોગ કરીને કરોડો રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી.
ગરીબોના નામે ‘મહાજાળ’ અને ₹૬૦ કરોડનો ગોટાળો
ડીસીપી રાજ તિલક રોશન અને વરિષ્ઠ નિરીક્ષક દિલીપ તેજનકરની ટીમ દ્વારા કરવામાં આવેલી તપાસમાં કુલ ૯૪૩ બેંક ખાતા સામે આવ્યા, જેનો ઉપયોગ માત્ર સાયબર છેતરપિંડી માટે થતો હતો. તેમાંથી, ૧૮૧ ખાતાઓમાં સીધા છેતરપિંડીના પૈસા જમા થયા હતા. આ ખાતા દ્વારા કુલ ₹૬૦ કરોડથી વધુની રકમની છેતરપિંડી થઈ હોવાનું બહાર આવ્યું છે. જેમાં, મહારાષ્ટ્રમાંથી લગભગ ₹૧૨ કરોડ અને દેશભરમાંથી કુલ ₹૬૦ કરોડનો સમાવેશ થાય છે. આ ટોળકી વિરુદ્ધ દેશભરમાં કુલ ૩૩૯ ગુનાઓ નોંધાયેલા છે, જેમાંથી ૧૬ ગુનાઓ ફક્ત મુંબઈમાં નોંધાયેલા છે.
પોલીસની તપાસમાં આ રેકેટનું આંતરરાષ્ટ્રીય કનેક્શન પણ સામે આવ્યું છે. ધરપકડ કરાયેલા આરોપીઓ વિદેશમાં બેઠેલા સાયબર સિન્ડિકેટ્સને બેંક ખાતા અને સિમ કાર્ડનો ડેટા મોકલતા હતા. આ રેકેટમાં થાઈલેન્ડ, ચીન, દુબઈ, કંબોડિયા અને મલેશિયા જેવી જગ્યાએથી પણ ટોળકીઓ સામેલ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. આ નેટવર્ક ઓનલાઈન ગેમિંગ, શેર ટ્રેડિંગ, અને ઈ-કોમર્સ છેતરપિંડી જેવા અનેક ગુનાઓમાં સક્રિય હતું.
પોલીસે શું જપ્ત કર્યું?
આ કાર્યવાહી દરમિયાન, પોલીસે આરોપીઓ પાસેથી લેપટોપ, પ્રિન્ટર, મોબાઈલ, પાસબુક, ચેકબુક, એટીએમ કાર્ડ, સિમ કાર્ડ અને સ્વાઈપિંગ મશીન સહિત અનેક વસ્તુઓ જપ્ત કરી છે. પોલીસે સામાન્ય નાગરિકોને અપીલ કરી છે કે પૈસાની લાલચમાં આવીને કોઈને પણ પોતાના જરૂરી દસ્તાવેજો ન આપવા અને પોતાના નામે એકથી વધુ બેંક ખાતા ન ખોલાવવા. આમ કરવાથી તમે પણ સાયબર ગુનેગારોનું સાધન બની શકો છો.
Cyber Sanjivani 3.0 : સુરતને સાયબર સેફ બનાવવા અને સુરતીઓને ઓનલાઈન છેતરપિંડીથી ( Online fraud ) બચાવવા માટે સુરત શહેર પોલીસ ( Surat Police ) અને સાયબર સુરક્ષા સેતુના સહયોગથી અડાજણ સ્થિત સંજીવકુમાર ઓડિટોરીયમ ખાતે કેન્દ્રીય જળશક્તિ મંત્રી સી.આર.પાટીલની પ્રેરક ઉપસ્થિતિમાં ગૃહરાજ્યમંત્રીશ્રી હર્ષ સંઘવીના હસ્તે “સાયબર સંજીવની ૩.૦” અભિયાનનો શુભારંભ કરાયો હતો. સુરતવાસીઓને ( Surat ) સાયબર ક્રાઈમ વિષે જાગૃત્ત કરવા અને મદદ પૂરી પાડતી સુરત પોલીસની ઉમદા પહેલ અંતર્ગત આયોજિત કાર્યક્રમમાં વન, પર્યાવરણ રાજ્યમંત્રીશ્રી મુકેશભાઈ પટેલ વિશેષ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
આ પ્રસંગે કેન્દ્રીય જળશક્તિ મંત્રીશ્રી સી.આર.પાટીલે ( CR Patil ) જણાવ્યું હતું કે, સાયબર ઈન્ટેલિજન્સમાં ટેક્નોલોજીનો ખૂબ મોટા પ્રમાણમાં ઉપયોગની સાથે તેનો દૂરૂપયોગ પણ થઈ રહ્યો છે. સુરતમાંથી દરેક ક્ષેત્રમાં સર્વશ્રેષ્ઠ કામગીરી થઈ રહી છે અને વિકાસમાર્ગે તેજ ગતિએ આગળ વધી રહેલા સુરતની સુરક્ષા અને સલામતી સાથે સાયબર સિક્યોરિટી પણ ખૂબ જ જરૂરી બની છે, ત્યારે સુરત પોલીસના પ્રયાસોથી સાયબર સેફ સિટી બનવા તરફ સુરત આગળ વધી રહ્યું છે, જે સરાહનીય છે.
વધુમાં તેમણે કહ્યું હતું કે, યુવાનો, યુવતીઓ, વડીલો સોશિયલ મિડીયા થકી સાયબર ક્રાઈમનો ( Cyber Crime ) ભોગ બની રહ્યા છે, અને નાછૂટકે આત્મહત્યા કરવા સુધી લાચાર બની જાય છે, સમાજ માટે આ ચિંતાજનક અને લાલબત્તી સમાન છે, ત્યારે સાયબર ક્રાઈમનો ભોગ બનતા લોકોએ પોલીસને ખુલ્લા મને પોતાની વાતો, મૂંઝવણ અને સાચી હકીકતો જણાવી દેવી જોઇએ, જેથી તેઓ ઝડપભેર કાર્યવાહી કરી શકશે. નાગરિકો સાયબર ફ્રોડના કિસ્સાઓમાં સાયબર હેલ્પલાઈન નં. ૧૯૩૦ ઉપર કોલ કરીને સહાયતા મેળવવા સાથે ફરિયાદ કરી શકે છે એમ કહ્યું હતું.
Cyber Sanjivani 3.0 A noble initiative of Surat Police to protect Surat residents from cyber crime, Harsh Sanjivani launched this campaign..
આ પ્રસંગે ગૃહરાજ્યમંત્રીશ્રીએ ( Harsh Sanghvi ) જણાવ્યું કે, ટેક્નોલોજીને સમજીને તેનો સાચો ઉપયોગ કરવો એને જ ફોરવર્ડ વિચારધારા કહી શકાય. અસામાજિક તત્વો સામાજિક દૂષણ ફેલાવવા સોશિયલ મીડિયાના માધ્યમથી લોકોને લક્ષ્ય બનાવે છે. સાયબર ક્રાઈમને નાથવા માટેની આ લડાઈ માત્ર પોલીસની નથી, પણ આપણા સૌની સહિયારી જવાબદારી છે. સુરત શહેરના ખૂણે ખૂણે સાયબર સંજીવની વેન ફરીને સાયબર ક્રાઈમથી બચાવવામાં પણ મદદરૂપ બની રહી છે.
Cyber Sanjivani 3.0 A noble initiative of Surat Police to protect Surat residents from cyber crime, Harsh Sanjivani launched this campaign..
આપણે સૌએ ઘરની તિજોરીની જેમ આપણા સોશિયલ મીડિયા અકાઉન્ટસમાં તમામ પ્રકારની માહિતી લોક રાખવા તેમજ અજાણ્યા વ્યક્તિની સોશિયલ મીડિયા પર આવતી રિક્વેસ્ટ ક્યારેય એક્સેપ્ટ ન કરવા અને આ અંગે અન્યને જાગૃત્ત કરવા ગૃહરાજ્યમંત્રીશ્રીએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું. તેમજ શહેરના તમામ ગણેશ પંડાલમાં સાયબર ક્રાઈમની જાગૃતિ માટેના નાટકો ભજવવા સૂચન કર્યું હતું. સૌ સુરતીઓને ગુજરાત પોલીસ દ્વારા સાઈબર ક્રાઈમની જાગૃતિ દર્શાવતી ક્લિપ્સને સમંયાતરે સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરવા પણ તેમણે અનુરોધ કર્યો હતો.
પોલિસ કમિશનરશ્રી અનુપમસિંહ ગહલોતે જણાવ્યું હતું કે, સાયબર સંજીવની અભિયાનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ લોકોમાં સાયબર ક્રાઈમ બાબતે જાગૃતતા લાવી શહેરને સાયબર સેફ સુરત બનાવવાનો છે. કોઈ પણ શહેરને સલામત અને સુરક્ષિત રાખવા પોલીસની મહત્વની ભૂમિકા હોય છે. સમગ્ર વિશ્વમાં ઝડપભેર સાયબર ક્રાઈમ વધી રહ્યા છે, ત્યારે સાયબર ક્રાઈમના ગુનાઓનું મહત્તમ ડિટેક્શન સાથે સુરત સાયબર ક્રાઈમ સતત કાર્યરત હોવાનું અમે સાયબર ક્રાઈમનો ભોગ બનનાર પીડિતોને તેમના નાણાં પરત અપાવી રહી હોવાની વિગતો તેમણે આપી હતી.
Cyber Sanjivani 3.0 A noble initiative of Surat Police to protect Surat residents from cyber crime, Harsh Sanjivani launched this campaign..
નાગરિકો સાયબર ફ્રોડના કિસ્સાઓમાં સાયબર હેલ્પલાઇન નં. ૧૯૩૦ ઉપર કોલ કરીને સહાયતા મેળવવા સાથે ફરિયાદ કરી શકે છે એમ શ્રી ગહલોતે કહ્યું હતું.
આ વેળાએ સાયબર ફ્રોડની જાગૃતિ દર્શાવતી ફિલ્મે હાજર સૌને રસપ્રદ અને ઉપયોગી જાણકારી આપી હતી. સાથે સાયબર ફ્રોડથી બચવા માટે ભજવાયેલી નાટિકા સૌએ નિહાળી હતી.
આ પ્રસંગે રાજ્યસભા સાંસદ શ્રી ગોવિંદભાઈ ધોળકિયા, સાંસદ શ્રી મુકેશભાઈ દલાલ, ધારાસભ્ય સર્વશ્રી મનુભાઈ પટેલ, પ્રવિણ ઘોઘારી, જિલ્લા કલેક્ટર ડો.સૌરભ પારધી, વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારીઓ, કર્મચારીઓ સહિત શહેરીજનો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
Disclaimer : Except for the headline, this story has not been edited by News Continuous staff and is published from a syndicated feed.
Amazon Online Fraud: તાજેતરમાં જ ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ એમેઝોન અને ફ્લિપકાર્ટ પર તેનો સમર સેલ સમાપ્ત થયો હતો. આ સેલ દરમિયાન ઘણા લોકોએ અહીંથી સામાન ખરીદ્યો હતો. આવા સસ્તા ડીલનો ( Amazon Sale ) લાભ લેવા માટે એક યુવકે 1 લાખ રૂપિયાનું લેપટોપ ખરીદ્યું હતું, પરંતુ જ્યારે લેપટોપ તેના ઘરે પહોંચાડવામાં આવ્યું ત્યારે તે ચોંકી ગયો. તે વપરાયેલું લેપટોપ હતું, જે સેકન્ડ હેન્ડ લેપટોપ હતું. ત્યારથી એક પોસ્ટ હાલ ઈન્ટરનેટ પર વાયરલ થઈ રહી છે.
તાજેતરમાં એમેઝોન પર એક સેલ સમાપ્ત થયો છે અને જ્યારે રોહન દાસના ઘરે લેપટોપ ( laptop ) પહોંચાડવામાં આવ્યું ત્યારે તે ચોંકી ગયો. તેણે તરત જ સોશિયલ મીડિયા પર આ બાબતે માહિતી આપી હતી. જે હાલ ખૂબ વાયરલ થઈ રહી છે.
I Was Scammed By Amazon!@amazonIN selling used products as new.
Amazon Online Fraud: રોહન દાસે 30 એપ્રિલે એમેઝોન પરથી એક લેપટોપ ઓર્ડર કર્યો હતો..
વાસ્તવમાં, રોહન દાસે 30 એપ્રિલે એમેઝોન પરથી એક લેપટોપ ( Second hand laptop ) ઓર્ડર કર્યો હતો, જેની કિંમત 1 લાખ રૂપિયા છે. આ પછી, આ ઓર્ડર 7 મેના રોજ રોહનના ઘરે પહોંચાડવામાં આવ્યો હતો.
જ્યારે રોહન દાસે લીનોવોની ઓફિશિયલ વેબસાઈટ પર જઈને લેપટોપની વોરંટી ચેક કરી તો તેની આંખો પહોળી થઈ ગઈ. વોરંટી તપાસ્યા પછી, તેમને ખબર પડી કે તેની વોરંટી ડિસેમ્બર 2023 થી શરૂ થઈ ગઈ છે એટલે કે તે આ પ્રોડક્ટ પહેલેથી વપરાયેલ સેકન્ડહેન્ડ છે.
દાસે તેના આ વીડિયોમાં કહ્યું કે તે આ લેપટોપને લઈને ખૂબ જ નિરાશ છે. તેમજ તેણે અન્ય લોકોને પણ એમેઝોન પરથી કોઈપણ વસ્તુ ખરીદતા પહેલા સાવચેત રહેવા જણાવ્યું હતું. ઓર્ડર આપતા પહેલા બે વાર વિચાર કરવા કહ્યું હતું.
દાસે પોતાની પોસ્ટનું શીર્ષક ‘Amazon’s Scam‘ રાખ્યું છે. આ પછી આ પોસ્ટે લોકોનું ધ્યાન ખેંચ્યું અને અચાનક તેના પર કોમેન્ટ્સનું પૂર આવ્યું છે. આ પછી ઘણા યુઝર્સે કહ્યું કે એમેઝોન સામે કાયદાકીય કાર્યવાહી થવી જોઈએ. ઘણા યુઝર્સે લખ્યું કે તેમને કન્ઝ્યુમર કોર્ટમાં લઈ જવામાં આવે.
જો કે, એમેઝોને પણ આ બાબતે પ્રતિક્રિયા આપી હતી અને સેકન્ડહેન્ડ પ્રોડક્ટ મોકલવા માટે માફી પણ માંગી હતી. તેમજ આ બાબતે વધુ તપાસ કરવા જણાવ્યું હતું. દાસે લીનોવોનો પ્રતિભાવ પણ આમાં શેર કર્યો હતો. જેમાં લેનોવોની સત્તાવાર ટીમે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે તેઓ મેન્યુફેક્ચર તારીખ જાળવી રાખે છે, પરંતુ વોરંટી ગ્રાહકની ખરીદીની તારીખથી જ શરૂ થાય છે.
ઑનલાઇન ખરીદદારો ( Online buyers ) માટે આ એક મહત્વપૂર્ણ પાઠ છે. ઘણા લોકો ઈન્ટરનેટ પર વોરંટી વગેરે ચેક કરતા નથી, તેથી તેઓ આમાં છેતરાઈ જાય છે. તેથી, ઓનલાઈન શોપિંગ કરતી વખતે હંમેશા વધુ સાવચેત રહેવું જોઈએ.
(News Continuous brings you all the latest breaking news, viral trends and information from the social media world, including Twitter, Instagram and Youtube. The above post is embedded directly from the user’s social media account and News Continuous Staff may not have modified or edited the content body. The views and facts appearing in the social media post do not reflect the opinions of News Continuous, also News Continuous does not assume any responsibility or liability for the same.)
Cyber Fraud: મોબાઈલમાંથી પૈસા ચોરવાની ગેમમાં OTP મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. ઓનલાઈન છેતરપિંડી કરનારાઓ કસ્ટમર સર્વિસ એજન્ટ અને મિત્રો હોવાનો ડોળ કરીને OTP મેળવીને ફ્રોડ કરવામાં આવે છે. તેમજ KYC અપડેટના નામે સિમ બંધ થવાનું છે, બેંક ખાતું બંધ થવાનું છે અથવા વીજળીનું કનેક્શન કાપી નાખવાનો ડર આપીને ઘણી વખત OTP છેતરપિંડી કરવામાં આવે છે. જો કે, હવે આવી તમામ છેતરપિંડી બંધ થઈ જશે કારણ કે સરકાર એક ફૂલ પ્રૂફ પ્લાન લઈને આવી રહી છે. જે ઓનલાઈન છેતરપિંડી કરનારાઓને તરત જ પકડવામાં મદદ કરશે.
Cyber Fraud: આ પ્રકારની ઓનલાઈન છેતરપિંડી મોટાભાગે ચીન, કંબોડિયા અને મ્યાનમારમાંથી કરવામાં આવી રહી છે. ..
વાસ્તવમાં, જ્યારે ફોન પર OTP મોકલવામાં આવે છે, ત્યારે તેનું વર્તમાન રજિસ્ટર્ડ બેંકનું સરનામું અને તેનું વર્તમાન જિયો લોકેશન મેચ થશે. જો બંને સ્થાનો સાચા જણાશે, તો જ OTP ( OTP Fraud ) દાખલ કર્યા પછી ઓનલાઈન ચુકવણી કરવામાં આવશે. જો બે સ્થાનો યોગ્ય રીતે મેળ ખાતા નથી, તો વપરાશકર્તાઓને ઑનલાઇન છેતરપિંડીના જોખમ વિશે ચેતવણી આપવામાં આવશે. ગ્રાહકની સૂચના પર OTP પણ બ્લોક કરી શકાય છે. ભારતીય સાયબર ક્રાઈમ કોઓર્ડિનેશન સેન્ટર (i4C) અનુસાર, એપ્રિલ 2021 થી ડિસેમ્બર 2023 વચ્ચે લગભગ 10,319 કરોડ રૂપિયાની ઉચાપત કરવામાં આવી છે.
નોંધનીય છે કે, તાજેતરમાં નાણાકીય સેવા સચિવ વિવેક જોશીની અધ્યક્ષતામાં નાણાકીય સેવા ક્ષેત્રમાં સાયબર સુરક્ષા ( Cyber security ) પર એક બેઠક યોજાઈ હતી. એપ્લિકેશન પ્રોગ્રામિંગ ઈન્ટરફેસ ઈન્ટીગ્રેશન દ્વારા સિટીઝન ફાઈનાન્શિયલ સાયબર ફ્રોડ ઈન્ફોર્મેશન એન્ડ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ ( CFCFRMS ) પ્લેટફોર્મ પર બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓના ઓનબોર્ડિંગ સહિત ઘણા મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ પર આ બેઠકમાં ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
ડિજિટલ વિશ્વના ઝડપી વિસ્તરણ સાથે, ઓનલાઈન છેતરપિંડીના કેસોમાં પણ ઝડપથી વધારો થયો છે. હાલ હેકર્સ ( Hackers ) અને સ્કેમર્સ લોકોને છેતરપિંડીનો શિકાર બનાવવા માટે નવી પદ્ધતિઓ અપનાવી રહ્યા છે. આ પૃષ્ઠભૂમિમાં મોદી સરકાર પણ હવે સતર્ક થઈ ગઈ છે.
50 હજાર IMEI નંબર, અને 2194 URL ને પણ બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે: રિપોર્ટ..
એક અહેવાલ મુજબ, બેઠકમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે, CFCFRMS પ્લેટફોર્મને નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ ઈન્ફોર્મેશન પોર્ટલ (NCRP) સાથે સંકલિત કરવામાં આવશે. આનો મોટો ફાયદો એ થશે કે બેંકો, પોલીસ અને નાણાકીય સંસ્થાઓ વચ્ચે તાલમેલ જળવાઈ રહેશે. મીટીંગમાં એવી પણ માહિતી આપવામાં આવી હતી કે ખોટા ઈરાદા સાથે મોકલનારા લગભગ 19,776 નંબરોને બ્લેક લિસ્ટમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે. એટલું જ નહીં, છેતરપિંડી અંગે 500થી વધુ ધરપકડ પણ કરવામાં આવી છે.
હાલમાં, સ્કેમર્સે કોલ દ્વારા ડિજિટલ છેતરપિંડી કરવાનું શરૂ કર્યું છે. આને રોકવા માટે, છેતરપિંડી અને કૌભાંડમાં સામેલ લગભગ 3.08 લાખ સિમ પણ સરકારે બ્લોક કરી દીધા છે. રિપોર્ટ અનુસાર લગભગ 50 હજાર IMEI નંબર અને 2194 URL ને પણ બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે.
પ્રાપ્ત માહિતી મુજબ, આ અંગે પીડિત દંપતીએ ચરખી દાદરીના સિટી પોલીસ સ્ટેશનમાં ફરિયાદ નોંધાવી હતી. પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર ગાંધી નગર વિસ્તારમાં રહેતા પીડીતે ઓનલાઈન છેતરપિંડીની ( Online fraud ) ફરિયાદ નોંધાવી હતી. જેમાં તેણે જણાવ્યું હતું કે 11 ઓક્ટોબરે તેણે પોતાના નામે બે આઈફોન ઓર્ડર કર્યા હતા. ત્યાર બાદ તેની પત્નીએ પણ એક આઈફોનનો ઓર્ડર આપ્યો હતો. આ ત્રણેય ફોનનું સંપૂર્ણ પેમેન્ટ બુકિંગ સમયે જ ચૂકવવામાં આવ્યું હતું
19 અને 20 ઓક્ટોબર 2023ના રોજ તેના ઘરે આપેલ ઓર્ડરની ડિલીવરી પણ આવી હતી..
આ પછી 19 અને 20 ઓક્ટોબર 2023ના રોજ તેના ઘરે આપેલ ઓર્ડરની ડિલીવરી પણ આવી હતી. પરંતુ જ્યારે તેઓએ પહેલું બોક્સ ખોલીને જોયું તો ઘરના સભ્યો ચોંકી ગયા હતા. પહેલા બોક્સમાં એક જૂનો ફોન રાખવામાં આવ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં, તેમણે તરત જ બીજું બોક્સ ખોલીને જોયુ હતું, પરંતુ તેમાં પણ એક જૂનો ફોન મળી આવ્યો હતો. જ્યારે ત્રીજું બોક્સ ખોલવામાં આવ્યું તો તેમાં સાબુ રાખવામાં આવ્યો હતો. પિડીતાએ આ અંગે 31 ડિસેમ્બરે પોલીસમાં ફરિયાદ નોંધાવી હતી.
જેમાં તેણે ઓનલાઈન શોપિંગ કંપની ( Online shopping company ) અને તેના કર્મચારીઓ પર છેતરપિંડીનો આરોપ લગાવ્યો હતો. શહેર પોલીસ સ્ટેશનના પ્રભારી અધિકારીએ વધુમાં જણાવતા કહ્યું હતું કે પિડીત અને તેની પત્નીની ફરિયાદ પર કેસ નોંધવામાં આવ્યો છે અને તપાસ શરૂ કરવામાં આવી છે. આ સંદર્ભે કંપનીને નોટિસ પાઠવીને તેનો જવાબ માંગવામાં આવ્યો છે. કંપનીનો જવાબ જોયા બાદ આગળની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
નાણાકીય સાયબર સિક્યોરિટી ( Cyber Security ) અને ડિજિટલ પેમેન્ટની ( Digital Payment ) વધતી છેતરપિંડી સંબંધિત મુદ્દાઓ પરની બેઠક બાદ જોશીએ કહ્યું કે બેન્કોને આ સંબંધમાં સિસ્ટમ્સ અને પ્રક્રિયાઓને મજબૂત કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે આવી વધુ બેઠકો થશે અને આગામી બેઠક જાન્યુઆરીમાં યોજાશે.
આધાર સક્ષમ પેમેન્ટ સિસ્ટમ ( AEPS ) છેતરપિંડી અંગે, નાણાકીય સેવા સચિવે જણાવ્યું હતું કે રાજ્યોને આ મુદ્દા પર ધ્યાન આપવા અને ડેટાની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે મીટિંગમાં વેપારીઓના કેવાયસી ( KYC ) માનકીકરણ અંગે પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. નાણાકીય સેવા સચિવની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી બેઠકમાં સાયબર છેતરપિંડી અટકાવવા માટે વિવિધ એજન્સીઓ વચ્ચે બહેતર સંકલન કેવી રીતે સુનિશ્ચિત કરવું તે અંગે પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
જોષીએ જણાવ્યું હતું કે નિર્દોષ ગ્રાહકોને છેતરાતા બચાવવા માટે સમાજમાં સાયબર ફ્રોડ અંગે જાગૃતિ લાવવાની જરૂર છે. મીટિંગ દરમિયાન, ભારતીય સાયબર ક્રાઈમ કોઓર્ડિનેશન સેન્ટરે નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ (NCRP) માં નોંધાયેલા ડિજિટલ પેમેન્ટ છેતરપિંડી પરના નવીનતમ ડેટા પર એક પ્રેઝન્ટેશન કર્યું હતું, જેમાં આવા કેસો સાથે વ્યવહાર કરવામાં આવતા પડકારો અને સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે.
આ બેઠકમાં આર્થિક બાબતોના વિભાગ, મહેસૂલ વિભાગ, દૂરસંચાર વિભાગ, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી પ્રૌદ્યોગિકી મંત્રાલય (MeitY), ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઑફ ઈન્ડિયા અને નેશનલ પેમેન્ટ્સ કૉર્પોરેશન ઑફ ઈન્ડિયાના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ હાજરી આપી હતી.
