News Continuous Bureau | Mumbai
અમેરિકાના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ફરી એકવાર વેપાર નીતિઓ ને લઈને આક્રમક વલણ અપનાવી રહ્યા છે. તેમણે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા ના આધારે ‘ટ્રેડ એક્સપેન્શન એક્ટ’ની કલમ-232 હેઠળ આયાતી દવાઓ, જેનરિક દવાઓ અને એક્ટિવ ફાર્માસ્યુટિકલ ઇન્ગ્રેડિયન્ટ્સ (API) પર 200% સુધીનો ટેરિફ લગાવવાની ધમકી આપી છે. જો આ લાગુ થશે, તો ભારતથી અમેરિકાને થતી આશરે ₹87,000 કરોડ ($10 બિલિયન) કરતાં વધુની ફાર્મા નિકાસ સામે મોટું સંકટ ઊભું થશે.
ટ્રમ્પની નવી નીતિ અને તેના કારણો
અમેરિકામાં હવે દવાઓની આયાત ના મોરચે મોટો ફેરફાર થવાની સંભાવના છે. ટ્રમ્પે દવાઓ પરના ભારે ટેરિફને 12-18 મહિના માટે મુલતવી રાખ્યો છે, જેથી ફાર્મા કંપનીઓ પોતાની સપ્લાય ચેઇનનું પુનર્ગઠન કરી શકે અને અમેરિકામાં પૂરતો સ્ટોક જમા કરી શકે. આ ઉપરાંત, ટ્રમ્પે ‘મોસ્ટ-ફેવર્ડ-નેશન (MFN) પ્રાઇસિંગ’ની માંગણી કરી છે, જેમાં દવા કંપનીઓએ અન્ય વિકસિત દેશો જેટલી જ ઓછી કિંમતે અમેરિકામાં પણ દવાઓ વેચવી પડશે. આ નીતિનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય અમેરિકામાં દવાઓના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે, જેથી ભારત, ચીન અને યુરોપમાં આવેલી ફેક્ટરીઓ અમેરિકામાં સ્થાનાંતરિત થઈ શકે અને સ્થાનિક ઉદ્યોગોને વેગ મળે.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Chardham Yatra: ચારધામ યાત્રા પર આબોહવા સંકટ: શરૂઆતના ચાર મહિનાના 55 દિવસમાં એક પણ શ્રદ્ધાળુ ન પહોંચી શક્યા, થયું આટલું આર્થિક નુકસાન
ભારત અને વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પરની અસર
ભારતનો કુલ દવા નિકાસ બજાર $30 બિલિયન (₹2.65 લાખ કરોડ) છે, જેનો એક તૃતીયાંશ ભાગ માત્ર અમેરિકાને નિકાસ થાય છે. ભારતીય કંપનીઓ અમેરિકાની કુલ જેનરિક દવાઓની જરૂરિયાતનો લગભગ અડધો ભાગ પૂરો પાડે છે. 200% ટેરિફ લાગુ થવા પર ભારતથી અમેરિકાને થતી નિકાસ લગભગ બંધ થઈ શકે છે. આ ભારે ટેરિફને કારણે ભારતીય કંપનીઓ ક્યાં તો અમેરિકાના બજારને છોડી દેશે અથવા તો કિંમતો વધારશે, જેનાથી અમેરિકન ગ્રાહકોને નુકસાન થશે. જેનરિક દવાઓ અમેરિકાના 90% સારવાર ખર્ચનો ભાગ છે, અને તેના ભાવ વધવાથી ત્યાંની પહેલેથી જ મોંઘી આરોગ્ય સેવાઓ વધુ ખર્ચાળ બનશે. આ ઉપરાંત, વૈશ્વિક નફામાં ઘટાડો થવાથી દવા કંપનીઓના સંશોધન અને વિકાસ બજેટ (R&D Budget) પર પણ દબાણ આવશે, જેનાથી નવી દવાઓના લોન્ચિંગમાં વિલંબ થઈ શકે છે.
ચીન અને યુરોપ પર પ્રભાવ
વિશ્વના 40% API પૂરા પાડતા ચીન પર 245% ટેરિફનો પ્રસ્તાવ છે, જેના કારણે તે અમેરિકાના બજારમાંથી બહાર થઈ શકે છે. યુરોપમાંથી આયાત થતી દવાઓ પર 15% ટેરિફ લાગુ થઈ ચૂક્યો છે, જે ભવિષ્યમાં વધી શકે છે. યુરોપિયન કંપનીઓએ વળતા પ્રહાર તરીકે અમેરિકન ચીજવસ્તુઓ પર ટેરિફ વધારવાનું શરૂ કરી દીધું છે. જોકે, જેનરિક દવાઓ માટે આ વ્યૂહરચના વ્યવહારુ લાગતી નથી.
Five Keywords –