પ્રધાનમંત્રી ‘સહકારી ક્ષેત્રમાં વિશ્વની સૌથી મોટી અનાજ સંગ્રહ યોજના’ના પાયલોટ પ્રોજેક્ટનું ઉદ્ઘાટન કરશે, જે 11 રાજ્યોની 11 પ્રાથમિક કૃષિ ધિરાણ મંડળીઓ (PACS)માં કરવામાં આવી રહ્યો છે.
પ્રધાનમંત્રી આ પહેલ હેઠળ ગોડાઉન અને અન્ય કૃષિ માળખાના નિર્માણ માટે દેશભરમાં વધારાના 500 PACSનો શિલાન્યાસ પણ કરશે. આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય PACS ગોડાઉનોને ખાદ્ય અનાજ પુરવઠા શૃંખલા સાથે એકીકૃત કરવા, નાબાર્ડ દ્વારા સમર્થિત અને રાષ્ટ્રીય સહકારી વિકાસ નિગમ (NCDC) દ્વારા સંચાલિત સહયોગી પ્રયાસો સાથે દેશમાં ખાદ્ય સુરક્ષાને મજબૂત બનાવવા અને આર્થિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ પહેલ એગ્રીકલ્ચર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ (AIF), એગ્રીકલ્ચર માર્કેટિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર (AMI), વગેરે જેવી વિવિધ પ્રવર્તમાન યોજનાઓના કન્વર્જન્સ દ્વારા અમલમાં મુકવામાં આવી રહી છે જેથી પ્રોજેક્ટમાં સહભાગી PACS ને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકાસ હાથ ધરવા માટે સબસિડી અને વ્યાજ સબવેન્શન લાભો મેળવવા સક્ષમ બનાવી શકાય.
સહકારી ક્ષેત્રને પુનર્જીવિત કરવા અને નાના અને સીમાંત ખેડૂતોને સશક્તિકરણ કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે “સહકાર સે સમૃદ્ધિ”ના સરકારના વિઝન સાથે સંરેખિત, દેશભરમાં 18,000 PACS માં કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન માટેના પ્રોજેક્ટનું પ્રધાનમંત્રી ઉદ્ઘાટન કરશે.
2,500 કરોડથી વધુના નાણાકીય ખર્ચ સાથે સ્મારક પ્રોજેક્ટને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ પહેલમાં તમામ કાર્યાત્મક PACS ને એકીકૃત એન્ટરપ્રાઇઝ રિસોર્સ પ્લાનિંગ (ERP) આધારિત રાષ્ટ્રીય સૉફ્ટવેર પર સંક્રમણનો સમાવેશ થાય છે, જે સીમલેસ એકીકરણ અને કનેક્ટિવિટી સુનિશ્ચિત કરે છે. આ PACS ને રાજ્ય સહકારી બેંકો અને જિલ્લા મધ્યસ્થ સહકારી બેંકો દ્વારા નાબાર્ડ સાથે જોડીને, પ્રોજેક્ટનો હેતુ PACS ની કાર્યક્ષમતા અને સંચાલનને વધારવાનો છે, આમ કરોડો નાના અને સીમાંત ખેડૂતોને ફાયદો થાય છે. નાબાર્ડે આ પ્રોજેક્ટ માટે રાષ્ટ્રીય કક્ષાનું કોમન સોફ્ટવેર વિકસાવ્યું છે, જે સમગ્ર દેશમાં PACS ની વિવિધ જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. ERP સોફ્ટવેર પર 18,000 PACSનું ઓનબોર્ડિંગ પૂર્ણ થઈ ગયું છે, જે પ્રોજેક્ટના અમલીકરણમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે.
Disclaimer : Except for the headline, this story has not been edited by News Continuous staff and is published from a syndicated feed.
NABARD : ગુજરાતના મુખ્ય સચિવ, શ્રી રાજ કુમાર ( Raj Kumar ) , IAS એ 15 ફેબ્રુઆરી, 2024ના રોજ નર્મદા હોલ, સ્વર્ણિમ સંકુલ-1, સચિવાલય, ગાંધીનગર ( Gandhinagar ) ખાતે એક મહત્વપૂર્ણ કાર્યક્રમમાં, નાબાર્ડ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા અત્યંત અપેક્ષિત સ્ટેટ ફોકસ પેપર 2024-25નું ( State Focus Paper 2024-25 ) અનાવરણ કર્યું હતું. નાબાર્ડ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલા આ વાર્ષિક દસ્તાવેજમાં ગુજરાત જેવા એક વાઇબ્રન્ટ રાજ્યમાં અગ્રતા ક્ષેત્રો માટે ₹3.53 લાખ કરોડની પ્રભાવશાળી ધિરાણ ક્ષમતા દર્શાવવામાં આવી છે.
આ પ્રસંગે શ્રી એ. કે. રાકેશ, IAS, અધિક મુખ્ય સચિવ, ( ACS ), ગુજરાત, વરિષ્ઠ બઁક અધિકારીઓ, બિન-સરકારી સંગઠનો અને અન્ય હિતધારકો ઉપસ્થિત રહ્યા હતાં. રાજ્યના વિવિધ વિભાગો, બેંકો અને હિસ્સેદારો સાથેના સહિયારા પ્રયાસથી તૈયાર થયેલ સ્ટેટ ફોકસ પેપર સમારોહનું મુખ્ય આકર્ષણ રહેતા વાતાવરણ ખુબજ ઉત્સાહ પૂર્ણ હતું.
નાબાર્ડના ઝીણવટભર્યા વિશ્લેષણમાં કૃષિ અને આનુષંગિક ક્ષેત્રો માટે ₹1.42 લાખ કરોડ (40 ટકા), એમએસએમઇ ક્ષેત્ર ( MSME sector ) માટે ₹1.80 લાખ કરોડ (51 ટકા) અને બાકીના 9 ટકાના ધિરાણની સંભવિતતા અન્ય અગ્રતા ક્ષેત્રો માટે દર્શાવવામાં આવી હતી. આ દૂરંદેશી ધરાવતો દસ્તાવેજ માત્ર વર્તમાન ધિરાણ-શોષણ ક્ષમતાની રૂપરેખા જ નથી આપતો, પરંતુ વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી અને નીતિગત હસ્તક્ષેપો દ્વારા તેને વધારવા માટેની વ્યૂહરચનાઓ પણ સૂચવે છે.
શ્રી રાજ કુમાર, IAS, મુખ્ય સચિવ, ગુજરાત સરકારે ( Gujarat Govt ) તેમના મુખ્ય વક્તવ્યમાં, ગુજરાત માટે સ્ટેટ ફોકસ પેપર 2024-25ના અનાવરણ પર, નાબાર્ડની અન્ય નોંધપાત્ર ગ્રામીણ વિકાસ પહેલ જેમ કે પ્રાથમિક કૃષિ સહકારી મંડળીઓ( PACS ) ના કોમ્પ્યુટરાઇઝેશનની સાથે નાબાર્ડની પ્રશંસા કરી હતી. તેમના સંબોધનમાં, શ્રી રાજ કુમારે, બેંકરોને ખેડૂતોને નાના વેપારી સાહસો તરીકે જોવા અને રાજ્યના ખેડૂતોને તેમની સાહસિક કૌશલ્યમાં વધુ વિશ્વાસ મૂકીને ધિરાણ વધારવા પર ભાર મૂક્યો હતો. ગ્રામીણ ભારતની વિશ્વ બેંકના ભારતીયકૃત સંસ્કરણ તરીકે નાબાર્ડની પ્રશંસા કરતા, મુખ્ય સચિવે નાબાર્ડને રાષ્ટ્ર માટે ‘નોલેજ બેંક’ તરીકે વિકસાવવા વિનંતી કરી. તેમણે આ પ્રયાસમાં નાબાર્ડને રાજ્ય સરકારના સમર્થનનો પુનરોચ્ચાર કર્યો. શ્રી રાજ કુમારે ખેડૂતોના ક્ષમતા નિર્માણ માટે સરકારની યોજનાઓ સાથે નાબાર્ડના વિકાસલક્ષી યોજનાઓ વચ્ચે વધુ સંકલન કરવા માટે પણ આહ્વાન કર્યું હતું જેથી ખેડૂતો માત્ર ભારતમાં જ નહીં, પરંતુ વિદેશમાં પણ તેમના બજારનો વ્યાપ વધારી શકે.
NABARD unveiled a lending capacity of half a million crores for Gujarat in FY 2024-25.
શ્રી એ.કે. રાકેશ, IAS, અધિક મુખ્ય સચિવે નાબાર્ડના નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે ગુજરાત માટે ₹3.53 લાખ કરોડની અગ્રતા ક્ષેત્રની ધિરાણ સંભવિતતાના અંદાજને ધ્યાનમાં રાખીને, બેંકરોને આ અંદાજિત ધિરાણ સંભવિતતા હાંસલ કરવા માટે પ્રયત્ન કરવા અપીલ કરી હતી. તેમણે નાબાર્ડ ગુજરાત પ્રાદેશિક કાર્યાલય દ્વારા રાજ્ય સરકાર સાથે મળીને કરેલ ગ્રામીણ સમૃદ્ધિ અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવામાં અગ્રણી ભૂમિકા ભજવવાની પ્રશંસા કરી હતી. શ્રી એ.કે. રાકેશે બેંકર્સને ધિરાણ સહાય માટે કૃષિ-ઇનોવેશનને અનુકૂળ વિચારણા કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યા. તેમણે રાજ્યમાં ગ્રામીણ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, રિન્યુએબલ એનર્જી વગેરેને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ગુજરાત સરકાર સાથે નાબાર્ડના Rs. 26,000 કરોડનાં MOUની પણ પ્રશંસા કરી હતી.
શ્રી બી.કે. સિંઘલ, મુખ્ય મહાપ્રબંધક, નાબાર્ડ ગુજરાત ક્ષેત્રિય કાર્યાલયે તેમના સંબોધનમાં સર્વસમાવેશક વિકાસને ‘સબકા સાથ, સબકા વિકાસ’ને સહિયારા ધ્યેયના પાયાના સિદ્ધાંત તરીકે વર્ણવ્યું હતું. વધુમાં તેમણે રાજ્ય સરકાર અને અન્ય હિતધારકો સાથે નાબાર્ડની સતત જોડાણની પ્રશંસા કરી. ઉદાહરણ તરીકે ડિસેમ્બર 2023માં આયોજિત તેનામાં પ્રથમ પ્રકારની પ્રગતિશીલ ખેડૂત સિમ્પોઝિયમ ને વાઇબ્રન્ટ ગુજરાત ગ્લોબલની પ્રસ્તાવના તરીકે ઓળખાણ આપી. આ સિમ્પોઝિયમ કૃષિ વિભાગ, ગુજરાત સરકાર અને ગુજરાત ગ્રાસરૂટ ઇનોવેશન ઓગમેન્ટેશન નેટવર્ક (GIAN)ના સહયોગથી રાજ્યના નવીન ખેડૂતો અને કૃષિ સાહસિકોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે યોજાઇ હતી.
NABARD unveiled a lending capacity of half a million crores for Gujarat in FY 2024-25.
નાબાર્ડની નોંધપાત્ર પહેલોમાં, શ્રી બી.કે. સિંઘલે PACS અને દૂધ મંડળીઓમાં માઇક્રો-એટીએમના પ્રમોશન પર નાબાર્ડના પાયલોટ પ્રોજેક્ટની પ્રશંસા કરી હતી, જે બનાસકાંઠા અને પંચમહાલ જિલ્લા મધ્યસ્થ સહકારી બેંકો દ્વારા ગુજરાત રાજ્ય સહકારી બેંકના સહયોગથી અમલમાં આવી રહી છે. આ યોજના “સહકારી સંસ્થાઓ વચ્ચે સહકાર”નું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. તેમણે સહકારી ક્ષેત્રમાં વિશ્વની સૌથી મોટી અનાજ સંગ્રહ યોજનાના ભાગ રૂપે ચંદ્રનગર PACS ખાતે અનાજ સંગ્રહના માળખાકીય વિકાસની પ્રશંસનીય પ્રગતિ ઉપરાંત સાબરકાંઠા જિલ્લાના હિંમતનગર ખાતે ડિજિટલ મંડીનો પ્રચાર વગેરે જેવી અન્ય મહત્વપૂર્ણ કાર્યો વિષે માહિતી આપી હતી.
અંતમાં શ્રી બી.કે. સિંઘલે બેન્કરોને રાજ્યની અંદર કૃષિ ધિરાણની અસમાનતાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા અને તેને દૂર કરવા માટે અને ખાસ કરીને દક્ષિણ ગુજરાત પ્રદેશમાં નાબાર્ડ, ગુજરાત સરકાર અને બેન્કર્સ વચ્ચે વધુ સંકલન માટે આહવાન કર્યું હતું.
નાબાર્ડ ગુજરાત ક્ષેત્રિય કાર્યાલય ના જનરલ મેનેજર શ્રીમતી નિધિ શર્માએ 2024-25 દરમિયાન ગુજરાતની બેંકિંગ પ્રોફાઇલ અને રાજ્ય માટે અનુમાનિત અગ્રતા ક્ષેત્રની ધિરાણ સંભવિતતાની વ્યાપક ઝાંખી પૂરી પાડી હતી. તેણીએ ગુજરાતમાં નાબાર્ડના પ્રભાવશાળી હસ્તક્ષેપો, જેમ કે 48,000 થી વધુ આદિવાસી પરિવારોને સમર્થન આપતા બગીચાના વિકાસ, 44,000 જેટલા ગ્રામીણ પરિવારોને આવરી લેતા વોટરશેડ વિકાસ, 300 FPOની રચના અને પ્રમોશન ઉપરાંત, નાબાર્ડની પહેલો, ગ્રામીણ માળખાકીય સુવિધાઓ, નાણાકીય માળખાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નાબાર્ડની પહેલની જાણકારી આપી. રાજ્યમાં ટકાઉ ગ્રામીણ વિકાસ અને ધિરાણ વિતરણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ભૌગોલિક સંકેતો, કૌશલ્ય પ્રશિક્ષણ અને સહકારી ક્ષેત્રની સહાયની માહિતી આપી.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના “સહકાર દ્વારા સમૃદ્ધિ”ના વિઝનને સાકાર કરવા માટે ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહના સક્ષમ માર્ગદર્શન હેઠળ સહકાર મંત્રાલયે ખૂબ જ ઓછા સમયમાં 54થી વધુ મહત્વપૂર્ણ પહેલ કરી છે. “PACS નું કોમ્પ્યુટરાઈઝેશન” એ એક મુખ્ય પહેલ છે, જે અંતર્ગત 63,000 PACSને રૂ. 2,516 કરોડના કુલ નાણાકીય ખર્ચ સાથે કોમ્પ્યુટરાઈઝ કરવામાં આવી રહ્યા છે. અત્યાર સુધીમાં, નેશનલ બેંક ફોર એગ્રીકલ્ચર એન્ડ રૂરલ ડેવલપમેન્ટ (નાબાર્ડ) દ્વારા વિકસિત ERP (એન્ટરપ્રાઇઝ રિસોર્સ પ્લાનિંગ) સોફ્ટવેર પર 28 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાંથી 12,000થી વધુ PACS કોમ્પ્યુટરાઇઝ્ડ અને ઓનબોર્ડ કરવામાં આવ્યા છે.
રાજધાની દિલ્હીમાં તેમના રોકાણ દરમિયાન, વિશેષ અતિથિ 25 જાન્યુઆરીએ સહકાર રાજ્ય મંત્રી શ્રી બીએલ વર્મા સાથે મુલાકાત કરશે અને રાત્રિભોજન કરશે. 26 જાન્યુઆરીએ પ્રજાસત્તાક દિવસની પરેડ નિહાળ્યા બાદ તેઓ સાંજે “ભારત પર્વ”માં હાજરી આપશે.
સહકાર મંત્રાલય પ્રજાસત્તાક દિને દિલ્હીમાં આમંત્રિત આ વિશેષ મહેમાનોની મુલાકાતને યાદગાર અનુભવ બનાવવા અને PACS કોમ્પ્યુટરાઈઝેશન પ્રોજેક્ટની સફળતા દર્શાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. આ ઇવેન્ટ સહભાગી PACSને ‘સહકાર દ્વારા સમૃદ્ધિ’ ના વિઝનને સાકાર કરવા માટે નવેસરથી ઉત્સાહ સાથે કામ કરવા પ્રેરિત કરશે.
Disclaimer : Except for the headline, this story has not been edited by News Continuous staff and is published from a syndicated feed.
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં અને ગૃહ અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહના માર્ગદર્શન હેઠળ, PACSને તાજેતરમાં પ્રધાનમંત્રી ભારતીય જન ઔષધિ કેન્દ્રો ચલાવવા માટે એક પાત્ર સંસ્થા બનાવવામાં આવી છે. માત્ર છેલ્લા થોડા મહિનામાં જ, 34 રાજ્યોમાં 4400 PACS/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ ભારત સરકારના દવા વિભાગના પોર્ટલ પર આ પહેલ માટે 100થી વધુ PACS/કોઓપરેટિવ સોસાયટીઓએ ઓનલાઈન અરજી કરી છે. જેમાંથી 2300થી વધુ સોસાયટીઓને પ્રાથમિક મંજૂરી મળી ગઈ છે અને 146 PACS/સહકારી મંડળીઓ જન ઔષધિ કેન્દ્રો તરીકે કામ કરવા માટે સંપૂર્ણપણે તૈયાર છે.
આ મેગા સેમિનારમાં, અધિક મુખ્ય સચિવો (ACS)/ મુખ્ય સચિવો/ તમામ રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના સહકારી વિભાગોના સચિવો અને સહકારી મંડળીઓના રજીસ્ટ્રારો તેમજ તે PACS ના પ્રમુખો, સચિવો અને ફાર્માસિસ્ટ કે જેમને જન ઔષધિ કેન્દ્રો માટે ડ્રગ્સ લાઈસન્સ મળ્યું છે, ભાગ લેશે. ‘નેશનલ PACS મેગા સિમ્પોસિયમ’ પણ YouTube વગેરે જેવા મોટા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર લાઇવ સ્ટ્રીમ કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી જન ઔષધિ કેન્દ્રો દ્વારા, સામાન્ય નાગરિકોને ગુણવત્તાયુક્ત જેનરિક દવાઓ પહોંચાડવામાં આવે છે, જે ખુલ્લા બજારમાં બ્રાન્ડેડ દવાઓ કરતાં 50-90% સસ્તી હોય છે. આ કેન્દ્રો પર 2000થી વધુ પ્રકારની જેનરિક દવાઓ અને લગભગ 300 સર્જિકલ સાધનો સામાન્ય જનતા માટે ઉચિત કિંમતે ઉપલબ્ધ છે.
આ પહેલ PACSને તેની આર્થિક કામગીરીના વૈવિધ્યકરણ અને વિસ્તરણ માટે નવી તકો પૂરી પાડશે, જે PACS સાથે સંકળાયેલા કરોડો નાના અને સીમાંત ખેડૂત ભાઈઓ અને બહેનોની આવકમાં વધારો કરશે. આ સાથે આ પહેલ નવી આવકની તકો ઊભી કરવામાં પણ મદદ કરશે. ગ્રામીણ વિસ્તારો પણ અત્યંત મદદરૂપ સાબિત થશે.
PACS સહકારી આંદોલનના પાયા તરીકે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં કરોડો નાના અને સીમાંત ખેડૂતોની સેવા કરવા માટે કામ કરી રહ્યું છે. સહકાર મંત્રાલય પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના “સહકાર-થી-સમૃદ્ધિ”ના વિઝનને સાકાર કરવા માટે સતત પ્રયત્નશીલ છે. PACSનું કન્ટ્રી કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન દેશભરમાં ચાલી રહ્યું છે, જે અંતર્ગત PACS ને રાષ્ટ્રવ્યાપી ERP આધારિત સોફ્ટવેર દ્વારા નાબાર્ડ સાથે જોડવામાં આવી રહ્યું છે. ઉપરાંત, PACSની આર્થિક પ્રવૃત્તિઓમાં વૈવિધ્ય લાવવા અને તેની કામગીરીમાં સુધારો કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે મોડલ પેટા-નિયમો ઘડવામાં આવ્યા છે. નવી દિશા પૂરી પાડવા માટે સહકારી ક્ષેત્ર માટે, એક નવો રાષ્ટ્રીય સહકારી ડેટાબેઝ અને નવી સહકારી નીતિ બનાવવામાં આવી રહી છે. બિયારણ, ઓર્ગેનિક અને કૃષિ પેદાશોના ઉત્પાદન અને નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ત્રણ નવી બહુ-રાજ્ય સહકારી મંડળીઓની સ્થાપના કરવામાં આવી છે. દેશમાં ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે યોગ્ય સંગ્રહ વ્યવસ્થા માટે, વિશ્વની સૌથી મોટી અનાજ સંગ્રહ યોજના સહકારી ક્ષેત્રમાં પણ લાવવામાં આવી છે, જે અંતર્ગત PACS સ્તરે વેરહાઉસનું નિર્માણ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
આ તમામ મહત્વપૂર્ણ પહેલો PACS અને પ્રાથમિક સ્તરની સહકારી મંડળીઓને મજબૂત બનાવશે અને તેમની સાથે સંકળાયેલા કરોડો ખેડૂતોના જીવનમાં સમૃદ્ધિ લાવશે.
Disclaimer : Except for the headline, this story has not been edited by News Continuous staff and is published from a syndicated feed.
