News Continuous Bureau | Mumbai

Rafale Fighter Jet ભારતીય વાયુસેનાએ ઘટી રહેલા સ્ક્વાડ્રનને ધ્યાનમાં રાખીને 114 રાફેલ ફાઇટર જેટ દેશમાં જ બનાવવાનો પ્રસ્તાવ રક્ષા મંત્રાલયને સોંપ્યો છે. જો આશરે ₹2 લાખ કરોડના આ પ્રોજેક્ટને સરકાર તરફથી મંજૂરી મળી જાય તો આ દેશના ઇતિહાસનો સૌથી મોટો સંરક્ષણ સોદો બની જશે. આ ડીલ હેઠળ ફ્રાન્સની કંપની દસો (Dassault), જે રાફેલનું ઉત્પાદન કરે છે, તે ભારતમાં કોઈ સ્વદેશી કંપની સાથે મળીને ભારતમાં જ એક મેન્યુફેક્ચરિંગ પ્લાન્ટ (manufacturing plant) સ્થાપશે. આ ભારતમાં બનનારા સ્વદેશી રાફેલ ફાઇટર જેટમાં લગભગ 60 ટકા સ્વદેશી હથિયારો અને સાધનોનો ઉપયોગ થશે.

પાકિસ્તાન સામેની કાર્યવાહીમાં રાફેલની ક્ષમતા

હાલમાં જ ‘ઓપરેશન સિંદૂર’ દરમિયાન પાકિસ્તાન સામે ભારતીય વાયુસેનાના હાલના રાફેલ ફાઇટર જેટની ઓપરેશનલ ક્ષમતાઓને જોતા, ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ હેઠળ આ ફ્રેન્ચ લડાકુ વિમાન બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. ‘ઓપરેશન સિંદૂર’ દરમિયાન પાકિસ્તાનથી કાર્યરત આતંકી સંગઠનો લશ્કર-એ-તૈયબા અને જૈશ-એ-મોહમ્મદના હેડક્વાર્ટરને નષ્ટ કરવા માટે ભારતીય વાયુસેનાએ રાફેલ ફાઇટર જેટનો ઉપયોગ કર્યો હતો. અત્યારે ભારતીય વાયુસેના પાસે જે 36 રાફેલ ફાઇટર જેટ છે, તેને ‘મિટિયોર’, ‘મીકા’ અને ‘સ્કેલ્પ’ જેવી ફ્રેન્ચ મિસાઇલોથી સજ્જ કરવામાં આવ્યા છે. જોકે, ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ હેઠળ બનનારા રાફેલ ફાઇટર જેટમાં ભારતની મિસાઇલો પણ લગાવી શકાશે.

લાંબી પ્રક્રિયા અને ડીલમાં બદલાવ

‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ રાફેલ ફાઇટર જેટ પ્રોજેક્ટને ઘણી લાંબી પ્રક્રિયામાંથી પસાર થવું પડશે. જેમાં નાણા મંત્રાલય, કેબિનેટ કમિટી ઓન સિક્યોરિટી (CCS) અને રક્ષા મંત્રાલયની એપેક્સ કમિટી, રક્ષા ખરીદ પરિષદની મંજૂરી સામેલ છે. શક્ય છે કે આ 114 રાફેલ ફાઇટર જેટમાંથી કેટલાકને સીધા ફ્રાન્સ પાસેથી ખરીદવામાં આવે. આ 114 રાફેલથી વાયુસેનામાં 5-6 નવા સ્ક્વાડ્રન ઊભા કરી શકાશે (એક સ્ક્વાડ્રનમાં 18-20 લડાકુ વિમાનો હોય છે).

આ સમાચાર પણ વાંચો : SEBI એ બદલ્યા IPOના નિયમો, રોકાણ પ્રક્રિયા બનશે સરળ, જાણો વિગતે

ભારત અને ફ્રાન્સ વચ્ચે સીધો કરાર

જો સરકાર તરફથી આ પ્રોજેક્ટને મંજૂરી મળે છે, તો વાયુસેનાનો જૂનો ‘MRFA’ એટલે કે મિડિયમ વેઇટ ફાઇટર જેટ પ્રોજેક્ટ પડતો મૂકવામાં આવશે. તે પ્રોજેક્ટમાં પણ 114 ફાઇટર જેટ ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ હેઠળ બનાવવાના હતા, પરંતુ તેમાં વિદેશની જુદી જુદી કંપનીઓ ભાગ લઈ શકતી હતી. પરંતુ હાલની ડીલ ભારત અને ફ્રાન્સની સરકારો વચ્ચે સીધી થશે. નોંધનીય છે કે, આ વર્ષે એપ્રિલમાં જ ભારતે નૌસેના માટે પણ ફ્રાન્સ સાથે રાફેલના 26 મરીન વર્ઝન માટે કરાર કર્યા હતા. આ રાફેલ (M) લડાકુ વિમાનોને સ્વદેશી એરક્રાફ્ટ કેરિયર આઈએનએસ વિક્રાંત પર તૈનાત કરવામાં આવશે.