ન્યુઝ કન્ટિન્યુઝ બ્યુરો
મુંબઈ, 23 સપ્ટેમ્બર, 2021
ગુરુવાર
છેલ્લા ઘણા સમયથી રાજકારણમાં ઘણી ઊથલપાથલ થઈ રહી છે. માર્ચ મહિનાથી અત્યાર સુધીમાં દેશમાં પાંચ રાજ્યોના 6 મુખ્ય મંત્રી બદલાયા છે. હવે એવું લાગે છે કે આ ટ્રેન્ડ રાજકીય પક્ષોમાં લોકપ્રિય બની રહ્યો છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે આમાંથી પાંચ નેતાઓનો કાર્યકાળ પૂરો થાય તે પહેલાં તેમને હટાવી દેવામાં આવ્યા છે. માર્ચ મહિનાથી અત્યાર સુધીમાં ઉત્તરાખંડ, આસામ, કર્ણાટક, ગુજરાત અને પંજાબના મુખ્ય મંત્રી બદલાયા છે.
મુખ્ય મંત્રીઓનું બદલાવું એ ભારતીય રાજકારણમાં એક ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ ઘટના છે, જ્યાં મુખ્ય મંત્રી કોઈ પણ વિરામ વગર પાંચ વર્ષનો કાર્યકાળ પૂરો કરી રહ્યા છે. ખાસ કરીને જ્યારે કોઈ પાર્ટી પાસે બહુમતી હોય, ત્યારે મુખ્ય મંત્રી તેમનો કાર્યકાળ પૂરો થાય તે પહેલાં બદલાય તેવી શક્યતા નથી. જોકે આ કેટલાક અલગ સંજોગોમાં થાય છે.
પવનકુમાર ચામલિંગ આઝાદી પછી ભારતીય રાજ્યના સૌથી લાંબા સમય સુધી કાર્યરત મુખ્ય મંત્રી રહ્યા છે. સિક્કિમ ડેમોક્રેટિક ફ્રન્ટના સ્થાપક પ્રમુખ ચામલિંગે 1994થી 2019 વચ્ચે સિક્કિમ પર શાસન કર્યું. તેમના પછી જ્યોતિ બસુ છે, જેમણે 1977 અને 2000ની વચ્ચે પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય મંત્રી તરીકે સેવા આપી હતી.
ઓડિશાના મુખ્ય મંત્રી નવીન પટનાયક જેમણે વર્ષ 2000માં તેમનો કાર્યકાળ શરૂ કર્યો. તેઓ બે દાયકાથી વધુ સમય સુધી રાજ્યના મુખ્ય મંત્રી તરીકે સેવા આપી રહ્યા છે. માણિક સરકારે 1998થી 2018 સુધી ત્રિપુરા પર શાસન કર્યું. આ યાદીમાં રાજસ્થાનમાં મોહન લાલ સુખડિયા (1954–1971), છત્તીસગઢમાં રમણ સિંહ (2003–2018), દિલ્હીમાં શીલા દીક્ષિત (1998–2013), આસામમાં તરુણ ગોગોઈ (2001–2016)નો પણ સમાવેશ થાય છે. મણિપુરમાં ઓકરામ ઇબોબી સિંહ (2002-2017) અને ગુજરાતમાં નરેન્દ્ર મોદી (2001-2014) પણ આ યાદીમાં છે.
આ મુખ્ય મંત્રીઓ માર્ચથી અત્યાર સુધીમાં બદલાયા છે
1. ઉત્તરાખંડ :- ઉત્તરાખંડમાં ત્રિવેન્દ્રસિંહ રાવતનું સ્થાન તીરથસિંહ રાવતે લીધું છે. રાજ્યમાં આગામી વર્ષે વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે. રાવતની કાર્યશૈલીને લઈને ભાજપના રાજ્ય એકમમાં કથિત વધતી અશાંતિ સહિત તેમના બહાર નીકળવાનાં અનેક કારણો જણાવવામાં આવ્યાં હતાં. ત્રિવેન્દ્રસિંહ રાવતે 2017થી ઉત્તરાખંડના મુખ્ય મંત્રી તરીકે સેવા આપી હતી.
2. આસામ :- આસામમાં સર્બાનંદ સોનોવાલની જગ્યાએ હિમંત બિસ્વા સરમાને સીએમ બનાવવામાં આવ્યા હતા
હિમંત બિસ્વા સરમાએ સોનોવાલનો કાર્યકાળ પૂરો થયા બાદ સોનોવાલનું સ્થાન લીધું હતું અને મે મહિનામાં રાજ્યમાં મતદાન થયું હતું. ભાજપ ફરી સત્તા પર ચૂંટાયું અને પૂર્વ ભાજપ પક્ષની પ્રગતિના સારથિ રહેલા હિમંત બિસ્વા સરમાને ચાર્જ સોંપવાનું નક્કી કર્યું.
3. ઉત્તરાખંડ :- ઉત્તરાખંડમાં તીરથસિંહ રાવતનું સ્થાન પુષ્કરસિંહ ધામીએ લીધું.
તીરથસિંહ રાવતે ઉત્તરાખંડના મુખ્ય મંત્રી તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યાના ચાર મહિના કરતાં પણ ઓછા સમયમાં જુલાઈ મહિનામાં રાજીનામું આપ્યું હતું. તેમના બહાર નીકળવાનાં કારણોમાં શપથ લીધાના છ મહિનાની અંદર તેમને વિધાનસભામાં ચૂંટવામાં પક્ષની અસમર્થતાનો સમાવેશ થાય છે. વિધાનસભાનો કાર્યકાળ માર્ચ 2022માં સમાપ્ત થાય છે અને એક વર્ષથી ઓછો સમય હોવાથી, ચૂંટણી પંચ વિધાનસભાની ખાલી બેઠકો માટે પેટાચૂંટણીનો આદેશ આપી શકે નહીં. લોકોના પ્રતિનિધિત્વ કાયદા હેઠળ, જો કોઈ ઘરનો કાર્યકાળ એક વર્ષથી ઓછો હોય તો સીટ માટે પેટાચૂંટણી ન થવી જોઈએ. પુષ્કરસિંહ ધામીને ઉત્તરાખંડના આગામી મુખ્ય મંત્રી તરીકે રાજ્ય ભાજપ ધારાસભ્ય પક્ષ દ્વારા ચૂંટવામાં આવ્યા હતા.
4. કર્ણાટક :- કર્ણાટકમાં બીએસ યેદિયુરપ્પાની જગ્યાએ બસવરાજ બોમ્મઈ આવ્યા હતા. કર્ણાટકમાં યેદિયુરપ્પાએ બે વર્ષ સુધી પદ પર રહ્યા બાદ પોતાના પદ પરથી જુલાઈ મહિનામાં રાજીનામું આપ્યું હતું. કર્ણાટકમાં 2023માં ચૂંટણી યોજાવાની છે. 78 વર્ષીય યેદિયુરપ્પાએ 75 વર્ષની વયે પાર્ટીની નિવૃત્તિનું ધોરણ પાર કર્યું હતું.
5. ગુજરાત :- ગુજરાતમાં વિજય રૂપાણીની જગ્યા લેનારા ભૂપેન્દ્ર પટેલ છે. રૂપાણીએ 2016થી 2021 વચ્ચે ગુજરાતના મુખ્ય મંત્રી તરીકે સેવા આપી હતી. તેમણે આ વખતે તેમનો કાર્યકાળ પૂરો કર્યો ન હતો, પરંતુ તેમને છેલ્લી વિધાનસભામાં 1.5 વર્ષ સહિત પાંચ વર્ષનો કાર્યકાળ પૂરો કરવાની તક મળી હતી. તેમણે સમાન સંજોગોમાં ઑગસ્ટ 2016માં આનંદીબહેન પટેલની જગ્યા લીધી. ડિસેમ્બર 2017માં રાજ્યમાં ચૂંટણી યોજાઈ હતી.
6. પંજાબ :- હવે પંજાબમાં કૅપ્ટન અમરિંદરની જગ્યા લેનારા ચરણજિત સિંહ ચન્ની છે. દેશમાં ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં અત્યાર સુધી મુખ્ય મંત્રીઓ બદલાઈ રહ્યા હતા, જ્યારે હવે કૉન્ગ્રેસે પણ મધ્ય ગાળામાં પોતાના મુખ્ય મંત્રી બદલ્યા છે. રાજ્યમાં આગામી વર્ષની શરૂઆતમાં ચૂંટણી યોજાવાની છે. કૅપ્ટન અમરિંદર સિંહનો બીજો કાર્યકાળ પૂરો થાય એ પહેલાં જ રાજ્યમાં તેમના સ્થાને એક દલિત નેતાને પદ આપવામાં આવ્યું હતું. આ પહેલાં અમરિંદર સિંહે 2002થી 2007 વચ્ચે પંજાબના મુખ્ય મંત્રી તરીકે સેવા આપી હતી. તેઓ 1997 પછી પંજાબના પ્રથમ મુખ્ય મંત્રી છે, જેમણે તેમનો પાંચ વર્ષનો કાર્યકાળ પૂરો કર્યો નથી.
