News Continuous Bureau | Mumbai
Gyanvapi Case: વારાણસીની જ્ઞાનવાપી મસ્જિદનો ASI સર્વે ( ASI Survey ) રિપોર્ટ કોર્ટના આદેશ પર હિન્દુ અને મુસ્લિમ પક્ષકારોને ( Muslim party ) સોંપવામાં આવ્યો હતો. ASI સર્વે રિપોર્ટ સાર્વજનિક થયા બાદ હિન્દુ પક્ષના વકીલ વિષ્ણુ શંકર જૈને કહ્યું કે 17મી સદીમાં મંદિરને તોડીને મસ્જિદ બનાવવામાં આવી હતી. ASIના વૈજ્ઞાનિક રિપોર્ટમાં આ વાત સાબિત થઈ છે. તેમજ સીલ કરેલ જગ્યાનો સર્વે કરવાની પણ માંગણી કરી હતી.
જ્ઞાનવાપી વિવાદ અંગે હિંદુ પક્ષનો ( hindu Party ) દાવો છે કે મસ્જિદની ( mosque ) નીચે આદિ વિશ્વેશ્વરનું 100 ફૂટ ઊંચું સ્વયં-ઘોષિત જ્યોતિર્લિંગ છે. કાશી વિશ્વનાથ મંદિર ( Kashi Vishwanath Temple ) લગભગ 2050 વર્ષ પહેલા મહારાજા વિક્રમાદિત્ય દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું, ASI દ્વારા પરિસરમાં કરવામાં આવેલા સર્વેમાં વધુમાં જણાવાયું હતું કે, કહેવાતી જ્ઞાનવાપી મસ્જિદની ( Gyanvapi Masjid ) પશ્ચિમી દિવાલ એક મંદિરના અવશેષો છે. આટલું જ નહીં, સ્તંભો પણ મંદિરના હતા, જેનો ફરીથી ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. સર્વે દરમિયાન ASIને 32 એવી જગ્યાઓ મળી જે મંદિરની છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મસ્જિદ બનાવવા માટે પહેલાથી જ બનેલા હિન્દુ મંદિરના સ્તંભોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યાં એક સ્તંભ પણ છે જે 1669 થી ફરીથી ઉપયોગમાં લેવાયો હતો. ભોંયરામાં S-2 માં મંદિરના પુરાવા મળ્યા છે. પશ્ચિમી દિવાલ હિંદુ મંદિરની રચના છે અને તેને ઔરંગઝેબના આદેશ પર તોડી પાડવામાં આવી હતી. જે બાદ હિન્દુ મંદિરના અવશેષોનો ઉપયોગ કહેવાતી મસ્જિદ બનાવવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો.
ASI survey in a nutshell #Gyanvapi pic.twitter.com/PeM1I58Gtb
— rae (@ChillamChilli) January 25, 2024
અરજદારોએ માગણી કરી હતી કે ભૂગર્ભ ભાગ મંદિરના અવશેષો છે કે નહીં તે જાણવા માટે જ્ઞાનવાપી સંકુલનો વૈજ્ઞાનિક સર્વે કરવામાં આવે. આ ઉપરાંત વિવાદિત માળખું તોડીને એ પણ શોધી કાઢવું જોઈએ કે 100 ફૂટ ઊંચું જ્યોતિર્લિંગ સ્વયંભુ વિશ્વેશ્વરનાથ પણ ત્યાં હાજર છે કે નહીં. મસ્જિદની દિવાલોની પણ તપાસ કરવી જોઈએ કે તે મંદિરની છે કે નહીં. અરજદારનો દાવો છે કે જ્ઞાનવાપી મસ્જિદ કાશી વિશ્વનાથ મંદિરના અવશેષોમાંથી બનાવવામાં આવી હતી. આ દાવાઓ પર, કોર્ટે કોર્ટ કમિશનરની નિમણૂક કરી અને ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI) દ્વારા સર્વે કરાવ્યો હતો.
આ સમાચાર પણ વાંચો : Ayodhya Ram Mandir : અયોધ્યામાં ભવ્ય મંદિરના ઉદ્દઘાટન વચ્ચે રામ મંદિરને અત્યાર સુધીમાં મળ્યું આટલા કરોડનું દાન..
આ વિવાદ અંગે અત્યાર સુધી શું થયું છે?
-કાશી વિશ્વનાથ જ્ઞાનવાપી કેસમાં 1991માં વારાણસી કોર્ટમાં પહેલો કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. પિટિશનમાં જ્ઞાનવાપી સંકુલમાં પૂજાની પરવાનગી માંગવામાં આવી હતી. સોમનાથ વ્યાસ, રામરંગ શર્મા અને હરિહર પાંડે પ્રાચીન મૂર્તિ સ્વ-શૈલી ભગવાન વિશ્વેશ્વર વતી વાદી તરીકે સામેલ છે.
-કેસ દાખલ થયાના થોડા મહિનાઓ પછી, સપ્ટેમ્બર 1991માં, કેન્દ્ર સરકારે પૂજાના સ્થળોનો કાયદો ઘડ્યો. આ કાયદો કહે છે કે 15 ઓગસ્ટ 1947 પહેલા અસ્તિત્વમાં આવેલા કોઈપણ ધર્મના પૂજા સ્થળને અન્ય કોઈ ધર્મના પૂજા સ્થાનમાં બદલી શકાય નહીં. જો કોઈ આવું કરવાનો પ્રયાસ કરે છે તો તેને એકથી ત્રણ વર્ષની જેલ અને દંડ થઈ શકે છે.
-તે સમયે અયોધ્યા કેસ કોર્ટમાં હતો, તેથી તેને આ કાયદાથી બહાર રાખવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ જ્ઞાનવાપી કેસમાં મસ્જિદ કમિટીએ આ કાયદાને ટાંકીને હાઇકોર્ટમાં અરજીને પડકારી હતી. 1993માં અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે સ્ટે લાદીને યથાસ્થિતિ જાળવી રાખવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
-2018 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે આદેશ આપ્યો હતો કે કોઈપણ કિસ્સામાં સ્ટે ઓર્ડરની માન્યતા ફક્ત છ મહિના માટે જ રહેશે. ત્યારપછી આ ઓર્ડર અસરકારક રહેશે નહીં.
-આ આદેશ બાદ 2019માં વારાણસી કોર્ટમાં આ મામલાની સુનાવણી ફરી શરૂ થઈ. 2021 માં, વારાણસીની સિવિલ જજ સિનિયર ડિવિઝન ફાસ્ટ ટ્રેક કોર્ટે જ્ઞાનવાપી મસ્જિદના પુરાતત્વીય સર્વેક્ષણને મંજૂરી આપી હતી.
-આદેશમાં, એક કમિશનની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી અને આ કમિશનને 6 અને 7 મેના રોજ બંને પક્ષકારોની હાજરીમાં શ્રીનગર ગૌરીની વીડિયોગ્રાફી કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. કોર્ટે 10 મે સુધીમાં આ અંગે સંપૂર્ણ માહિતી માંગી હતી.
-માત્ર પ્રથમ દિવસે 6 મે 2023 ના રોજ સર્વે કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ 7 મેના રોજ મુસ્લિમ પક્ષે તેનો વિરોધ શરૂ કર્યો હતો. મામલો કોર્ટમાં પહોંચ્યો હતો.
આ સમાચાર પણ વાંચો : ICC Awards 2023: ICC એવોર્ડ્સમાં ભારતનું વર્ચસ્વ… પાકિસ્તાન ગાયબ… જુઓ સંપૂર્ણ યાદી
-મુસ્લિમ પક્ષની અરજી પર 12 મે 2023 ના રોજ સુનાવણી થઈ હતી. કોર્ટે કમિશનરને બદલવાની માગણી ફગાવી દીધી હતી અને 17 મે સુધીમાં સર્વેની કામગીરી પૂર્ણ કરીને રિપોર્ટ રજૂ કરવા આદેશ કર્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું કે જ્યાં પણ તાળા લાગેલા હોય ત્યાં તાળા તોડી નાખો. જો કોઈ અવરોધ ઉભો કરવાનો પ્રયાસ કરે તો તેની સામે કાયદેસરની કાર્યવાહી કરો, પરંતુ સર્વેની કામગીરી તમામ સંજોગોમાં પૂર્ણ કરવી જોઈએ.
-14 મેના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટે મુસ્લિમ પક્ષની અરજી પર તાત્કાલિક સુનાવણી કરવાનો ઇનકાર કરી દીધો હતો. પિટિશનમાં જ્ઞાનવાપી મસ્જિદમાં સર્વે પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. સર્વોચ્ચ અદાલતે યથાસ્થિતિ જાળવી રાખવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અને કહ્યું હતું કે અમે કાગળો જોયા વિના આદેશ જારી કરી શકીએ નહીં. હવે આ કેસની સુનાવણી 17 મેના રોજ થશે.
-જ્ઞાનવાપીના સર્વેની કામગીરી 14મી મેથી ફરી શરૂ થઈ હતી. કૂવા સુધીના તમામ બંધ રૂમની તપાસ કરવામાં આવી હતી. આ સમગ્ર પ્રક્રિયાની વિડિયો અને ફોટોગ્રાફી પણ કરવામાં આવી હતી.
-સર્વેની કામગીરી 16 મેના રોજ પૂર્ણ કરવામાં આવી હતી. હિન્દુ પક્ષે દાવો કર્યો હતો કે શિવલિંગ કૂવામાંથી મળી આવ્યું હતું. આ ઉપરાંત, અહીં હિંદુ સ્થળ હોવાના ઘણા પુરાવા મળ્યા છે. તે જ સમયે, મુસ્લિમ પક્ષે કહ્યું કે સર્વેક્ષણ દરમિયાન કંઈ મળ્યું નથી. હિન્દુ પક્ષે તેના વૈજ્ઞાનિક સર્વેની માંગણી કરી હતી. મુસ્લિમ પક્ષે તેનો વિરોધ કર્યો હતો.
-21 જુલાઈ, 2023ના રોજ, જિલ્લા કોર્ટે હિંદુ પક્ષની માંગને મંજૂર કરી અને જ્ઞાનવાપી સંકુલના વૈજ્ઞાનિક સર્વેક્ષણનો આદેશ આપ્યો હતો.
-24 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ, જિલ્લા ન્યાયાધીશ ડૉ. અજય કૃષ્ણ વિશ્વેશની અદાલતે બુધવારે ચુકાદો આપ્યો હતો. જિલ્લા ન્યાયાધીશે સર્વે રિપોર્ટ વાદીને આપવા આદેશ કર્યો છે.
-આ રિપોર્ટ 25 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. રિપોર્ટ અનુસાર, જ્ઞાનવાપીમાં એક મંદિરની રચના મળી આવી છે. હિન્દુ પક્ષે આ અંગે ખુશી વ્યક્ત કરી છે.
હાલમાં, પ્રશાસને જ્ઞાનવાપી મસ્જિદમાં માત્ર થોડા લોકોને જ નમાજ અદા કરવાની મંજૂરી આપી છે. આ તે લોકો છે જે હંમેશા અહીં નમાઝ અદા કરતા આવ્યા છે. આ લોકો સિવાય અહીં કોઈને નમાઝ પઢવાની પરવાનગી નથી. તે જ સમયે, મસ્જિદની બાજુમાં આવેલા કાશી વિશ્વનાથ મંદિરનો જીર્ણોદ્ધાર કરવામાં આવ્યો છે. તેથી મંદિર પરિસરમાં ભક્તોની ભીડ પહેલા કરતા વધુ આવવા લાગી છે.
(News Continuous brings you all the latest breaking news, viral trends and information from the social media world, including Twitter, Instagram and Youtube. The above post is embedded directly from the user’s social media account and News Continuous Staff may not have modified or edited the content body. The views and facts appearing in the social media post do not reflect the opinions of News Continuous, also News Continuous does not assume any responsibility or liability for the same.)