News Continuous Bureau | Mumbai
Jagdeep Dhankhar Resign :ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનખડ ના અચાનક રાજીનામાથી ભારતીય રાજકારણમાં ખળભળાટ મચ્યો છે. મોન્સૂન સત્ર માટે વિપક્ષની બધી તૈયારીઓ પડી ભાંગી છે, કારણ કે હવે મુખ્ય મુદ્દો ધનખડ ના રાજીનામાની રહસ્યમયતા અને તેમના સન્માનજનક વિદાય સમારોહ પર કેન્દ્રિત થયો છે. આ ઘટનાએ INDIA બ્લોકમાં એકતા પર પણ સવાલો ઉભા કર્યા છે, ખાસ કરીને આગામી ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીને લઈને.
Jagdeep Dhankhar Resign : જગદીપ ધનખરના રાજીનામાથી વિપક્ષની વ્યૂહરચના ખોરવાઈ: મૉનસૂન સત્રમાં નવી રાજકીય ઉથલપાથલ.
જગદીપ ધનખડ ના (Jagdeep Dhankhar) રાજીનામાએ વિપક્ષી છાવણી માટે નવી મુશ્કેલી ઊભી કરી દીધી છે. મૉનસૂન સત્રની (Monsoon Session) બધી તૈયારીઓ ધરીની ધરી રહી ગઈ છે. સત્તાધારી ભાજપ (BJP) જાણે બેસીને તમાશો જોઈ રહી હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. વિપક્ષ ઉપરાષ્ટ્રપતિના (Vice President) રહસ્યમય રાજીનામા પર (Mysterious Resignation) સવાલ ઊભા કરી રહ્યું છે, અને સત્તા પક્ષ વિરુદ્ધ આક્રમક છે.
વિપક્ષી સાથીદારો સાથે કોંગ્રેસ નેતૃત્વ (Congress Leadership) તો સંસદના વિશેષ સત્રની (Special Session of Parliament) માંગ પર જ અડગ હતું. જ્યારે મૉનસૂન સત્ર શરૂ થવાનું હતું ત્યારે નવા सिरे થી તૈયારીઓ શરૂ થઈ. મૉનસૂન સત્ર માટે સત્તા પક્ષ તરફથી સર્વપક્ષીય બેઠક (All-Party Meeting) બોલાવવામાં આવે તે પહેલાં INDIA બ્લોકની (INDIA Block) બેઠક બોલાવવામાં આવી. આમ આદમી પાર્ટી (AAP) તો પહેલાથી જ પોતાને અલગ કરી ચૂકી હતી, કોંગ્રેસ સાથે મળીને વિપક્ષી દળોના નેતાઓએ સરકારને સંસદમાં ઘેરવાનો પ્લાન બનાવ્યો.
પહલગામ હુમલા (Pahalgam Attack) અને ઓપરેશન સિંદૂર (Operation Sindoor) પર ચર્ચા માટે સત્તા પક્ષ તૈયાર પણ થઈ ગયો હતો, પરંતુ અઠવાડિયા પછીનો સમય મળ્યો – અને ત્યારે અચાનક જગદીપ ધનખડે સ્વાસ્થ્યના કારણોસર (Health Reasons) ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ પરથી રાજીનામું આપીને અલગ જ ખળભળાટ મચાવી દીધો. ઉપરથી અધ્યક્ષ પદે ન બેસવા અને વિદાય ભાષણ (Farewell Speech) ન આપવાની પણ જાહેરાત કરી દીધી.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Jagdeep Dhankhar resigns : ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનખડનું રાજીનામું: પડદા પાછળની અસલી કહાણી, આ બે કેન્દ્રીય મંત્રીઓના ફોન કોલ અને PM મોદીની નારાજગીનો દાવો.
Jagdeep Dhankhar Resign :વિપક્ષની દ્વિધા: સન્માનજનક વિદાય કે સત્તા પક્ષ પર પ્રહાર?
વિપક્ષી દળોના કેટલાક નેતાઓ, ખાસ કરીને કોંગ્રેસ નેતા જયરામ રમેશ (Jairam Ramesh) અને સમાજવાદી પાર્ટીના (Samajwadi Party) નેતા અખિલેશ યાદવ (Akhilesh Yadav) ઈચ્છે છે કે જગદીપ ધનખડ ને સન્માનપૂર્વક વિદાય આપવામાં આવે. વિપક્ષ એટલા માટે વિદાય સમારોહનો પક્ષધર નથી કે તેના મનમાં જગદીપ ધનખડ પ્રત્યે ખૂબ સન્માન છે, પરંતુ એટલા માટે કે સત્તા પક્ષ આવું બિલકુલ નથી ઈચ્છતું. ‘અમે પણ ચા પીવા આવી જઈએ,’ અખિલેશ યાદવ તો આ કટાક્ષમાં જ બોલી રહ્યા છે. જયરામ રમેશે BAC ની બેઠકમાં (BAC Meeting) નિવૃત્ત થઈ રહેલા રાજ્યસભા સાંસદો (Rajya Sabha MPs) સાથે જ જગદીપ ધનખડ ને વિદાય આપી દેવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો, પરંતુ બાદમાં મીડિયાને જણાવ્યું કે સત્તા પક્ષ તેના માટે પણ તૈયાર નથી.
વિપક્ષ માટે સૌથી મોટું નુકસાન એ છે કે ક્યાં તે બિહારમાં ચાલી રહેલા SIR નો મુદ્દો (SIR issue in Bihar) ઉઠાવીને સરકાર વિરુદ્ધ હોબાળો કરતો, અને ક્યાં જગદીપ ધનખડ ના રાજીનામાની રહસ્યમયતા અને વિદાયના બહાને સરકારની આલોચના કરવી પડી રહી છે. બિહારના મતદાર યાદી પરનો હોબાળો (Bihar Voter List Controversy) સરકારને વધુ ભારે પડતો, જગદીપ ધનખડ નો મામલો તો વધુ દિવસ ચાલવાનો પણ નથી. શરત એ છે કે, સત્તા પક્ષ આવું ન ઈચ્છતો હોય. જો સત્તા પક્ષ તેને લાંબુ ખેંચવા માંગે તો પહલગામ અને ઓપરેશન સિંદૂર પર ચર્ચા શરૂ થાય તે પહેલાં કોઈ રમત કરી શકે છે – જો સત્તા પક્ષ તરફથી જગદીપ ધનખડ ના મામલે કોઈ એવું નિવેદન આવી જાય, જેનાથી એજન્ડા સેટ થઈ જાય અને વિપક્ષ માટે પ્રતિક્રિયા આપવી મજબૂરી બની જાય, તો બધી તૈયારીઓ ધરીની ધરી રહી જશે.
મૉનસૂન સત્ર પહેલાં તો નહીં, પરંતુ બિહાર ચૂંટણી પહેલાં તો ચૂંટણી પંચ (Election Commission) ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી (Vice President Election) કરાવી જ શકે છે. જેવી ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીની પ્રક્રિયા શરૂ થશે, વિપક્ષ માટે મુશ્કેલીઓનો દોર શરૂ થઈ જશે. ૨૦૨૨ ની ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં શું થયું હતું, તમને યાદ હશે જ.
Jagdeep Dhankhar Resign :જગદીપ ધનખડ ના રાજીનામા પર વિપક્ષની ગુંચવણ અને INDIA બ્લોકની મુશ્કેલી.
જે રીતે જગદીપધનખડ ને લઈને વિપક્ષની ભાષા બદલાઈ છે, તે પણ આશ્ચર્યજનક છે. કોંગ્રેસ નેતા જયરામ રમેશે જે રીતે જગદીપ ધનખડ ને સત્તા પક્ષ અને વિપક્ષ સાથે સમાન વ્યવહાર કરનારા સ્ટેટ્સમેન (Statesman) તરીકે વખાણ્યા, કોંગ્રેસની અંદર જ આશ્ચર્ય અનુભવાયું. વિરોધનો સૂર શિવસેના (યુબીટી) (Shiv Sena – UBT) પ્રવક્તા પ્રિયંકા ચતુર્વેદી (Priyanka Chaturvedi) તરફથી આવ્યો પણ, “વિપક્ષને સભાપતિના પક્ષપાતપૂર્ણ આચરણને કારણે જ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ (No-Confidence Motion) લાવવા પર મજબૂર થવું પડ્યું… ઓછામાં ઓછું આપણે આ વાત ન ભૂલવી જોઈએ, કારણ કે આ સરપ્રાઈઝ તરીકે સામે આવ્યું છે.” ગઈકાલ સુધી જગદીપ ધનખડ પર પક્ષપાતપૂર્ણ વ્યવહારનો આરોપ લગાવતો વિપક્ષ અચાનક કેવી રીતે બદલાઈ ગયો, શું માત્ર એટલા માટે કે આ સત્તાધારી ભાજપ વિરુદ્ધ હુમલો બોલવાનો મોટો મોકો સાબિત થઈ શકે છે.
જગદીપ ધનખડ ના રાજીનામાના તરીકા પર સવાલ ઊભા કરનારાઓમાં તો મમતા બેનર્જીની (Mamata Banerjee) તૃણમૂલ કોંગ્રેસ પણ (Trinamool Congress – TMC) શામેલ છે, પરંતુ તે ઔપચારિકતા જેવી જ લાગે છે. એવું લાગે છે કે પશ્ચિમ બંગાળમાં (West Bengal) સત્તાધારી ટીએમસીએ પણ તમિલનાડુની (Tamil Nadu) શાસક પાર્ટી ડીએમકે (DMK) એ મૌન ધારણ કરી લીધું છે – ખાસ વાત એ છે કે બંને રાજ્યોમાં આવતા વર્ષે એટલે કે ૨૦૨૬ માં વિધાનસભા ચૂંટણીઓ (Assembly Elections) થવાની છે. અને, આ વાત ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં મહત્વપૂર્ણ પણ હશે.
આમ આદમી પાર્ટીએ તો વિપક્ષી છાવણીથી પહેલાથી જ પોતાને અલગ કરી લીધા છે. અરવિંદ કેજરીવાલ (Arvind Kejriwal) તો જગદીપ ધનખડ ને મળી પણ આવ્યા છે, અને તેમની તબિયતનો હાલચાલ પૂછી આવ્યા છે. બંને તરફથી મુલાકાતની જાણકારી પણ આપવામાં આવી છે. સંકેત તો એવા મળી રહ્યા છે કે જગદીપ ધનખડ ના મુદ્દે વિપક્ષ એટલો એકજુટ દેખાઈ રહ્યો નથી, જેટલો પહલગામ હુમલા, ઓપરેશન સિંદૂર અને બિહારમાં SIR ના મુદ્દે દેખાયો હતો – અને હવે તો નવો પડકાર ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી છે.
Jagdeep Dhankhar Resign :ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અને INDIA બ્લોકની મુશ્કેલી:
પાંચ વર્ષ પછી શું પરિસ્થિતિ હોય, તે તો અત્યારથી કહી શકાય નહીં. જ્યારે જગદીપ ધનખડ નો કાર્યકાળ પૂરો થયા પછી ચૂંટણી થતી, પરંતુ અત્યારે તો એકવાર ફરી ૨૦૨૨ જેવા જ હાલાત પેદા થઈ ગયા છે – અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ માટે સંયુક્ત ઉમેદવારની (Joint Candidate) પસંદગી INDIA બ્લોકના રાજકીય દળો (Political Parties) માટે નવી પડકાર બનવા જઈ રહી છે.
આમ આદમી પાર્ટી તો ફરીથી પોતાની જૂની સ્થિતિમાં આવી ચૂકી છે. પહેલા કોંગ્રેસ અરવિંદ કેજરીવાલની પાર્ટીને પોતાના વાળા વિપક્ષી છાવણીથી દૂર રાખતી હતી, આ વખતે આમ આદમી પાર્ટીએ જ પોતાને અલગ કરી લીધા છે. અત્યાર સુધી તો એ જ જોવા મળ્યું છે કે અરવિંદ કેજરીવાલની પાર્ટી પણ વિપક્ષી ઉમેદવારને જ વોટ આપતી આવી છે, કારણ કે સત્તાધારી ભાજપથી વિરોધનો મામલો હોય છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Jagdeep Dhankhar Resigns: રાજીનામા બાદ જગદીપ ધનખડ સામાન પેક કરવા લાગ્યા, પાર્ટીના કોઈ નેતા સાથે મુલાકાત નહીં; ટૂંક સમયમાં ખાલી કરી દેશે VP હાઉસ
દૂરથી જ સાચું, પરંતુ લાગે છે તો એ જ કે ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં આ વખતે પણ અરવિંદ કેજરીવાલ એનડીએ (NDA) ઉમેદવાર વિરુદ્ધ જ વોટ કરશે. એક બદલાવની સંભાવના પણ હોઈ શકે છે. બની શકે કે ભાજપની સાથે સાથે તે કોંગ્રેસના વિરોધમાં પણ ઊભા રહે, અને પ્રયાસ કરે કે બિન-કોંગ્રેસ અને બિન-ભાજપ રાજકીય દળોને ભેળવીને કોઈ અલગ ઉમેદવારને જ મેદાનમાં ઉતારવામાં આવે. બની શકે, કે. ચંદ્રશેખર રાવ (K. Chandrashekar Rao) જેવા નેતા સાથે પણ ઊભા રહી શકે. જોકે કોંગ્રેસ માટે મોટી પડકાર અરવિંદ કેજરીવાલ નહીં, મમતા બેનર્જી છે. અત્યાર સુધી તો મમતા બેનર્જી કોંગ્રેસ સાથે નહીં તો આસપાસ તો દેખાઈ જ રહી છે, શું ખબર ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી આવતા આવતા કોઈ નવો દાવપેચ (New Tactic) અપનાવી લે.
મમતા બેનર્જીનું નવું સ્ટેન્ડ શું હશે?
૨૦૨૨ ની રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં પરિસ્થિતિ એવી બની હતી કે વિપક્ષને કો-ઓર્ડિનેટ (Coordinate) કરવાની જવાબદારી મમતા બેનર્જીને નિભાવવી પડી હતી. સોનિયા ગાંધીની (Sonia Gandhi) તબિયત વધુ ખરાબ થઈ ગઈ, અને બધી વસ્તુઓ મમતા બેનર્જીને હેન્ડઓવર કરી દેવામાં આવી. એ પણ થયું કે યશવંત સિંહાને (Yashwant Sinha) વિપક્ષનો ઉમેદવાર બનાવવામાં આવ્યો, જે ત્યારે મમતા બેનર્જીને જ પોતાના નેતા માનતા હતા.
મમતા બેનર્જીએ જરૂરી બેઠકો પણ કરતી રહી, બાદમાં લાગ્યું કે તે બધું બેમનથી કરી રહી હતી. કારણ કે યશવંત સિંહા તેમની પાર્ટીના હોવા છતાં તેમના પસંદીદા ઉમેદવાર નહોતા. પરંતુ આ બધું ત્યારે સમજમાં આવ્યું જ્યારે ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીની વારી આવી. ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ નેતા માર્ગારેટ આલ્વાને (Margaret Alva) વિપક્ષનો ઉમેદવાર બનાવવામાં આવ્યો હતો – અને મમતા બેનર્જીએ એ જ દલીલ આપી જે ૨૦૨૪ ના સામાન્ય ચૂંટણી પછી સ્પીકરની ચૂંટણીમાં આપી હતી, “કોઈએ ટીએમસીથી કન્સલ્ટ (Consult) કર્યું નહીં.”
બધી પરિસ્થિતિઓ એકવાર ફરી એ જ વળાંક પર પહોંચી ગઈ છે, જે વળાંક પર ૨૦૨૨ માં હતી. બધાના પોતાના રિઝર્વેશન (Reservations) છે, પોતાના રાજકીય હિત (Political Interests) છે, પસંદ-નાપસંદ છે – અને આવી પરિસ્થિતિઓમાં સૌથી મોટી પાર્ટી હોવાનો ભોગ રાહુલ ગાંધીની (Rahul Gandhi) કોંગ્રેસ પાર્ટીને ભોગવવો પડે છે.
ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં હાર-જીત તો બાદની વાત છે, અને વાત નંબરની પણ નથી. મુદ્દો તો વિપક્ષ તરફથી સત્તા પક્ષને પડકાર આપવાનો છે – પરંતુ, તે પહેલાં એકજુટ રહી શકવું જ વિપક્ષની સૌથી મોટી પડકાર છે.
