News Continuous Bureau | Mumbai

કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણી-2023ના પરિણામો આવી ગયા છે. એક તરફ કોંગ્રેસ છાવણીમાં ઉજવણીનો માહોલ છે તો બીજી તરફ ભારતીય જનતા પાર્ટી માટે આત્મનિરીક્ષણનો સમય આવી ગયો છે. વાસ્તવમાં કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણીના એક વર્ષ બાદ જ મે 2024માં લોકસભા ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે

આવી સ્થિતિમાં કર્ણાટકની ચૂંટણીને પણ લિટમસ ટેસ્ટ તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. ભારતીય જનતા પાર્ટી છેલ્લા નવ વર્ષથી કેન્દ્રમાં સત્તા પર છે. કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણી 2023માં પોતાની જીત નોંધાવવા અને સત્તામાં રહેવા માટે આ પાર્ટીએ તમામ પ્રયાસો કર્યા હતા. વડાપ્રધાન મોદીએ ચૂંટણી પ્રચારમાં કોઈ કસર છોડી ન હતી. પરંતુ પરિણામ આવ્યા બાદ સ્પષ્ટ દેખાઈ રહ્યું છે કે પીએમ મોદીનો આ પ્રયાસ કર્ણાટકમાં રંગ લાવી શક્યો નથી.

લોકસભા ચૂંટણી પહેલા કર્ણાટકમાં કોંગ્રેસની જીત બાદ ફરી એકવાર ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે કે કોંગ્રેસ હવે ભારતીય જનતા પાર્ટીને ટક્કર આપવા સક્ષમ છે કે કેમ. કે પછી નરેન્દ્ર મોદી માટે લોકસભાની ચૂંટણીનો રસ્તો મુશ્કેલ બની ગયો છે?

પીએમ મોદીનું અભિયાન

કર્ણાટકમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ભાજપને જીત અપાવવા માટે ખૂબ મહેનત કરી હતી. ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન, પીએમ મોદીએ સાત દિવસમાં 17 રેલીઓમાં હાજરી આપી અને પાંચ રોડ શો પણ કર્યા.

કર્ણાટક ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન પીએમ મોદીએ નવ દિવસમાં બે રાત દિલ્હીની બહાર વિતાવી હતી જેથી તેઓ પ્રચાર દરમિયાન વધુમાં વધુ રેલીઓ અને રોડ શો કરી શકે. તેઓ કર્ણાટક પર પણ વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા હતા કારણ કે 1985 થી આ રાજ્યમાં કોઈ શાસક પક્ષ સત્તામાં પાછા ફરવા સક્ષમ નથી અને પીએમ આ વખતે રાજ્યની આ પ્રથા અને તેમના પક્ષના નસીબને બદલવા માંગતા હતા.

વડાપ્રધાન મોદી સહિત ભાજપના નેતાઓનો પ્રચાર

ભારતીય જનતા પાર્ટી વતી ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન સૌથી વધુ સક્રિય વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી જોવા મળ્યા હતા. તેમણે 29 એપ્રિલથી 7 મે વચ્ચે 7 દિવસ પ્રચાર કર્યો હતો. પીએમએ રાજ્યના 31માંથી 19 જિલ્લામાં રેલીઓ અને રોડ શો કર્યા. કર્ણાટક ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન પીએમ મોદીએ 18 રેલીઓ અને 6 રોડ શો કર્યા હતા. તેમણે રોડ શો દ્વારા 28 વિધાનસભા બેઠકો કવર કરી હતી. પીએમએ મૈસૂરના શ્રીકાંતેશ્વર મંદિરની મુલાકાત લીધા પછી તેમના ચૂંટણી પ્રચારનું સમાપન કર્યું.

બીજી તરફ ગૃહમંત્રી અમિત શાહની વાત કરીએ તો તેમણે પણ 21મી એપ્રિલથી 7મી મે વચ્ચે 9 દિવસ કર્ણાટકમાં પ્રચાર કર્યો હતો. શાહે રાજ્યના 31 માંથી 19 જિલ્લામાં રેલીઓ અને રોડ શો કર્યા હતા, જેમાં 16 રેલી અને 20 રોડ શોનો સમાવેશ થાય છે.

યુપીના મુખ્ય પ્રધાન યોગી આદિત્યનાથે, પાર્ટીના સ્ટાર પ્રચારકોમાંના એક , કર્ણાટકમાં પણ ભાજપ માટે સખત પ્રચાર કર્યો. તેમણે 26 એપ્રિલથી 6 મે વચ્ચે 31 માંથી 9 જિલ્લામાં રેલીઓ અને રોડ-શો કર્યા હતા. સીએમ યોગીએ રાજ્યમાં 10 રેલી અને 3 રોડ શો કર્યા.

આ સિવાય બીજેપીના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા, કેન્દ્રીય રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહ, કેન્દ્રીય મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાની સહિત ભાજપના 40 મોટા નેતાઓ ભાજપના સ્ટાર પ્રચારકોની યાદીમાં સામેલ છે.

આ સમાચાર પણ વાંચો:  મુંબઈમાં DRIની કાર્યવાહી: 24 કરોડની વિદેશી સિગારેટ જપ્ત; 5 કસ્ટડીમાં

પરિણામોમાં PMની મહેનત કેમ ન દેખાઈ?

10 મેના રોજ કર્ણાટકની 224 વિધાનસભા સીટો પર 72.82 ટકા લોકોએ મતદાન કર્યું હતું. આ વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો 13 મેના રોજ આવ્યા હતા, જેમાં કોઈપણ પક્ષને સત્તામાં આવવા માટે 113 સીટોનો જાદુઈ આંકડો જોઈએ. કોંગ્રેસે બહુમતીનો આંકડો પાર કરીને 135 બેઠકો જીતી લીધી છે, જ્યારે ભાજપને માત્ર 66 બેઠકો સાથે હારનો સામનો કરવો પડ્યો છે. જ્યારે કિંગમેકર કહેવાતી દેવેગૌડાની પાર્ટી જેડીએસને માત્ર 19 સીટો પર સંતોષ માનવો પડ્યો.

હવે સવાલ એ થાય છે કે ભાજપના આટલા જોરદાર પ્રચાર પછી પણ જનતાએ કોંગ્રેસને જ કેમ પસંદ કરી?

તેનું સૌથી મોટું કારણ એ હતું કે કર્ણાટકની ચૂંટણી રાષ્ટ્રીય મુદ્દાઓને બદલે સ્થાનિક મુદ્દાઓ પર કેન્દ્રિત હતી અને તેમાં કોંગ્રેસનો વિજય થયો હતો. જ્યાં કોંગ્રેસે પ્રચાર દરમિયાન વધતી મોંઘવારી અને બેરોજગારી, ભ્રષ્ટાચાર, કાયદો અને વ્યવસ્થા અને અનામત જેવા મુદ્દાઓ પર વધુ વાત કરી. તે જ સમયે, ભાજપમાં આ બાબતનો અભાવ હતો.

ભાજપ ચૂંટણી જીત માટે પીએમ મોદી પર નિર્ભર બની ગયું છે. કર્ણાટક ચૂંટણી પરિણામોએ સાબિત કર્યું છે કે ચૂંટણી જીત માટે પીએમ મોદી પર વારંવાર આધાર રાખવો ભાજપ માટે ઘાતક સાબિત થઈ શકે છે.
આ ચૂંટણીના પરિણામોએ સાબિત કરી દીધું છે કે હિંદુ-મુસ્લિમ ધ્રુવીકરણ દરેક રાજ્યમાં ચાલુ ન રહી શકે. 2014માં ભાજપ સત્તામાં આવ્યા તેના થોડા મહિના પહેલા પશ્ચિમ ઉત્તર પ્રદેશમાં રમખાણો થયા હતા. જેનું પરિણામ એ આવ્યું કે યુપીમાં લાંબા સમયથી પોતાની જમીન શોધી રહેલી ભાજપને હિંદુ-મુસ્લિમ ધ્રુવીકરણનો લાભ મળ્યો. આ પાર્ટીએ કર્ણાટકની આ ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન પણ આવો જ પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ તે સફળ થયો ન હતો.

ભાજપની હારથી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને કેટલું નુકસાન થયું છે

લોકસભા ચૂંટણી 2024 પહેલા યોજાનારી વિધાનસભા ચૂંટણીની પ્રક્રિયા હજુ પૂરી થઈ નથી. હાલમાં આંધ્રપ્રદેશ, અરુણાચલ પ્રદેશ, સિક્કિમ અને ઓડિશામાં આવતા વર્ષે એપ્રિલમાં ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે અને મે મહિનામાં લોકસભાની ચૂંટણી યોજાશે.

આવી સ્થિતિમાં લોકસભાની ચૂંટણી પહેલા કોંગ્રેસ કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણીમાં બહુમતી સાથે જીત મેળવવી એ ભાજપ માટે સારા સમાચાર નથી.

જો કે, વિધાનસભાની ચૂંટણી અને લોકસભાની ચૂંટણીમાં મતદારો અલગ-અલગ જનાદેશ આપે છે તેની અવગણના કરી શકાય નહીં. ઉદાહરણ તરીકે રાજસ્થાન માં વર્ષ 2018માં રાજસ્થાનમાં યોજાયેલી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસનો વિજય થયો હતો, પરંતુ લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપે તે જ રાજ્યની 25માંથી 24 બેઠકો જીતી હતી.

આ સમાચાર પણ વાંચો:  GST: હવે બેંકિંગ ટ્રાન્ઝેક્શન પર પણ GST વિભાગની નજર, જાણો શું છે સરકારની તૈયારી

મધ્યપ્રદેશ અને છત્તીસગઢના પરિણામો પણ સમાન રહ્યા. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસ આ જીતને લઈને ચોક્કસ કહી શકતી નથી કે તેને લોકસભામાં પણ જીત મળશે. 2013ની કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણીને ઉદાહરણ તરીકે લો . આ ચૂંટણીમાં ભારતીય જનતા પાર્ટીને 224 વિધાનસભા બેઠકોમાંથી માત્ર 40 બેઠકો મળી હતી, પરંતુ 2014ની લોકસભા ચૂંટણીમાં તે પાર્ટીએ 28માંથી 17 બેઠકો જીતી હતી. તે જ સમયે, 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં પણ ભાજપે 28માંથી 25 બેઠકો જીતી હતી.

રાજ્યમાં કુલ કેટલા મતદારો છે?

ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર, કર્ણાટકમાં કુલ 5.21 કરોડ મતદારો છે, આ કુલ મતદારોમાં મહિલાઓ અને પુરુષો વચ્ચે બહુ ઓછો તફાવત છે. રાજ્યમાં કુલ પુરૂષ મતદારોની સંખ્યા 2.62 કરોડ છે, જ્યારે મહિલા મતદારોની સંખ્યા 2.59 કરોડ છે.

આ ચૂંટણીમાં 9.17 લાખ મતદારો એવા હતા જેમણે પ્રથમ વખત મતદાનના અધિકારનો ઉપયોગ કર્યો હતો. આ સિવાય 41,000 એવા મતદારો છે, જેઓ 1 એપ્રિલ, 2023ના રોજ 18 વર્ષના થયા હશે અને તેમને વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મતદાન કરવાનો અધિકાર મળ્યો હશે.

વર્ષ 2018માં ભાજપની વોટ ટકાવારી

જો આપણે વર્ષ 2018 માં યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો પર નજર કરીએ તો, છેલ્લી ચૂંટણીમાં, કોંગ્રેસ 38.04% વોટ શેર સાથે ભાજપ (36.22% મત ટકાવારી) કરતા આગળ હતી. જ્યારે જેડીએસની વોટ ટકાવારી 17.7 ટકા હતી.

વર્ષ 2023 માં મતની ટકાવારી

બીજી તરફ , વર્ષ 2023 ના પરિણામમાં ભાજપને માત્ર 36% વોટ ટકાવારી મળી છે. જ્યારે કોંગ્રેસની વોટ ટકાવારીમાં મોટો વધારો થયો છે. કોંગ્રેસને લગભગ 43 ટકા વોટ મળ્યા છે અને જેડીએસની વોટ ટકાવારી 13 ટકા છે.

જેનો સ્પષ્ટ અર્થ એ થયો કે આ વખતે ભલે ભારતીય જનતા પાર્ટી સીટોના ​​મામલામાં કોંગ્રેસ કરતા ઘણી પાછળ છે, પરંતુ વોટ ટકાવારીની દૃષ્ટિએ પાર્ટીને બહુ અસર થઈ નથી. તે જ સમયે, જેડીએસનો મત આ વખતે કોંગ્રેસ તરફ વળતો દેખાઈ રહ્યો છે અને આ જ કારણ છે કે પાર્ટી બમ્પર જીત તરફ ગઈ.

આ સમાચાર પણ વાંચો: ગ્રહ ગોચર 2023: આજે એક સાથે મંગળ, શુક્ર અને સૂર્ય કરશે રાશિ પરિવર્તન, આ 6 રાશિઓ માટે રહેશે ફળદાયી