News Continuous Bureau | Mumbai
Israel Saudi Arabia : ઈઝરાયેલના (Israel) પાડોશી દેશ સાઉદી અરબે (Saudi Arabia) બેન્જામિન નેતન્યાહુ (Benjamin Netanyahu) સરકાર સાથે એક મોટી ‘ગેમ’ (Game) કરી છે. ઈઝરાયેલ યુદ્ધ લડવામાં વ્યસ્ત છે ત્યારે સાઉદી અરબે મોટી રાજદ્વારી (Diplomatic) ચાલ ચાલી છે. આ ઈઝરાયેલના બેન્જામિન નેતન્યાહુ સરકાર માટે એક મોટો ઝટકો (Big Setback) છે, કારણ કે આ યુરોપના એક શક્તિશાળી દેશની (Powerful European Nation) ભૂમિકા બદલવાના સંકેત છે. આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકારણમાં (International Politics) આ દેશનો પ્રભાવ છે અને તેમના શબ્દોને વજન આપવામાં આવે છે. આથી, ઈઝરાયેલ માટે આ એક મોટો આંચકો સાબિત થઈ રહ્યો છે.
Israel Saudi Arabia : ઈઝરાયેલને રાજદ્વારી ઝટકો: સાઉદી અરબની ‘ગેમ’ના કારણે ફ્રાન્સે પેલેસ્ટાઈનને માન્યતા આપવાના સંકેત આપ્યા.
ફ્રાન્સે (France) પેલેસ્ટાઈનને (Palestine) સ્વતંત્ર દેશ (Independent State) તરીકે માન્યતા આપવાના સંકેત આપ્યા છે. આ પાછળ સાઉદી અરબની રણનીતિ (Strategy) કારગત નીવડી છે. ફ્રાન્સે નેતન્યાહુ અને અમેરિકાના (America) વિરોધને અવગણીને પેલેસ્ટાઈનને એક અલગ દેશ તરીકે માન્યતા આપવાના સંકેત આપ્યા છે. આ સાઉદી અરબના પ્રયાસોનું પરિણામ છે.
Israel Saudi Arabia : સાઉદી અરબની રાજદ્વારી સક્રિયતા અને ‘બે રાષ્ટ્રોનો ફોર્મ્યુલા’.
મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, આ પ્રયાસ માટે પેલેસ્ટાઈન પ્રાધિકરણના (Palestinian Authority) ઉપાધ્યક્ષ હુસેન અલ શેખે (Hussein Al Sheikh) સાઉદી અરબનો આભાર માન્યો છે. અલ શેખે જણાવ્યું કે, સાઉદી અરબે જ વિશ્વને ‘બે રાષ્ટ્રોનો ફોર્મ્યુલા’ (Two-State Formula) સૂચવ્યો હતો. આને કારણે જ ફ્રાન્સે પેલેસ્ટાઈનને માન્યતા આપી છે. રિપોર્ટ અનુસાર, પેલેસ્ટાઈનને સ્વતંત્ર દેશ તરીકે માન્યતા આપવા માટે સાઉદી અરબના ક્રાઉન પ્રિન્સ (Crown Prince) મોહમ્મદ બિન સલમાને (Mohammed bin Salman) રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોન (Emmanuel Macron) સાથે ચર્ચા કરી હતી. ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાને ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિને વિગતવાર સમજાવ્યું કે, પેલેસ્ટાઈનને માન્યતા આપવાથી યુદ્ધ કઈ રીતે અટકી શકે છે.
ક્રાઉન પ્રિન્સે આ માટે જૂન ૨૦૨૫ માં એક અભિયાન (Campaign) ચલાવ્યું હતું. સાઉદી અરબનું કહેવું છે કે, ૧૯૬૭ ની સીમાઓ (1967 Borders) પર જ આ વિવાદ સમાપ્ત થઈ શકે છે. આમાં પૂર્વ જેરુસલેમને (East Jerusalem) પેલેસ્ટાઈનની રાજધાની (Capital) તરીકે માન્યતા આપવી જોઈએ. પૂર્વ જેરુસલેમ હાલ ઈઝરાયેલના કબજામાં છે. ‘બે રાષ્ટ્રોના સિદ્ધાંત’ પર આયોજિત થનારા શિખર સંમેલનનો (Summit) સાઉદી અરબ મુખ્ય પ્રમોટર છે. આ જ મહિનાના અંતમાં અમેરિકાના ન્યૂયોર્કમાં (New York, USA) આ સંદર્ભમાં બેઠક યોજાવાની છે. સાઉદી અરબનો પ્રયાસ રહેશે કે આ પ્રસ્તાવને બ્રિટન (Britain) જેવા દેશો પણ સ્વીકારે.
Israel Saudi Arabia : પેલેસ્ટાઈનને સીધો ફાયદો અને ઈઝરાયેલ માટે પડકારો.
ફ્રાન્સ દ્વારા પેલેસ્ટાઈનને માન્યતા મળવી એ સીધો ઈઝરાયેલ માટે મોટો ઝટકો છે. આના બે મુખ્ય કારણો છે:
૧. સ્વતંત્ર સેના: પેલેસ્ટાઈન એક સ્વતંત્ર દેશ બનશે. તેમની પાસે પોતાની સેના (Own Army) હશે. અત્યાર સુધી પેલેસ્ટાઈન પાસે સત્તાવાર રીતે સેના રાખવાનો અધિકાર નથી. હમાસ (Hamas) પેલેસ્ટાઈનની પ્રોક્સી સંસ્થા છે, જેને વિશ્વના ઘણા દેશો આતંકવાદી સંગઠન (Terrorist Organization) માને છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Trade War India :વૈશ્વિક ‘ટ્રેડ વોર’માં ભારત બનશે ‘સેફ હેવન’, ચીન-અમેરિકાને પણ છોડશે પાછળ; આ ફર્મનો મોટો દાવો!
૨. બફર ઝોન પરત: ઈઝરાયેલે ગાઝા (Gaza) અને વેસ્ટ બેન્કના (West Bank) ઘણા ભાગોને બફર ઝોન (Buffer Zone) તરીકે ઘોષિત કર્યા છે. પેલેસ્ટાઈનને સ્વતંત્ર દેશ તરીકે માન્યતા મળતા જ આ ક્ષેત્રો ફરી તેમના કબજામાં આવી જશે. ઈઝરાયેલના વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહુના મતે, આ પછી ઈરાન (Iran) ફરી અહીં સક્રિય થશે અને ઈઝરાયેલમાં આતંકવાદ ફેલાવશે.
આ ઘટનાક્રમ પશ્ચિમ એશિયામાં રાજકીય ગતિવિધિઓને વધુ વેગ આપશે અને શાંતિ પ્રક્રિયાના ભવિષ્ય પર તેની મોટી અસર પડશે.
